Ο Οθωνας επέλεξε το Ηράκλειο Αττικής ως την περιοχή με τη λιγότερη υγρασία. Με διάταγμα ιδρύει το 1837 τη Στρατιωτική Αποικία Αράκλι «διά τον συνοικισμόν 60 ανθρώπων από το 3ον και 4ον Πεζικόν Τάγμα». Στόχος «να προικοδοτηθούν» ή να επιτρέψουν «εις τους εντόπιους και ξένους στρατολογηθέντας μετά την τελείωσιν της πολυετούς υπηρεσίας των να αποκατασταθώσιν εις τας ημετέρας επαρχίας». Αρχικά στην περιοχή ζούσαν 30 άνδρες, επτά γυναίκες και πέντε παιδιά ενώ το 1858 ο ζυθοποιός Ιωάννης Φιξ από το Μόναχο λειτουργεί απέναντι από τον Αγιο Λουκά, στην οδό Ηρακλείου ένα ζυθοποιείο το οποίο «ανασαίνει» ερειπωμένο και σήμερα.

Τις επόμενες δεκαετίες, η περιοχή γεμίζει με καθολικές οικογένειες ενώ μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή αιμοδοτείται και με δεκάδες πρόσφυγες. Επίσης, ένας μεταγενέστερος μετασχηματισμός της γειτονιάς πρόκυψε από το εξής: από το 1938 (οπότε άρχισαν οι πρώτες γεωτρήσεις) έως το 1958 γύρω από τη διασταύρωση της Κύμης με την Αντύπα (γνωστή και ως Πατσαβουραίικα) λειτούργησαν ανθρακωρυχεία που εξόρυσσαν λιγνίτη. Τα λιγνιτωρυχεία που λειτούργησαν την περίοδο 1940 – 1958 υπήρξαν, εκτός από τόπος σκληρής δουλειάς, πυρήνας αντίστασης στην Κατοχή και εστία κοινωνικών αγώνων μετά την απελευθέρωση.

Η ΑΡΧΗ ΤΟΥ ΣΤΕΛΙΟΥ. Στο Ηράκλειο επίσης και στο κέντρο Ζέφυρος ο Στέλιος Καζαντζίδης έκανε μια από τις πρώτες του επαγγελματικές εμφανίσεις (με μουστάκι, φαντάρος). Σας ζάλισα; Υπάρχει λόγος. Αν η Ιστορία γράφεται και μέσα από την τοπική ιστορία, μια φωτογραφική έκθεση που αφορά και γίνεται στο Ηράκλειο Αττικής φωτίζει την περιοχή και συμβάλλει στην εκ νέου ανακάλυψή της. Και αρκεί καμιά φορά μια ιδέα ή το μεράκι λίγων ανθρώπων για να απλωθεί στο φως ένας θησαυρός μνήμης. Ετσι, η δημοσιογράφος Δήμητρα Κουντή είχε την ιδέα να ψάξει την περιοχή στην οποία διαμένει και μεγάλωσε τα παιδιά της. Και με την εκπαιδευτικό Ελένη Γλαρέντζου επισκέφθηκαν δεκάδες σπίτια.

INFO

«Ανακαλύπτοντας το Ηράκλειο Αττικής στη διάρκεια ενός αιώνα (1880 – 1980)». Φωτογραφική έκθεση στην Πινακοθήκη Γρηγοριάδη (Μαρίνου Αντύπα 18, τηλ. 210-2719.744) για το Ηράκλειο Αττικής (20 Μαΐου – 1 Σεπτεμβρίου 2015). Με αδημοσίευτες φωτογραφίες από οικογενειακά άλμπουμ.

Συνύπαρξη και αντιθέσεις

Οι παλιές οικογένειες άνοιξαν τα άλμπουμ, τα συρτάρια, τα ντουλάπια και τα σεντούκια τους και από ένα σύνολο άνω των 500 φωτογραφιών επιλέχθηκαν οι 300 που καλύπτουν 100 χρόνια Ιστορίας και καθημερινής ζωής (1880 – 1980).

«Δεν είναι ιστορική έκθεση, έχει όμως στοιχεία ιστορικότητας. Υπάρχουν πολλές φωτογραφίες ερασιτεχνικές και από την καθημερινότητα του Ηρακλείου και πολλές από τα λεγόμενα χρόνια της αθωότητας με πολλά παιδιά, όπως όμως εκείνα δρούσαν στον χώρο. Εδώ αποτυπώνονται το χρώμα, το ύφος, το ήθος μιας εποχής, η συνύπαρξη καθολικών – ορθοδόξων, αλλά και οι πολλές αντιθέσεις, όπως αυτές των μεσοαστικών οικογενειών με τα εξοχικά και των φτωχών οικογενειών γύρω από τα λιγνιτωρυχεία. Νομίζω πως με τέτοιες πρωτοβουλίες μπορεί να δούμε με άλλα μάτια και με μεγαλύτερη αγάπη τον τόπο που ζούμε» λέει στο «Νσυν» η Δήμητρα Κουντή, που δούλεψε έναν χρόνο για τη συγκέντρωση του υλικού και με την αρωγή του τοπικού συλλόγου Αλλος Τόπος Επικοινωνίας και Πολιτισμού. Στο πλαίσιο της έκθεσης θα προβάλλεται και δίωρο βίντεο ενώ ένα πλούσιο χρονολόγιο θα τεκμηριώνει τις φωτογραφίες. «Τα τελευταία χρόνια διακρίνω μια τάση που θέλει πολύ κόσμο να επιστρέφει στη γειτονιά του και να αναζητά διεξόδους σε αυτήν. Ευτυχώς είχαμε εδώ την Πινακοθήκη Γρηγοριάδη, συνεργαστήκαμε και οργανώσαμε όλο αυτό» συμπληρώνει η κυρία Κουντή. Το Ηράκλειο μοιάζει να συστήνεται από την αρχή με αυτή την έκθεση.

Τελευταία Νέα