Όλοι νιώθουμε καλύτερα το καλοκαίρι και πολλά νοσήματα, από την αρθρίτιδα μέχρι τα καρδιολογικά, δείχνουν να υποχωρούν τους ζεστούς μήνες του χρόνου.

Διεθνής ομάδα επιστημόνων πιστεύει πως βρήκε που οφείλεται αυτό.

Όπως γράφουν οι επιστήμονες στην επιθεώρηση «Nature Communications», οι εποχές ασκούν βαθιά επίδραση στον τρόπο λειτουργίας των γονιδίων μας και δη των γονιδίων του ανοσοποιητικού.

Στην πραγματικότητα, τα γονίδια αυτά είναι πιο ενεργά κατά τους κρύους μήνες του χρόνου, προφανώς για να αντιμετωπίσει καλύτερα ο οργανισμός τις επιθέσεις των ιών που προκαλούν γρίπη και κοινό κρυολόγημα.

Ωστόσο αυτό έχει ως συνέπεια να πυροδοτούνται ή να επιδεινώνονται τον χειμώνα οι ασθένειες στις οποίες κυρίαρχο ρόλο παίζει η φλεγμονή ή οι επιθέσεις του ανοσοποιητικού στους ιστούς του σώματος.

Αυτή είναι η περίπτωση νοσημάτων όπως η αρθρίτιδα, τα καρδιαγγειακά, η ρευματοειδής αρθρίτιδα, η σκλήρυνση κατά πλάκας, ο τύπου 1 διαβήτης και τα άλλα αυτοάνοσα νοσήματα, σύμφωνα με τους ερευνητές.

Τα συμπεράσματά αυτά προέρχονται από την ανάλυση δειγμάτων αίματος και ιστών από περισσότερους από 16.000 ανθρώπους από διάφορες χώρες του κόσμου.

Από τα 22.000 γονίδια που απομόνωσαν οι ερευνητές (είναι σχεδόν όλα όσα διαθέτει ο άνθρωπος) το ένα τέταρτο επεδείκνυε σαφείς ενδείξεις εποχιακής διακύμανσης.

Στους κατοίκους χωρών όπου υπάρχουν χειμερικοί μήνες (είναι από Δεκέμβριο έως Φεβρουάριο για τους κατοίκους του βορείου ημισφαιρίου του πλανήτη και από Ιούνιο έως Αύγουστο για τους κατοίκους του νοτίου ημισφαιρίου), τα γονίδια του ανοσοποιητικού ήταν πιο ενεργά στη διάρκειά τους.

Στους κατοίκους του Ισημερινού, όμως, όπου οι θερμοκρασίες είναι σχετικά υψηλές καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου, τα γονίδια αυτά ήταν πιο ενεργά την εποχή των βροχών, όταν αφθονούν νοσήματα όπως η ελονοσία.

Αντιθέτως στην Ισλανδία, όπου κάνει σχεδόν μονίμως πολύ κρύο, οι εποχιακές διακυμάνσεις στη λειτουργία των γονιδίων ήταν μηδαμινές.

«Τα ευρήματά μας εξηγούν γιατί είμαστε πιο επιρρεπείς σε ορισμένα νοσήματα συγκεκριμένες εποχές του χρόνου», δήλωσε ο δρ Τζων Τοντ, καθηγητής Ιατρικής Γενετικής στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ.

«Στη Βρετανία, λ.χ., τα νέα κρούσματα τύπου 1 διαβήτη κορυφώνονται από τον Ιανουάριο έως τον Μάρτιο και ένας λόγος γι’ αυτό ως φαίνεται είναι η αυξημένη δραστηριότητα των γονιδίων που προκαλούν φλεγμονή».

Το μικροβίωμα και ο μεταβολισμός

Η μελέτη έδειξεακόμα και εποχιακή διακύμανση παρατηρείται και στη χλωρίδα (τα μικρόβια) του εντέρου, αλλά και στα γονίδια του μεταβολισμού.

Στην πρώτη περίπτωση αυτό ίσως σχετίζεται με την εποχιακή διακύμανση στις καλλιέργειες τροφίμων και στην δεύτερη στο ότι τον χειμώνα χρειαζόμαστε περισσότερη ενέργεια για να αντέξουμε το κρύο, άρα ο μεταβολισμός πρέπει να επιβραδυνθεί.