Εγινε μεγάλη συζήτηση για την ομιλία του Σταύρου Θεοδωράκη στην Πλατεία του Αγίου Παντελεήμονα, και ίσως όχι άδικα. Βρέθηκα καλεσμένος από Το Ποτάμι ως μέλος της Επιτροπής Διαλόγου και την παρακολούθησα, ενώ μου δόθηκε η ευκαιρία να μιλήσω μετά το τέλος της με διάφορους κατοίκους

Ομολογώ ότι δεν ήξερα τι να περιμένω, αφού αυτή η γειτονιά της Αθήνας έχει βρεθεί πολλές φορές στο επίκεντρο της δημοσιότητας, όντας συνδεδεμένη με την άνοδο της Χρυσής Αυγής. Αυτό που ζήσαμε όσοι βρεθήκαμε εκεί ήταν ενθαρρυντικό, μια πλατεία με κίνηση, μια ανοιχτή συζήτηση με πολύ κόσμο –με κάποιες στιγμές έντασης, είναι αλήθεια, αλλά και με διάθεση για συζήτηση.

Δεν μπορώ να πω ότι έχω εμπειρία από πρώτο χέρι για τα έκτροπα που έχουν γίνει στον Αγιο Παντελεήμονα, άρα αυτά που έγιναν εκείνη την Κυριακή από πρώτη άποψη μου φάνηκαν απολύτως φυσιολογικά. Ομως άλλοι, περισσότερο έμπειροι και γνώστες της περιοχής, μου είπαν ότι η κατάσταση ήταν πρωτόγνωρη τουλάχιστον για τα τελευταία τέσσερα – πέντε χρόνια.

Αρα, η εικόνα μιας ζωντανής πλατείας, με πολίτες που ακούνε, συζητάνε, διαφωνούν, απαιτούν ή και φωνάζουν ακόμα, είναι ένα γεγονός θετικό και ενθαρρυντικό και πρέπει να την κρατήσουμε σαν μπούσουλα για το μέλλον.

Ως προς το πολιτικό κομμάτι της ομιλίας, το οποίο έχει δώσει και αφορμή για ποικίλα σχόλια, είναι αλήθεια ότι κάποια πράγματα πρέπει να ξανασυζητηθούν και να αποσαφηνιστούν. Αλλά είναι πεποίθησή μου ότι ο διάλογος δεν γίνεται μέσω κειμένων, ανακοινώσεων, μέσων κοινωνικής δικτύωσης κ.λπ. Εάν υπάρχει ενδιαφέρον για ένα σημαντικό θέμα, εν προκειμένω αν υπάρχει ειλικρινές ενδιαφέρον για το Μεταναστευτικό, οργανώνεται μια συνάντηση και γίνεται συζήτηση.

Το Μεταναστευτικό είναι ένα πολύ σοβαρό πολιτικό ζήτημα, το οποίο απαιτεί ευρωπαϊκή συνεργασία, καθώς δεν αφορά μεμονωμένες χώρες αλλά το σύνολο της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Υπάρχουν ζητήματα, τα οποία έχουν σχέση με ευρύτερες επιλογές, αλλά ταυτόχρονα πρέπει να δούμε και τα πιο συγκεκριμένα τοπικά προβλήματα, τα οποία έχουν τα δικά τους ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και η λύση τους πρέπει να είναι προσαρμοσμένη σε αυτά.

Τα αίτια της μετανάστευσης είναι πολλά και για την ώρα γνωστά, όμως πρέπει να λάβουμε υπόψη μας και άλλα, τα οποία δεν έχουν προκύψει ακόμα, όπως τους «κλιματικούς» μετανάστες, αυτούς που θα προκύψουν για παράδειγμα από την ερημοποίηση και την έλλειψη νερού. Το ζήτημα αυτό, όπως και όλα τα θέματα που αφορούν την κλιματική αλλαγή, τα έχουμε αφήσει να εξελίσσονται χωρίς τη συμμετοχή μας, ως πολιτεία εννοώ, αν και το τελευταίο διάστημα όλο και περισσότερο γίνεται σαφές ότι δεν είναι κάτι που έρχεται αλλά κάτι που είναι ήδη εδώ.

Ηρθε η στιγμή να αλλάξουμε στάση και να σταματήσουμε να επενδύουμε στον φόβο, τον φόβο που προκύπτει από την άγνοια και τον μεγαλοϊδεατισμό μας, τον φόβο που «κλείνει» την κοινωνία και την απομακρύνει από την πραγματικότητα. Ο πλανήτης ζει ιστορικές γεωπολιτικές αλλαγές και δεν μπορεί να πιστεύουμε ότι σαν χώρα δεν θα επηρεαστούμε από τις συνέπειες.

Υπάρχουν πολλοί τρόποι να προσεγγίσεις το Μεταναστευτικό. Εγώ επιλέγω τον θετικό τρόπο, της συμμετοχής, της συζήτησης, της εμπλοκής και του διαλόγου. Λάθη σε εκτιμήσεις και επιλογές γίνονται, διαφωνίες θα υπάρχουν, ευτυχώς λέω εγώ. Να τα αναγνωρίσουμε και να προχωρήσουμε παρακάτω. Αυτό που προσωπικά οραματίζομαι σε μια επόμενη συνάντηση στη γειτονιά είναι να συμμετέχει και το ίδιο το «πρόβλημα». Οι μετανάστες.

Ο Λευτέρης Παπαγιαννάκης είναι νομικός, δημοτικός σύμβουλος του Δήμου Αθηναίων και μέλος της Επιτροπής Διαλόγου του Ποταμιού