Είμαι άνδρας 45 ετών, επιχειρηματίας. Ενώ η οικονομική κρίση δεν έπληξε το επάγγελμά μου και τα εισοδήματά μου, ένιωθα πάντα έναν έντονο φόβο αποτυχίας που με κυνηγούσε στη ζωή μου. Πού οφείλεται αυτό;

Η αποτυχία είναι μια υποκειμενική έννοια και απορρέει από το πώς «μεταφράζει» μέσα του κάποιος την επιτυχία, καθώς και τα προσωπικά κριτήρια και τις προϋποθέσεις της. Καθοριστικό ρόλο σε αυτό παίζουν οι πρώιμες πίστεις και οι πεποιθήσεις που έχουν για την επιτυχία οι γονείς και ο ευρύτερος «παιδαγωγικός» κύκλος μέσα από τον οποίο διαμορφώνεται η εικόνα του εαυτού, του έξω κόσμου και οι προσδοκίες που το παιδί νιώθει ότι πρέπει να πληροί προκειμένου να είναι αποδεκτό από εκείνους.Ενας γονιός που ασκούσε σκληρή κριτική στο παιδί του για τις ικανότητές του καταλήγει να κακοποιεί ψυχολογικά την προσωπικότητά του και να του στερεί το δικαίωμά του σε μια «άνευ όρων» αποδοχή. Ενα αυταρχικό οικογενειακό πλαίσιο που εξιδανικεύει την επιτυχία καλλιεργεί πεποιθήσεις όπως «επιτυχία ίσον ευτυχία, αποτυχία ίσον δυστυχία» και «αποτυχία σημαίνει απόρριψη από τους τρίτους». Ας μην ξεχνάμε και το βάρος που ασκούν ορισμένοι «παντοδύναμοι» γονείς οι οποίοι κάνουν το παιδί τους να νιώθει ανεπαρκές απέναντί τους. Σε αυτούς συγκαταλέγονται και οι ανασφαλείς γονείς που ασυνείδητα επιβεβαιώνονται διά μέσου των παιδιών τους, τα οποία καταλήγουν να τους θαυμάζουν αντί για τον εαυτό τους. Είναι και οι γονείς που έχουν ανταγωνιστική σχέση με τα παιδιά τους από δικό τους φόβο ότι θα αποτύχουν αν το παιδί τους πετύχει. Είναι οι βάσεις ενός βαθιά χαραγμένου φόβου απέναντι στην αποτυχία. Χτίζουν μια χαμηλή αυτοεκτίμηση και το άτομο αδυνατεί στην ενήλικη ζωή του να εμπιστευτεί τον εαυτό του και αυτά που έχει καταφέρει, τα οποία ποτέ δεν είναι αρκετά. Ακόμη και όταν του δίνεται η ευκαιρία να υποστηρίξει τον εαυτό του, εκείνος τον συρρικνώνει, τον τιμωρεί, προβάλλοντας μόνο τα μειονεκτήματα και τις αδυναμίες του. Ο φόβος της αποτυχίας μπορεί να είναι πιο επιβαρυντικός για το άτομο που τον κουβαλά από το ίδιο το βίωμα μιας ενδεχόμενης πραγματικής αποτυχίας στη διαδρομή της ζωής του. Τον κάνει να μην απολαμβάνει ποτέ, να μην ησυχάζει, να μην επιβεβαιώνεται. Το άγχος και η μελαγχολία καραδοκούν. Το ζητούμενο είναι η ουσιαστική συμφιλίωση με τον εαυτό του ανεξάρτητα από τις προϋποθέσεις της επιτυχίας που στο παρελθόν εισχώρησαν μέσα του.