Ο γιος μας είναι 16 ετών και έχουμε αντιληφθεί ότι κλέβει χρήματα από το πορτοφόλι το δικό μας ή των φίλων μας όταν μας επισκέπτονται. Πρέπει να τον πάμε σε παιδοψυχολόγο;

Πίσω από την κλεπτομανία κρύβονται βαθύτερες ανικανοποίητες ανάγκες ενός παιδιού, όπως είναι η χαμηλή αυτοεκτίμηση, η μοναξιά, το αίσθημα απόρριψης, η συναισθηματική στέρηση, η ανασφάλεια. Κατακτώντας το αντικείμενο που κλέβει, το παιδί αποκτά ένα συναίσθημα ασφάλειας, πληρότητας και ευφορίας που κατά τα άλλα του λείπει.

Ενδέχεται επίσης το παιδί να είναι παρορμητικό σαν προσωπικότητα και να έχει δυσκολία να αντισταθεί στις εσωτερικές του ανάγκες, ιδιαίτερα όταν αυτές τις αντιλαμβάνεται ως επιτακτικές.

Η παρόρμηση της κλεπτομανίας μπορεί να πάρει στην πορεία του χρόνου έναν ψυχαναγκαστικό χαρακτήρα, δηλ. μια επαναλαμβανόμενη και συστηματική συμπεριφορά η οποία θα του κατευνάζει το άγχος.

Ο αγχολυτικός αυτός μηχανισμός είναι ένας από τους σημαντικότερους λόγους που η κλεπτομανία επαναλαμβάνεται. Το παιδί που κλέβει συνήθως δεν αντιλαμβάνεται την συμπεριφορά του ως μη-αποδεκτή, αντίθετα θεωρεί ότι είναι ένα «δικαίωμά» του, το οποίο υπερισχύει συναισθηματικά έναντι κάθε κοινωνικής αξιολόγησης της συμπεριφοράς.

Ως γονείς θα πρέπει να δείτε την κλεπτομανία ως σύμπτωμα και να ψάξετε να βρείτε τι κρύβεται πίσω από αυτήν. Η εκτίμηση ενός παιδοψυχολόγου εδώ μπορεί να είναι διαφωτιστική. Εκείνος θα μπορέσει επίσης να αξιολογήσει την πιθανότητα ή όχι η κλεπτομανία να σχετίζεται με αντικοινωνικές πτυχές της προσωπικότητας του παιδιού δηλ. με μία γενικότερη έλλειψη ηθικής σκέψης και δυνατότητας ενσυναίσθησης.

Πολλοί γονείς βυθίζονται μέσα στον φόβο, τον θυμό, την απόγνωση και την σκέψη ότι το παιδί τους θα γίνει ένας «εγκληματίας», σκέψεις και συναισθήματα που κάθε άλλο παρά βοηθούν το παιδί. Στιγματιστικές ταμπέλες όπως «είσαι κλέφτης», είσαι αλήτης», «είσαι κακό παιδί» συντηρούν το πρόβλημα.

Ενισχύστε τα όρια στο παιδί σας και μιλήστε του αναλυτικά για την ηθική διάσταση της κλοπής. Εξηγήστε του ποια είναι η έννοια της ιδιοκτησίας και πόσο ιερός είναι ο σεβασμός και η περιφρούρησή της. Πείτε του ότι είστε εκεί για αυτόν να τον ακούσετε και να τον καταλάβετε για οτιδήποτε τον απασχολεί.

Η Μυρσίνη Κωστοπούλου είναι διδάκτωρ Κλινικής Ψυχολογίας-ψυχοθεραπεύτρια, email myrsini.kostopoulou@gmail.com, twitter @myrsi1