Στο επίκεντρο της δημόσιας συζήτησης στις ΗΠΑ έβαλε ο Μπαράκ Ομπάμα τις κοινωνικές ανισότητες. Σε συζήτηση που πραγματοποιήθηκε σε μια από τις πιο υποβαθμισμένες περιοχές της Ουάσιγκτον και επικαλούμενος την πρόσφατη κριτική του Πάπα Φραγκίσκου για τον «εκτός ελέγχου καπιταλισμό», ο αμερικανός πρόεδρος τόνισε ότι η διαφορά μεταξύ πλούσιων και φτωχών και η διάλυση της πιθανότητας κοινωνικής ανόδου απειλούν το αμερικανικό όνειρο και τη θέση των ΗΠΑ στον κόσμο. «Η αυξανόμενη και επικίνδυνη ανισότητα και ο περιορισμός της κοινωνικής κινητικότητας θέτουν εν κινδύνω τη βασική αρχή της αμερικανικής μεσαίας τάξης: εάν δουλεύεις σκληρά έχεις την πιθανότητα να ευημερήσεις», είπε ο Ομπάμα.

Η συζήτηση αυτή είναι μέρος μιας προσπάθειας ανανέωσης μιας προεδρικής θητείας που αντιμετωπίζει προβλήματα. Από τον Ιανουάριο οπότε και άρχισε η δεύτερη θητεία του Ομπάμα στον Λευκό Οίκο, οι μεγάλες πρωτοβουλίες του –ο περιορισμός της οπλοκατοχής και η μεταρρύθμιση για το Μεταναστευτικό –αντιμετωπίστηκαν εχθρικά από τους Ρεπουμπλικανούς του Κογκρέσου. Η κακή εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων στην Υγεία, μια από τις σημαντικότερες υποσχέσεις του Ομπάμα στην πρώτη θητεία, διάβρωσαν περαιτέρω την αξιοπιστία του. Η κρίση έκανε τις ανισότητες να αναδειχθούν. Ο Ομπάμα δήλωσε ότι σήμερα οι ανισότητες στις ΗΠΑ είναι πλέον συγκρίσιμες με εκείνες στην Τζαμάικα ή την Αργεντινή. Διότι, εξήγησε, εκείνο που λείπει πια είναι οι ευκαιρίες οι οποίες μπορούσαν παλαιότερα να μετατρέψουν έναν πλανόδιο πωλητή σε πολυεκατομμυριούχο. Σήμερα κάτι τέτοιο είναι, σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, πιο πιθανό να συμβεί σε ευρωπαϊκές χώρες όπως η Γερμανία ή η Ολλανδία, παρά στις ΗΠΑ. Αυτή η τάση, σύμφωνα με τον Ομπάμα, διαβρώνει τον πυρήνα της εθνικής ταυτότητας, καταστρέφει την κοινωνική συνοχή, φρενάρει την οικονομική ανάπτυξη και κάνει πιο πιθανές τις υφέσεις.

Καθώς ο αμερικανός πρόεδρος φαίνεται να ενστερνίζεται τις απόψεις του Πάπα Φραγκίσκου για τις αδικίες που δημιουργεί ο «αχαλίνωτος καπιταλισμός», ένας από τους πιο συντηρητικούς σχολιαστές στις ΗΠΑ, ο ραδιοφωνικός παραγωγός Ρας Λίμποου κατηγόρησε τον Ποντίφικα ότι «διδάσκει τον μαρξισμό», εκφράζοντας έτσι τις ανησυχίες των υπερσυντηρητικών του Τσάι Πάρτι για τα πρόσφατα σχόλια του πρώτου Πάπα που προέρχεται από τη Λατινική Αμερική. Πρόσφατα ο Πάπας δήλωσε ότι «το κοινωνικο-οικονομικό σύστημα είναι άδικο στις ρίζες του» και καταδίκασε την απληστία. «Τι σημαίνει «αχαλίνωτος καπιταλισμός;»», αναρωτήθηκε ο Λίμποου στην εκπομπή του την οποία ακούν καθημερινά 15 εκατ. Αμερικανοί. «Αυτό δεν υπάρχει εδώ. Αχαλίνωτος καπιταλισμός είναι μια φιλελεύθερη, σοσιαλιστική έκφραση για να περιγράψει κάποιος τις ΗΠΑ».

Από ό,τι φαίνεται από τις συντηρητικές αυτές κραυγές απέναντι στα λόγια του Ποντίφικα, τη νίκη του Μπιλ ντι Μπλάζιο στον Δήμο της Νέας Υόρκης με σύνθημα την αύξηση της φορολόγησης των πλουσίων και την πρόταση του Ομπάμα για αύξηση του κατώτατου μισθού, η συζήτηση για τις ανισότητες στις ΗΠΑ μόλις άρχισε…

Το 1%… ευημερεί

Μεταξύ 1979 και 2007 τα έσοδα του 1% των πιο πλούσιων Αμερικανών αυξήθηκαν κατά 275%, ενώ τα έσοδα του25% των πιο φτωχών μόλις 18%