Το 1998 η επιχείρηση «απλωμένα χέρια» είχε στηθεί σε διασταυρώσεις λεωφόρων και πλατείες. Η Αστυνομία εκτιμούσε τότε ότι τουλάχιστον 3.000 παιδιά, εκ των οποίων το 78% αλβανικής καταγωγής, επαιτούσαν στους δρόμους της Αθήνας. Ηταν η χρονιά κατά την οποία το υπουργείο Δημόσιας Τάξης αποφάσισε να λάβει δραστικά μέτρα. Συγκέντρωσε παιδιά των φαναριών, τα έβαλε σε δομές φιλοξενίας, αναζήτησε τις οικογένειές τους. Οι καλές προθέσεις όμως θάφτηκαν στην ελλιπή στελέχωση του προγράμματος και στην πλημμελή φύλαξη των ανηλίκων. Εκατοντάδες παιδιά εξαφανίστηκαν σε μια τριετία από το ίδρυμα. Μέχρι σήμερα, η τύχη τους αγνοείται.
Ο υπουργός Δικαιοσύνης Χαράλαμπος Αθανασίου, ύστερα και από σχετική ερώτηση της βουλευτού της ΔΗΜΑΡ Μαρίας Γιαννακάκη, ανακινεί το θέμα των χαμένων παιδιών. Ζητεί από τις αρμόδιες δικαστικές Αρχές, με έγγραφό του που διαβιβάστηκε χθες στη Βουλή, να ενημερωθεί αν βρίσκεται σε εξέλιξη ποινική διαδικασία. Από τον Ιούνιο του 2012 η Επιτροπή του ΟΗΕ κατά των Βασανιστηρίων είχε ζητήσει από την Ελλάδα να εξετάσει το ζήτημα και «να καταλογιστούν οι πειθαρχικές και ποινικές ευθύνες των εμπλεκομένων». Ο χρόνος όμως δεν είναι σύμμαχος των Αρχών.
Το πρόγραμμα «προστασία και κοινωνική φροντίδα των παιδιών στον δρόμο» που είχε εξαγγείλει στις 24 Νοεμβρίου 1998 ο τότε υπουργός Δημόσιας Τάξης Φίλιππος Πετσάλνικος προέβλεπε τη φιλοξενία 50-60 παιδιών στο ίδρυμα Αγία Βαρβάρα και σε άλλες δομές σε όλη τη χώρα. Μέχρι τότε τα περισσότερα παιδιά απελαύνονταν. Ενδεικτικά, το 1998 στη Θεσσαλονίκη απελάθηκαν 983 ανήλικοι από την Αλβανία. Την επόμενη χρονιά ο αριθμός έπεσε σε 385.
Οταν τέθηκε σε εφαρμογή το πρόγραμμα, στο Αγία Βαρβάρα διέμεναν 20 κορίτσια. Τα παιδιά των φαναριών φιλοξενήθηκαν στους 8 κοιτώνες του πρώτου ορόφου. Το 2003 η ελβετική μη κυβερνητική οργάνωση Terre Des Hommes διαπίστωσε σε έκθεσή της ότι την περίοδο 1998-2001 από τα 644 παιδιά που πέρασαν από το ίδρυμα τα 487 διέφυγαν, 90 έσμιξαν με τις οικογένειές τους, 45 μεταφέρθηκαν σε ορφανοτροφεία και 22 παρελήφθησαν από την Αστυνομία.
Ηταν η χρονιά κατά την οποία ύστερα από ένα τροχαίο στη Θεσσαλονίκη έγινε γνωστή η ιστορία εκμετάλλευσης δύο αδελφών από την Αλβανία ηλικίας 7 και 10 ετών. Οι γονείς τους τα είχαν πουλήσει σε ζευγάρι ομοεθνών τους για να ζητιανεύουν στα φανάρια της πόλης. Οποτε συγκέντρωναν λίγα χρήματα οι διακινητές τους τα τιμωρούσαν ποτίζοντας το φαγητό τους με αλάτι και πιπέρι, χαράσσοντας με μαχαίρι τα χέρια και τα πόδια τους, καίγοντας τα στο σώμα με τσιγάρα. Τα παιδιά χτυπήθηκαν από αυτοκίνητο, αποκάλυψαν την ιστορία τους στο νοσοκομείο και οι διακινητές τους συνελήφθησαν.
Στη Θεσσαλονίκη, σύμφωνα με την έκθεση της Terre Des Hommes, 23 παιδιά των φαναριών εξαφανίστηκαν από τον Απρίλιο του 1998 έως τον Φεβρουάριο του 1999 από τον ξενώνα Φιλοξενία. «Σε ποσοστό 70% τα παιδιά «ενοικιάζονται» από τις οικογένειές τους και τα εκμεταλλεύονται νονοί που τα φέρνουν στη χώρα μας», είχε δηλώσει τον Ιούλιο του 1999 στα «ΝΕΑ» ο επικεφαλής της επιστημονικής ομάδας Φιλοξενία, ψυχίατρος Τάσος Ρέκλος.
ΤΟ ΠΟΡΙΣΜΑ. Το 2004 ο Συνήγορος του Πολίτη ανέφερε σε πόρισμά του ότι οι κοιτώνες του ιδρύματος Αγία Βαρβάρα, «έδιναν μια εντύπωση εγκατάλειψης». Η φύλαξη του ιδρύματος ήταν «πλημμελής», ενώ είχε ανασταλεί η λειτουργία άλλου ξενώνα στο Παλαιό Φάληρο όπως προέβλεπε ο αρχικός σχεδιασμός του προγράμματος. Ο Συνήγορος ανέβασε τον αριθμό των αγνοούμενων παιδιών σε 502. Χαρακτήρισε «ευκαιριακή και χωρίς κατάλληλη θεσμική και επιστημονική προετοιμασία» την απόφαση για την εφαρμογή του προγράμματος φροντίδας των παιδιών.
Η Terre Des Hommes υποστήριζε στην έκθεσή της ότι υπάλληλοι του ιδρύματος χρηματίστηκαν από διακινητές για να τους παραδώσουν τους ανηλίκους, χωρίς όμως να παρέχει περαιτέρω στοιχεία. Ο Συνήγορος του Πολίτη ανέφερε ότι οι υπάλληλοι του Αγία Βαρβάρα δέχονταν πιέσεις και απειλητικά τηλεφωνήματα από το κύκλωμα που διακινούσε τα παιδιά στα φανάρια. Ωστόσο στο πόρισμά του σημείωνε ότι «δεν προκύπτουν στοιχεία οικονομικής συναλλαγής μελών του προσωπικού με πρόσωπα εκτός ιδρύματος». Το μεγαλύτερο πρόβλημα ήταν η ταυτοποίηση των παιδιών. Τα περισσότερα έδιναν στις Αρχές ψεύτικα στοιχεία. όπως τους είχαν συμβουλέψει τα αφεντικά τους.
Η ιστορία του ιδρύματος
Το ίδρυμα Αγία Βαρβάρα άρχισε να λειτουργεί το 1949 στη Γλυφάδα ως σχολή επαγγελματικής αποκα-τάστασης απροστάτευτων κοριτσιών. Το 1951 μεταφέρθηκε στο κτίριο του Ιωσηφόγλειου Ορφανοτροφείου στη Νέα Σμύρνη. Σήμερα εξυπηρετεί εφήβους, εσωτερικούς και μη. Στις εγκαταστάσεις του λειτουργούσαν παλιότερα εργαστήρια αγγειοπλαστικής, ξυλουργικής, ραπτικής και κεντήματος.
Αναζήτηση
