Ο δημοσιογράφος της «Monde» που επισκέφτηκε τα κέντρα κράτησης παράνομων μεταναστών στην Κόρινθο και στο Ελληνικό μετέφερε στους αναγνώστες της εφημερίδας του φοβερές σκηνές: μετανάστες πίσω από συρματοπλέγματα που στοιβάζονται για ύπνο σε μικρά δωμάτια και μοιράζονται μία τουαλέτα κι ένα ντους, οι κοινωνικοί λειτουργοί είναι ελάχιστοι, για ψυχιατρική βοήθεια ούτε λόγος. Ενας αφρικανός μετανάστης λέει στον γάλλο δημοσιογράφο ότι η Κόρινθος είναι ένα νέο Γκουαντάναμο. Κάποιοι είναι θυμωμένοι με τους Ελληνες. Ενας Αλγερινός δηλώνει ότι θα απαντήσει στη βία τους με βία, αλλά ένας άλλος είναι «πιο φιλειρηνικός και ποιητικός»: «Οι Ελληνες είναι ανόητοι» λέει. «Κρύβουν τον ήλιο τους με κάγκελα». Το άρθρο κλείνει με αυτήν την φράση –ευτυχώς χωρίς αποσιωπητικά. Αν όμως η φρίκη βρίσκεται στην αρχή και η ποίηση στο τέλος, η ουσία χάνεται κάπου στη μέση, εκεί όπου φιλοξενείται μια άλλη δήλωση: «Εχω βρεθεί σε κέντρα κράτησης στη Γαλλία και την Ιταλία. Οι συνθήκες εκεί είναι πολύ καλύτερες».
Η ελληνική Πολιτεία είναι ασφαλώς υπόλογη για τις απάνθρωπες συνθήκες στα κέντρα κράτησης ή «προαναχωρητικά», όπως τα έχει βαφτίσει για να τονίσει τον υποτιθέμενο προσωρινό τους χαρακτήρα. Αλλά όταν ένας μετανάστης περιγράφει ένα ευρωπαϊκό τουρ, δεν το κάνει μόνο για να συγκρίνει τις ξενοδοχειακές υποδομές. Υπάρχει ένας πολύ συγκεκριμένος λόγος για τον οποίο περνάει από την Ελλάδα στην Ιταλία και από εκεί στη Γαλλία για να γυρίσει και πάλι πίσω. Είναι μια συμφωνία που δεν έχει και πολλή σχέση με το πνεύμα της Ενωμένης Ευρώπης και λέει ότι ένας παράτυπος μετανάστης που συλλαμβάνεται σε ευρωπαϊκό έδαφος επαναπροωθείται στην πρώτη χώρα υποδοχής της ΕΕ. Είναι κάτι που επιτρέπει στη Γαλλία, για παράδειγμα, να μην τραυματίσει ιδιαιτέρως το ουμανιστικό της προφίλ.
Αντίθετα, η Ελλάδα μετατρέπεται σε Γκουαντάναμο. Η Μάλτα κατοικείται από κάτι ανάλγητους που δεν επιτρέπουν σε πλοίο που μεταφέρει εξαντλημένους μετανάστες να δέσει στο λιμάνι της. Η Ιταλία από κάτι πονηρούς που μοίρασαν ταξιδιωτικά έγγραφα στους φυγάδες του ολέθρου της Λιβύης για να φτάσουν στη Γαλλία. Να που η Ευρώπη δεν χωρίζεται μόνο σε Βορείους και Νοτίους, πλούσιους και φτωχούς, μυρμήγκια και κηφήνες. Χωρίζεται ακόμη σε καλούς και κακούς. Η κοινή μεταναστευτική πολιτική, δηλαδή η κοινή ανάληψη ευθύνης και δράσης για ένα ακανθώδες ζήτημα, είναι κλεισμένη πίσω από τα δικά της συρματοπλέγματα. Ο γάλλος δημοσιογράφος μπορεί στο μεταξύ να πεταχτεί μέχρι το Λονδίνο. Ή να διαβάσει στους «Financial Times» για τα φορτηγάκια που κυκλοφορούν στους δρόμους της βρετανικής πρωτεύουσας με ένα μήνυμα προς τους παράνομους μετανάστες: «Επιστρέψτε στη χώρα σας, διαφορετικά θα συλληφθείτε». Χωρίς ίχνος ποίησης.
