Διάλεξη; Περφόρμανς; Masterclass; One man show; Οι στενοί ορισμοί δεν ταιριάζουν στο πολυδιάστατο έργο του κορυφαίου σκηνοθέτη και εικαστικού, το βέβαιο είναι πάντως ότι η παρουσία του ίδιου του Ρόμπερτ Γουίλσον επί σκηνής σε μια τρίωρη παράσταση-αναδρομή στους σημαντικότερους σταθμούς μιας εντυπωσιακής καριέρας αναμένεται με εξαιρετικό ενδιαφέρον από όσους αναζητούν την ευκαιρία να ανακαλύψουν από πρώτο χέρι το αισθητικό του σύμπαν και τις ρίζες των θεμάτων και των ιδεών στα έργα του.

Τίτλος του ιδιότυπου αυτού masterclass, που γίνεται με αφορμή την έκθεση «Video Portraits» η οποία φιλοξενείται στη Στέγη έως τις 7 Ιουλίου, είναι «Εχετε ξανάρθει; Οχι, είναι η πρώτη φορά» και η παρουσία του Γουίλσον θα συνοδεύεται από εκατοντάδες εικόνες που καλύπτουν όλο το εύρος της πορείας του, από τη δεκαετία του ’60 έως τις ημέρες μας, με έργα-σταθμούς όπως «Το βλέμμα του κωφού», «Επιστολή για τη βασίλισσα Βικτωρία», «Ο Αϊνστάιν στην παραλία» –το πιο γνωστό ίσως έργο του, σε συνεργασία με τον συνθέτη Φίλιπ Γκλας –«Ο μαύρος καβαλάρης», καθώς και από τις διασκευές που έχει κατά καιρούς επιχειρήσει σε κλασικά θεατρικά και όπερες όπως τα «Μαντάμ Μπατερφλάι», «Ο κύκλος των δαχτυλιδιών», «Πέερ Γκιντ» και «Κουαρτέτο». Σε παλαιότερες εμφανίσεις του υπό τον ίδιο τίτλο, ο Γουίλσον ξεκινούσε την ομιλία του με χαρακτηριστικά της δημιουργικής του αντίληψης αποφθέγματα όπως αυτό: «Ο χρόνος και ο χώρος αποτελούν τη βασική αρχιτεκτονική των πάντων –είναι η καρέκλα όπου κάθεσαι, είναι η σταγόνα από γάλα σε πίνακα του Βερμέερ». Στη συνέχεια ξεκινούσε την αναδρομή σε σημαντικές συναντήσεις της ζωής του με ανθρώπους που επηρέασαν το έργο του –συχνά και εκτός καλλιτεχνικού συστήματος, όπως ο μαύρος έφηβος που είχε δει το καλοκαίρι του 1967 στο Νιου Τζέρσεϊ να κακοποιείται βάναυσα στα χέρια αστυνομικού. Ο Γουίλσον παρενέβη. «Να κοιτάς τη δουλειά σου», ήταν η απάντηση. «Είναι η δουλειά μου!» του είπε αποφασιστικά ο 27χρονος τότε Γουίλσον, ακολουθώντας τον αστυνομικό και τον 13χρονο Ρέιμοντ Αντριους έως το πλησιέστερο τμήμα και έως το δικαστήριο όπου, τελικά, αποφάσισε να υιοθετήσει το αγόρι, που ήταν κωφό.

Ο νεαρός όχι μόνο δεν ήταν ανεπίδεκτος μαθήσεως, όπως είχαν αποφανθεί οι Αρχές, αλλά έφθασε να γίνει δημιουργικός συνεργάτης του Γουίλσον: το επτάωρης διάρκειας «Το βλέμμα του κωφού» εξερευνά τον κόσμο του, ενώ σε μια άλλη παραγωγή του, το «Εργα και ημέρες του Ζίγκμουντ Φρόιντ», ο Γουίλσον χρησιμοποίησε σχέδια του Αντριους ως κεντρικά μοτίβα.