Βήμα βήμα αναπαρέστησαν χθες ο Φρανσουά Ολάντ και η Ανγκελα Μέρκελ στη Ρενς την ιστορική συνάντηση που είχαν στην ίδια αυτή πόλη της Γαλλίας πριν από ακριβώς 50 χρόνια, σφραγίζοντας έπειτα από τρεις μεταξύ τους πολέμους τη γαλλογερμανική συμφιλίωση, ο Σαρλ ντε Γκολ και ο Κόνραντ Αντενάουερ. Τα χαμόγελα περίσσευαν ανάμεσα στον γάλλο Πρόεδρο και στη γερμανίδα Καγκελάριο. «Ζήτω η γαλλογερμανική φιλία», διακήρυξε η Μέρκελ στα γερμανικά και στα γαλλικά. «Καιρός όπως αυτός σφραγίζει τις φιλίες», αστειεύτηκε ο Ολάντ αναφερόμενος στην περιοδική βροχή – βροχή που είχε συνοδεύσει και τους προκατόχους τους στις 8 Ιουλίου 1962. Εκείνοι είχαν ανταλλάξει τότε χειραψία, οι Ολάντ και Μέρκελ προτίμησαν τον αλληλοασπασμό. Εξήραν αμφότεροι τη σημασία της γαλλογερμανικής φιλίας για την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση και συμφώνησαν ότι «η Ευρώπη μπορεί να βγει πιο ισχυρή από την κρίση». Μόνο ένας προσεκτικός παρατηρητής μπορούσε να διακρίνει πίσω από τις διαχύσεις και τις όμορφες λέξεις τις υφιστάμενες διαφωνίες ανάμεσα στους δύο ηγέτες• την έμφαση που έδωσε, για παράδειγμα, ο γάλλος Πρόεδρος στην ανάγκη των κρατών να «διατηρήσουν την εθνική κυριαρχία» εντός της ΕΕ και εκείνη της γερμανίδας Καγκελαρίου στην αναγκαιότητα να κινηθεί η ΕΕ προς μια βαθύτερη πολιτική ολοκλήρωση.

Η ίδια πόλη, την ίδια ημέρα του Ιουλίου, με απόσταση μισού αιώνα. Η Ρενς κυριεύτηκε από τους Πρώσους το 1870, καταστράφηκε από τους βομβαρδισμούς κατά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο και έγινε ο τόπος τής άνευ όρων παράδοσης των γερμανών στρατηγών το 1945. Ο στρατηγός Ντε Γκολ δεν την είχε επιλέξει τυχαία προκειμένου να επικυρώσει τη γαλλογερμανική συμφιλίωση, υποδεχόμενος το 1962 τον πρώτο ομοσπονδιακό καγκελάριο του Μεταπολέμου. Οι δυο τους είχαν να αντιμετωπίσουν τότε εκατομμύρια γερμανούς πρόσφυγες, δεκάδες ισοπεδωμένες πόλεις. Κατάφεραν να γράψουν τα ονόματά τους με χρυσά γράμματα στην ιστορία της ενωμένης Ευρώπης.

Μόλις 10 ημέρες μετά την τελευταία Σύνοδο Κορυφής των Βρυξελλών και με νωπή ακόμη την αίσθηση της ήττας της Μέρκελ απέναντι σε έναν καινοφανή άξονα Παρισιού – Ρώμης – Μαδρίτης, η γερμανίδα Καγκελάριος και ο γάλλος Πρόεδρος έκαναν χθες, λίγο-πολύ, ό,τι και οι προκάτοχοί τους: επιθεώρησαν τους στρατιώτες της γαλλογερμανικής ταξιαρχίας. Εφθασαν μαζί, με αυτοκίνητο, στον καθεδρικό ναό της Ρενς, τον «μαρτυρικό καθεδρικό» που είχε βομβαρδιστεί επανειλημμένως στις αρχές του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου. Εκαναν στο προαύλιο τα αποκαλυπτήρια μιας αναμνηστικής πλακέτας στα γερμανικά, η οποία τοποθετήθηκε πλάι σε εκείνη που υπάρχει στα γαλλικά εδώ και 50 χρόνια. Ακουσαν μαζί εντός του ναού τα «Κατά Ιωάννη Πάθη» του Μπαχ. Εγκαινίασαν στο παρακείμενο Παλέ ντε Το μια έκθεση για τους «Αρχιτέκτονες της γαλλογερμανικής φιλίας». Μοιράστηκαν στο δημαρχείο διά χειρός του Μεγάλου Σεφ Φιλίπ Μιλ το ίδιο γεύμα με εκείνο που είχαν μοιραστεί οι προκάτοχοί τους το 1962: κρύος σολομός, μοσχαρίσιο φιλέτο με μπιζέλια, σιγοψημένα καρότα και πατάτες, μακαρόν με βατόμουρα. Συνόδευσαν το γεύμα τους, όπως κι εκείνοι, με επιλεγμένες φιάλες τριών οίκων σαμπάνιας.

«Η ΕΕ διανύει μια κρίση – δεν θα είναι η πρώτη, δεν θα είναι η τελευταία. Μας υποχρεώνει όμως να κινηθούμε προς ένα νέο στάδιο ανάπτυξης», δήλωσε ο Ολάντ με φόντο τις πύλες του καθεδρικού ναού. «Κυρία Καγκελάριε, σας προτείνω να διασχίσουμε μαζί μια νέα πόρτα προς χρόνια τα οποία θα κάνουν τη φιλία ανάμεσα στις δύο χώρες μας ακόμη βαθύτερη. Η φιλία μας εμπνέει την Ευρώπη. Δεν θέλουμε να δώσουμε μαθήματα. Θέλουμε να δώσουμε το παράδειγμα», πρόσθεσε. «Η Ευρώπη αντιμετωπίζει σήμερα μια μεγάλη δοκιμασία… Πρέπει να ολοκληρώσουμε στο πολιτικό επίπεδο την οικονομική και νομισματική ένωση, είναι ένας ηράκλειος άθλος αλλά η Ευρώπη μπορεί να τον κάνει», πήρε τον λόγο η Μέρκελ εγκωμιάζοντας με τη σειρά της την «αναπόδραστη σχέση» ανάμεσα στη Γαλλία και στη Γερμανία – η οποία, όμως, όπως έσπευσε να σημειώσει, «δεν αποκλείει κανέναν».

«Ακόμη και αν δεν έχουμε τις ίδιες πολιτικές ευαισθησίες, έχω με την κ. Μέρκελ τις ίδιες αρχές για την επιβεβαίωση της ΕΕ, αυτό που ονομάζω αλληλεγγύη για την ολοκλήρωση», δήλωσε λίγο αργότερα κλείνοντας τους εορτασμούς ο Φρανσουά Ολάντ. «Εχουμε επίσης αποδείξει ότι τα βρίσκουμε στις συζητήσεις μας, στις προσεγγίσεις, ακόμη και στην αναζήτηση λύσεων. Εχουμε καλές σχέσεις και δεν χρειάζεται να πιεστούμε για αυτές». Ηταν η δεύτερη φορά μέσα σε τρία εικοσιτετράωρα που ο γάλλος Πρόεδρος επανέλαβε την ίδια ατάκα: «Εχουμε καλές σχέσεις»…