Η Kεντροαριστερά σήμερα έχει χάσει τον προσανατολισμό της. Αυτή η απλή διαπίστωση αρκεί για να κατανοήσουμε τον πολιτικό μόχθο που θα απαιτηθεί για να ανασυντάξει το ΠΑΣΟΚ τις δυνάμεις του και να μιλήσει στην κοινωνία πάλι με όρους προόδου και ευημερίας. Είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε χωρίς μισόλογα ότι υιοθετήσαμε, κυρίως την τελευταία διετία, και υπό το βάρος της κατάρρευσης της χώρας, νεοφιλελεύθερες πολιτικές και μάλιστα ανερμάτιστα και αποσπασματικά. Πολιτικές που ήταν ηττημένες ήδη από τον Mεσοπόλεμο και παρουσιάστηκαν (ορθότερα, επιβλήθηκαν) ως η πάγια συνταγή για την έξοδό μας από τη δημοσιονομική κρίση.
Ωστόσο, αυτά ανήκουν στην Ιστορία. Το ΠΑΣΟΚ οφείλει ως κόμμα εξουσίας να αναγνωρίσει τα λάθη του και να συζητήσει ανοιχτά για τον ρόλο που διεκδικεί στο μέλλον. Θεωρώ πως η πολιτική συζήτηση πρέπει άμεσα να επικεντρωθεί σε δυο βασικά ζητήματα. Το πρώτο αφορά τις πολιτικές για την επανασυγκρότηση μιας μεγάλης μεσαίας τάξης, στα πρότυπα του αμερικανικού Δημοκρατικού Κόμματος. Το δεύτερο, τη χάραξη μιας σαφούς και διακριτής εθνικής πολιτικής για την Ευρώπη που θέλουμε.
Η επανασυγκρότηση της βαθιά πληγείσας μεσαίας τάξης προϋποθέτει την άμεση επανεκκίνηση της οικονομίας, τη διαφύλαξη των εθνικών επιχειρήσεων και την ανταγωνιστική προσέλκυση νέων επενδύσεων. Η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών προϊόντων δεν μπορεί να προέρχεται από την εξαθλίωση της εργατικής δύναμης, αλλά από την επένδυση σε νέες τεχνολογίες, από την καλλιέργεια εξωστρεφούς και ανταγωνιστικής νοοτροπίας, από την εντατικοποίηση και την ποιοτική αναβάθμιση της εργασίας.
Προϋπόθεση όλων των παραπάνω είναι ένα ισχυρό και δίκαιο κράτος πρόνοιας, που είναι άλλωστε και ο πιο ασφαλής δρόμος για την ανάπτυξη. Οι άνεργοι είναι δυνάμει παραγωγοί και καταναλωτές, η ασφάλεια της υγείας δίνει τη δυνατότητα σε μια κοινωνία να είναι περισσότερο δημιουργική και παραγωγική, να αναλαμβάνει ρίσκα και η διαφύλαξη των συντάξεων δίνει κίνητρο στους πολίτες να προγραμματίζουν, να επενδύουν και να αναλαμβάνουν μακροχρόνιες υποχρεώσεις.
Ο δεύτερος πυλώνας είναι η επαναχάραξη μιας εθνικής πολιτικής για την Ευρώπη που θέλουμε και διεκδικούμε. Η Ευρώπη γίνεται όλο και περισσότερο παρεμβατική στα αμιγώς εθνικά ζητήματα, τα οποία δεν θεωρεί πλέον εθνικά. Ο προϋπολογισμός, η σχεδίαση των προνοιακών πολιτικών και η λειτουργία της εθνικής γραφειοκρατίας αποτελούσαν παραδοσιακά πολιτικές για τις οποίες η Ευρώπη υποδείκνυε γενικές κατευθύνσεις ή διατηρούσε συμβουλευτικό ρόλο. Σήμερα και με αφορμή την κρίση, διεκδικεί τον καθοριστικό ρόλο – μια αλλαγή ιδιαίτερα σημαντική και ιδιαίτερα επικίνδυνη εάν αφεθούμε να παρασυρθούμε από την πλεύση της Ιστορίας χωρίς να επηρεάσουμε την πορεία μας προς την επιθυμητή κατεύθυνση. Και το πολιτικό περιεχόμενο της Ευρώπης συνιστά και για εμάς πλέον μείζον πολιτικό θέμα προς διερεύνηση. Θέλουμε μια νεοφιλελεύθερη ευρωπαϊκή πολιτική με μια Κεντρική Τράπεζα προσηλωμένη σε μονολιθικές μονεταριστικές αντιλήψεις ή μια Ευρώπη της εργασίας, της ανάπτυξης και της δίκαιης διανομής του πλούτου;
Η σύγχρονη Κεντροαριστερά και το ΠΑΣΟΚ δεν έχουν παρά να απαντήσουν σ’ αυτά τα θεμελιώδη ερωτήματα. Και αυτό δεν αποτελεί περιττή ομφαλοσκόπηση ούτε θεολογική συζήτηση για το καλό και το κακό. Αποτελεί τον όρο επιβίωσης αυτού το μεγάλου και ζωντανού πολιτικού χώρου.
Η Θεοδώρα Τζάκρη είναι βουλευτής ΠΑΣΟΚ Νομού Πέλλας
