Φιλόσοφος και στοχαστής, υπέρμαχος μιας ουσιαστικής εθνικής αυτοσυνειδησίας, ο Στέλιος Ράμφος συγκεντρώνοντας σε έναν τόμο κείμενα και συνεντεύξεις του που αναφέρονται στην τρέχουσα οικονομική (και όχι μόνο) κρίση προσπαθεί να προσεγγίσει την «εσωτερική διάσταση του συλλογικού μας ναυαγίου σε μόνιμα ανθρωπολογικά χαρακτηριστικά, όπως η αντιπαλότητα του δημοσίου και του ιδιωτικού, η σύγκρουση μεταξύ λογικής και συναισθήματος, η κακή μας σχέση με τον χρόνο και με τον εαυτό».

Εχοντας μετατρέψει τον δημόσιο χώρο αποκλειστικά σε ένα πεδίο εξυπηρέτησης του ιδιωτικού συμφέροντος, επιτρέποντας να κυριαρχεί το συναίσθημα επί της λογικής και όντας ικανός να αναβιώνει το παρελθόν μονάχα ως μια ψευδαίσθηση του παρόντος, ο Νεοέλληνας το μόνο που καταφέρνει είναι να παραμένει εγκλωβισμένος στη (δική του) λογική της παράνοιας. Αισθήματα καταδίωξης, δυσπιστία και καχυποψία, θυμός, εχθρότητα και επιθετικότητα, κατάχρηση εμπιστοσύνης, ανελαστικές και ακραίες συμπεριφορές και επιλογές, χαμηλή αυτοεκτίμηση, απομονωτισμός, αποτελούν σύμφωνα με τον Ράμφο, πέρα από χαρακτηριστικά συμπτώματα της παρανοϊκής κατάστασης ως μιας ατομικής παθολογίας, και συμπτώματα ενός ανθρωπολογικού χαρακτηριστικού μιας ορισμένης κοινότητας, στην προκειμένη περίπτωση, της ελληνικής. Ωστόσο, δυνατότητα ίασης και αλλαγής υπάρχει, και η κρίση ενδέχεται να είναι η αφετηρία αυτής, αρκεί «να ξανασκεφθούμε τη ζωή μας με τους όρους της λογικής και του νοήματος, μιας λογικής αξιών και μιας λογικής της ευθύνης».