«Θυμάμαι πάντα μια φράση που είπε ο Τσόρτσιλ στον Στάλιν: «Μην τους υποστηρίζεις πολύ, αυτοί στην Ελλάδα δεν είναι κομμουνιστές, είναι τροτσκιστές». Και τα άκουγε ο Στάλιν και του σηκώνονταν οι τρίχες της κεφαλής του. Ενα θέμα προς έρευνα είναι η δυσπιστία που έτρεφε ο Στάλιν απέναντι στο ελληνικό κίνημα…».

Αυτή η φράση του Λεωνίδα Κύρκου από μόνη της μπορεί να βγάλει το τζίνι από το μπουκάλι που κρατάει ασφυκτικά κλεισμένη την πραγματική ιστορία της ελληνικής Αριστεράς εδώ και δεκαετίες. Καταγράφεται στο βιβλίο του Ανταίου Χρυσοστομίδη για τον ηγέτη που έφυγε από τη ζωή τον περασμένο Αύγουστο («Λεωνίδας Κύρκος. Η δυναμική της ανανέωσης, Εκδ. Καστανιώτης). Πρόκειται για μια μεγάλη συνέντευξη, υπό μορφή συζητήσεων, σε διαφορετικές συναντήσεις την περίοδο 2004-05. Εξαιρετικός γνώσης των εσωτερικών του χώρου ο συγγραφέας ξέρει πώς να αναζητήσει κρίσιμες απαντήσεις σε κρίσιμα ερωτήματα. Και προφανώς τις πήρε. Ωστόσο ο ίδιος ο Λεωνίδας Κύρκος στη συνέχεια αφαίρεσε κάποια σημεία, κυρίως χαρακτηρισμούς σε πρόσωπα. Το τελικό κείμενο «είναι έτσι όπως το θέλησε ο ίδιος», σημειώνει ο Χρυσοστομίδης.

Παρά τον αυτοπεριορισμό του ο Κύρκος φωτίζει αρκετά πρόσωπα, γεγονότα αλλά και καταστάσεις εντός της Αριστεράς για τέσσερις δεκαετίες. Μιλάει για τον Χαρίλαο Φλωράκη, τον Ηλία Ηλιού και άλλες προσωπικότητες, με τις οποίες συμπορεύτηκε ή συγκρούστηκε, όπως ο Λεωνίδας Τζεφρώνης, ο Μπάμπης Δρακόπουλος, ο Αντώνης Μπριλλάκης, Νίκος Καρράς και άλλοι που κυριάρχησαν στο πάνθεον του ελληνικού κομμουνιστικού κινήματος. Παράλληλα αποσαφηνίζει αρκετά τη θέση του για κρίσιμες φάσεις της εξέλιξής τους όπως η προδικτατορική περίοδος, η διάσπαση του 1968, τα αλλεπάλληλα οργανωτικά σχήματα από τη μεταπολίτευση και μετά στα οποία και μετείχε…

Το βιβλίο θα αναθερμάνει ενδεχομένως πολλές από τις συζητήσεις που έγιναν κατ’ επανάληψη στην Αριστερά. Για έναν τρίτο, όμως, το ερώτημα που θα μείνει είναι άλλο: «Τι ανέφερε, άραγε, ο Κύρκος στα σημεία της συνέντευξης που έκοψε ο ίδιος;».