Ολη η σηµερινή Ελλάδα πέρασε µέσα από τα πλάνα των 100 ντοκιµαντέρ που προβλήθηκαν ενώπιον χιλιάδων θεατών
Αν «µοναδική πατρίδα είναι η παιδική ηλικία», η Λουκία Ρικάκη βραβεύτηκε για πρώτη φορά στη ζωή της σε ελληνικό φεστιβάλ (το 4ο Φεστιβάλ Ελληνικού Ντοκιµαντέρ Χαλκίδας) για το τρυφερό και αισιόδοξο φιλµ «Ονειρα σε ξένη γλώσσα». Το δεύτερο βραβείο το κέρδισε «Η περίπτωση Ευρυδίκη» του Φρέντυ Βιανέλλη. Δύο φιλµ που κοιτάζουν κατάµατα τη σηµερινή ελληνική κοινωνία: Το πρώτο ασχολείται µε την προσπάθεια 150 παιδιών µεταναστών να µάθουν ελληνικά αλλά και ξένα γράµµατα στο σχολείο – πρότυπο «Η φανερωµένη» της Κύπρου. Στο δεύτερο µια εξαρτηµένη από τα ναρκωτικά Ελληνίδα θα καταφέρει µέσω της κοινότητας 18Ανω να γλιτώσει από τον εφιάλτη των ναρκωτικών.
«Οι κινηµατογραφιστές αφουγκράζονται τη ζοφερή πραγµατικότητα του κόσµου, που, µετά την εποχή της ευµάρειας νιώθει πολύ δύσκολα και µέσα από τα ντοκιµαντέρ παρηγοριέται καθώς πολλά απ αυτά ασχολούνται µε τα προβλήµατά του και δεν οµφαλοσκοπούν ή δεν αυτοθαυµάζονται όπως συµβαίνει µε πάρα πολλά φιλµ µε υπόθεση. Ο κόσµος δεν πείθεται σήµερα εύκολα από τις ταινίες µε υπόθεση, του φαίνονται ψεύτικες. Θέλει πολύ δυνατό σενάριο για να παρασυρθεί, να πειστεί, ότι αξίζει τον κόπο να παραδοθεί σε αυτά» είναι οι πρώτες σκέψεις της Λουκίας Ρικάκη στην ερώτηση «γιατί το ντοκιµαντέρ ανθίζει ως είδος». Δεν κρύβει τον ενθουσιασµό της για την πρώτη βράβευση στο ένατο ντοκιµαντέρ της «Ονειρα σε άλλη γλώσσα»: «Τη θεωρώ απόδειξη µιας ωριµότητάς µου και του γεγονότος ότι έδωσα για πολλά χρόνια εξετάσεις στον χώρο των κινηµατογραφιστών, πως δεν είµαι, δηλαδή, µόνο διευθύντρια σε διάφορα φεστιβάλ» (Ρόδου, Κω).
Τι βρίσκει ο κόσµος στα ντοκιµαντέρ και δείχνει ολοένα και µεγαλύτερη προτίµηση σ αυτά;
«Ιδιαίτερα στο κοινωνικό ντοκιµαντέρ, ο κόσµος βρίσκει µιαν αντανάκλαση της πραγµατικής ζωής µέσα από ζητήµατα που τον αφορούν. Και είναι χαρακτηριστικό ότι ο κόσµος δείχνει µιαν ιδιαίτερη προτίµηση σε εκείνα τα κοινωνικά ντοκιµαντέρ που φωτίζουν, δείχνουν διεξόδους, προοπτικές στα προβλήµατά του. Για παράδειγµα, στα Ονειρα σε άλλη γλώσσα, εγώ επιλέγω να δείξω τα θετικά στην καθηµερινή συνύπαρξη ελλήνων και µεταναστών και την προοπτική του µέλλοντος µέσα από τα γράµµατα και τη µόρφωση. Σε αντίθεση µε την τηλεόραση, που προβάλει, πουλάει στον κόσµο µόνο τη µαύρη πλευρά της ζωής».
Επισηµαίνεται ότι η αναγκαιότητα µικρών φεστιβάλ όπως της Χαλκίδας είναι πλέον προφανής: πάνω από 5.000
θεατές, η πλειονότητά τους Χαλκιδαίοι, παρακολούθησαν επί έξι µέρες (5-10 Οκτωβρίου) τις προβολές του. «Μέσα από τα ντοκιµαντέρ, οι σινεφίλ βρίσκουν έναν κινηµατογράφο διαφορετικό, µακριά από εµπορικές σκοπιµότητες, που αναδεικνύει µε ειλικρίνεια και ευαισθησία κοινωνικά προβλήµατα και άγνωστες πτυχές της ελληνικής πραγµατικότητας και ιστορίας» σχολιάζει ο διευθυντής του Φεστιβάλ Χαλκίδας, σκηνοθέτης Σταύρος Ιωάννου.
«Δίνουν φωνή στο είδος του ντοκιµαντέρ φεστιβάλ της περιφέρειας σαν αυτό της Χαλκίδας» µας είπε ο 60χρονος βετεράνος του είδους και βραβευµένος µε το δεύτερο βραβείο για την «Περίπτωση Ευρυδίκη» Φρέντυ Βιανέλλης, «µια ταινία για την δύναµη της θέλησης», όπως την χαρακτηρίζει.
«Η περίπτωση Ευρυδίκη» ασχολείται µε την οδύσσεια µιας ελληνίδας και τη νίκη της πάνω στον εφιαλτικό κόσµο των ναρκωτικών. Πώς είναι το ζήτηµα αυτό στη σηµερινή κοινωνία;
«Ολοι ξέρουµε ότι έχει πάρει τεράστιες διαστάσεις, µετά το οικονοµικό πρόβληµα είναι το επόµενο θέµα που µαστίζει την ελληνική πραγµατικότητα µε πρώτο θύµα της τη νεολαία. Δυστυχώς, οι κυβερνήσεις δεν του δίνουν την κατεπείγουσα ανάγκη αντιµετώπισής του».
Ευτυχώς που υπάρχουν οργανισµοί σαν τον 18Ανω και κάποιους άλλους, που µε ηρωικές προσπάθειες αγωνίζονται απεγνωσµένα σ ένα κύκλωµα τεράστιων οικονοµικών συµφερόντων που θέλουν τα παιδιά µας φυλακισµένα. Το φεστιβάλ θυµήθηκε τον κινηµατογραφικό κριτικό Βασίλη Ραφαηλίδη και τίµησε τη µνήµη του, µε τρυφερές και λιτές αναφορές των φίλων του Θόδωρου Αγγελόπουλου, Νίκου Παναγιωτόπουλου και την προβολή ενός φιλµ του Γιάννη Σολδάτου για τα «10 χρόνια από τη γέννηση του νέου ελληνικού κινηµατογράφου» µε απόψεις του Βασίλη Ραφαηλίδη στα τέλη της δεκαετίας του 70.
ΙΝFΟ
Τo ντοκιµαντέρ της Λουκίας Ρικάκη «Ονειρα σε άλλη γλώσσα», που κέρδισε το πρώτο βραβείο στο 4ο Φεστιβάλ Ελληνικού Ντοκιµαντέρ Χαλκίδας, από την Πέµπτη στους κινηµατογράφους
Τα βραβεία
1. «Ονειρα σε ξένη γλώσσα» της Λουκίας Ρικάκη 2. «Η περίπτωση Ευρυδίκη» του Φρέντυ Βιανέλλη.
3. «Λεηλατώντας µια καµένη χώρα» του Τάκη Παπαγιαννίδη.
Μικρού µήκους:
1. «Το κάλεσµα του βουνού» του Στέλιου Αποστολόπουλου.
2. «Ελένη Μπούκουρα – Αλταµούρα: Η πρώτη ελληνίδα ζωγράφος» της Κλεώνης Φλέσσα 3. «Το αρχαίον όστρακον» του Νίκου Αλευρά.
