Oι δυσμενείς εξελίξεις κατά το 2009 της ελληνικής οικονομίας και η αναποτελεσματικότητα των μέτρων ανάσχεσης της οικονομικής κρίσης προδιαγράφουν ένα δύσκολο 2010. Αναμένεται ότι θα αυξηθεί ο αριθμός των επιχειρήσεων που θα διακοπεί η λειτουργία τους, θα αυξηθούν οι απολύσεις και οι διαθεσιμότητες των εργαζομένων, θα διευρυνθούν στην αγορά εργασίας οι ευέλικτες και ανασφαλείς μορφές απασχόλησης και η εκ περιτροπής εργασία, θα αυξηθεί σημαντικά η ανεργία. Θα συντελεσθεί μία σοβαρή επιδείνωση του εισοδηματικού και βιοτικού επιπέδου των πολιτών.

Και όλα αυτά όταν το επίπεδο σύγκλισης της ελληνικής οικονομίας με τον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις τιμές καταναλωτή είναι 94% (ακριβή χώρα), η παραγωγικότητα της εργασίας είναι 92% (χώρα πολλών ωρών και έντασης εργασίας) και οι μισθοί είναι 82% (χαμηλοί μισθοί σε σχέση με το επίπεδο παραγωγικότητας και των τιμών), το επίπεδο των οποίων συμπαρασύρει και το επίπεδο των συντάξεων με αντίστοιχα χαμηλά επίπεδα.

Ταυτόχρονα ένα ευρώ στα τέσσερα που παράγονται στην ελληνική οικονομία δεν φορολογείται (25%- διαρροή ετήσιων εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού δηλαδή 12-15 δισ. ευρώ) και η φορολογική ανισότητα μισθών και κερδών έχει ξεπεράσει κάθε όριο. Από την άποψη αυτή είναι χαρακτηριστική η διαπίστωση σύμφωνα με την οποία η πραγματική φορολογική επιβάρυνση της εργασίας στην Ελλάδα (35,1% το 2007) αντιστοιχεί στον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης των 25 (36,4% το 2006), ενώ η πραγματική φορολόγηση για τα κέρδη ανέρχεται σχεδόν στο ήμισυ του μέσου όρου της Ε.Ε. των 25 (15,9% για την Ελλάδα, έναντι 33,0% στην Ε.Ε.).

Έτσι, η στρατηγική αντιμετώπισης, σε βραχυπρόθεσμο επίπεδο, των επιπτώσεων της οικονομικής κρίσης καθώς και της κατάρρευσης των εσόδων στην Ελλάδα δεν απαιτεί μόνο την «κήρυξη πολέμου» κατά της φοροδιαφυγής αλλά απαιτεί πριν και πάνω απ΄ όλα την «κήρυξη πολέμου» κατά της θεσμοποιημένης φοροαποφυγής.

Απαιτείται να κατανοηθεί από τους φορείς άσκησης της οικονομικής και δημοσιονομικής πολιτικής ότι οι βασικές πηγές χρηματοδότησης των δημοσίων και κοινωνικών δαπανών και της σταδιακής και αποτελεσματικής μείωσης του δημοσίου χρέους και του δημοσίου ελλείμματος δεν είναι ο συνεχής δανεισμός, οι φορολογικές επιβαρύνσεις και η πραγματική μείωση των μισθών και των συντάξεων αλλά η αντιμετώπιση της φορολογικής και εισοδηματικής ανισότητας στη χώρα μας.

Η παρατήρηση αυτή σημαίνει ότι η κατάθεση του προσχεδίου του κρατικού προϋπολογισμού του έτους 2010 απαιτείται να περιλαμβάνει την απόσυρση των μέτρων φορολογικής επιβάρυνσης και εισοδηματικής μείωσης των μισθωτών και των συνταξιούχων και την αποκατάσταση της ισορροπίας στην πραγματική φορολογική επιβάρυνση των εισοδημάτων από εργασία και επιχειρηματική δραστηριότητα. Το ίδιο, η στρατηγική αντιμετώπισης της παραγωγικής καθίζησης και της αναπτυξιακής αδράνειας της ελληνικής οικονομίας, απαιτεί σε μεσο-μακροπρόθεσμο επίπεδο την εγκαθίδρυση ενός νέου αναπτυξιακού προτύπου στην Ελλάδα στην κατεύθυνση βελτίωσης της τεχνολογικής, παραγωγικής, ενεργειακής και καινοτομικής βάσης στους τρεις τομείς οικονομικής δραστηριότητας στη χώρα μας.

Πράγματι, κρίνοντας εκ του αποτελέσματος, το πρότυπο ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας που βασίστηκε στην ιδιωτική κατανάλωση και τον δανεισμό σε συνδυασμό με τη φορολογική και εισοδηματική ανισότητα καθώς και τη βελτίωση του επιπέδου ανταγωνιστικότητας με τη μείωση του μοναδιαίου κόστους εργασίας, με κινητήριους μοχλούς τις λανθασμένες εννοιολογικά και ουσιαστικά διαρθρωτικές αλλαγές απορρύθμισης των εργασιακών σχέσεων και αποδόμησης της κοινωνικής ασφάλισης και υγείας έχει πια καταρρεύσει.

Οι απαιτούμενες διαρθρωτικές αλλαγές στην ελληνική οικονομία αφορούν, ουσιαστικά, την αντιμετώπιση των διαρθρωτικών προβλημάτων της, με στόχο τη βελτίωση του επιπέδου της διαρθρωτικής ανταγωνιστικότητας (ποιότητα παραγωγικής διαδικασίας, ποιότητα προϊόντων και υπηρεσιών, ποιότητα εργασιακών σχέσεων, ποιότητα εισοδήματος, ποιότητα κοινωνικής προστασίας, κ.λπ.).

Έτσι, εάν δεν αντιμετωπιστούν αμέσως και αποτελεσματικά οι αντιφάσεις στην ελληνική οικονομία, τόσο σε επίπεδο εννοιών και περιεχομένου όσο και σε επίπεδο πολιτικών (αναδιανομή του εισοδήματος, νέο αναπτυξιακό πρότυπο), τότε οι δύσκολες προοπτικές που βρίσκονται μπροστά μας θα επιδεινωθούν με την έξαρση της αντίφασης μείωση των προσλήψεων- αύξηση των απολύσεων. Οι προβλέψεις αύξησης του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος, που σύμφωνα με τους διεθνείς οργανισμούς το 2011 θα είναι 0,6%, το 2012 θα είναι 1,2%, το 2013 θα φθάσει στο 1,6% και το 2014 στο 1,8%, δεν είναι ικανές και αναγκαίες για να επιλύσουν την προαναφερόμενη αντίφαση στην αγορά εργασίας, δεδομένου ότι το 2015, στην Ελλάδα, εάν επαληθευτούν αυτές οι προβλέψεις, δεν θα έχει επιτευχθεί ούτε καν το επίπεδο της επίσημης ανεργίας του 2008 (7,8%). Ο Σάββας Ρομπόλης είναι καθηγητής του Παντείου Πανεπιστημίου και επιστημονικός διευθυντής του ΙΝΕ/ΓΣΕΕ-ΑΔΕΔΥ

ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ

Στον προϋπολογισμό του 2010 πρέπει να αποκατασταθεί η ισορροπία στην πραγματική φορολογική επιβάρυνση των εισοδημάτων από εργασία και επιχειρηματική δραστηριότητα

Τελευταία Νέα