Σ ε όλη την έκταση του Αgainst the Day, όπως έχει προαναφερθεί, ο Πύντσον επιδίδεται στα παλαβά του κόλπα. Ο Μπέλα Λουγκόζι και ο Γκράουτσο Μαρξ εμφανίζονται σε δεύτερους ρόλους. Βρετανοί κατάσκοποι είναι ένθερμοι σατανιστές. Αναρχικοί παίζουν γκολφ με χειροβομβίδες. Η κύρια διαφορά εδώ είναι ότι ο Πύντσον διατυπώνει τις απόψεις του πολύ πιο απροκάλυπτα. Η απληστία των πολυεθνικών εταιρειών δεν έχει όρια. Η ψευδεπίγραφη θρησκευτικότητα κυριαρχεί. Η ιμπεριαλιστική πολιτική έχει περάσει σε χέρια κρετίνων. Επιπλέον, ενώ οι σύγχρονοι συγγραφείς έχουν στραφεί στο DΝΑ, ο Πύντσον δεν ασχολείται καθόλου με τη βιολογία και παρουσιάζει το άτομο ως προϊόν κοινωνικών συστημάτων. Ενώ ο Τζον Απντάικ αποδίδει ακόμη και τους ιούς του Διαδικτύου στην Αλ Κάιντα, ο Πύντσον παίρνει το μέρος των τρομοκρατών. Ενώ οι περισσότεροι σημερινοί άνθρωποι έχουν βυθιστεί στη μοιρολατρία, ο εβδομηντάρης μετρ χρησιμοποιεί δεκάδες φορές και χωρίς καμία συστολή τις λέξεις σοσιαλισμός, κομμουνισμός, αναρχία. Είναι σαν να θέλει να ξεκαθαρίσει τη θέση του απέναντι σε εκείνους που θα προβούν σε φιλολογικές τυμβωρυχίες μετά τον θάνατό του.

Η δεύτερη διαφορά του Αgainst the Day σε σύγκριση με την προηγούμενη παραγωγή του συγγραφέα σχετίζεται με το μεταφυσικό περιεχόμενο. Τα Φιλαράκια δεν γερνούν. Η Γη είναι κούφια μέχρι τα έγκατά της. Στην έρημο Τακλαμακάν εδράζονται απόκρυφα συμβούλια μάλλον αθάνατων σαμάνων με ενδεχόμενη πλανητική εξουσία. Επιστήμονες επιτυγχάνουν τηλεμεταφορές εαυτών και αλλήλων. Τέτοια ολισθήματα είναι πρωτοφανή για τον Πύντσον και παραπέμπουν ευθέως σε γνωστούς ντόπιους και ξένους γραφικούς των τηλεπωλήσεων. Βέβαια, αν θέλουμε να είμαστε ακριβοδίκαιοι, αυτές οι δοξασίες υπονομεύονται άγρια στην τελευταία σελίδα του βιβλίου. Εκεί κάθε ιδέα περί απόλυτου Καλού διαλύεται, τα Φιλαράκια χάνουν σημαντικό μέρος από την υπερφυσική τους αχλύ και μετατρέπονται υπαινικτικά σε σύγχρονους καμικάζι.

Μία άλλη πτυχή του μυθιστορήματος συνδέεται με τη συγγραφική κόπωση του Πύντσον. Οι διάλογοι υπεραφθονούν. Οι οργιαστικές σεξουαλικές πρακτικές φαίνονται διαδικαστικές. Πρόσωπα χάνονται και επανεμφανίζονται ύστερα από 400 σελίδες. Ο παλαιικός τρόπος ομιλίας των αγέραστων αεροναυτών γρήγορα λησμονείται και μετατρέπεται σε μάγκικα αγγλικά. Παρ΄ όλα αυτά, στις μέρες μας κανείς πεζογράφος δεν μπορεί να συναγωνιστεί τον Πύντσον στη μαστοριά, την ευφυΐα και την υπόγεια επιστημοσύνη. Το βιβλίο είναι συχνά επιτυχημένα λυρικό και συνολικά μοιάζει να περιέχει όλες τις λέξεις της αγγλικής. Μεγάλα κομμάτια του θα κάνουν ορισμένους αναγνώστες να ποθήσουν το συγγραφιλίκι και κάποιους συγγραφείς να σπάσουν τους κονδυλοφόρους τους από απελπισία.

Δυστυχώς για τους θαυμαστές του, ο Πύντσον δεν συνέθεσε ένα αριστούργημα όπως το Ουράνιο τόξο της βαρύτητας ή το Μέισον & Ντίξον (και τα δύο κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Χατζηνικολή). Σίγουρα όμως έγραψε ένα μεγαλειώδες, ριζοσπαστικό και μεγάλου γνωστικού διαμετρήματος έργο, το οποίο δεν θα αργήσει να βγει και στα ελληνικά. Ευχόμαστε μόνο η μετάφραση να ανατεθεί στον γνώστη του πυντσονικού σύμπαντος και ικανότατο μεταφραστή Χρήστο Κυριαζή.