1. Την Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου. Σε θέσηκλειδί, σκαρφαλωμένη ψηλά στην κοίτη του Αλιάκμονα, στους πρόποδες των Πιερίων, ιδρύθηκε τον 14ο αιώνα η Μονή Τιμίου Προδρόμου. Είναι φρουριακής αρχιτεκτονικής και περικλείει τον κυρίως ναό, μια τρίκλιτη βασιλική με τέμπλο του 1853, το παρεκκλήσι της Μεταμόρφωσης του 16ου αιώνα, το αρχονταρίκι, το ξύλινο κτίριο με τις καμπάνες, τις σκήτες των μοναχών. Επίσης περικλείει έναν χώρο-εκθετήριο με εργαλεία και σκεύη που χρησιμοποιούσαν οι μοναχοί και τον «κρυολόγο» (το πρωτόγονο ψυγείο-σπηλιά όπου συντηρούσαν τα τρόφιμα). Η θέα προς την κοιλάδα του Αλιάκμονα είναι μοναδική. Πριν από την είσοδο της μονής, ένα μονοπάτι με ξύλινα γεφυράκια σάς οδηγεί σε σπήλαιο δίπλα σε καταρράκτη, όπου ασκήτεψαν ο Γρηγόριος ο Παλαμάς και ο Διονύσιος ο εν Ολύμπω. Δεύτερο μονοπάτι, που αρχίζει πάνω από την πέτρινη βρύση έξω από τη μονή, καταλήγει σε χώρο αναψυχής με ποταμάκι, πλατάνια και θέα στην κοιλάδα.
2. Τα Λιβάδια του Βερμίου.
Το Βέρμιο, βουνό δασωμένο, φιλοξενεί στην αλπική ζώνη του λιβάδια που θυμίζουν μογγολική στέπα και που οι ντόπιοι ονομάζουν τσαΐρια. Είναι ομαλές λοφοσειρές με χόρτο και βραχώδεις εκτάσεις. Βλάχοι κτηνοτρόφοι στήνουν το καλοκαίρι τα καλύβια τους για τα κοπάδια με αιγοπρόβατα που ανεβάζουν για βοσκή στο βουνό. Το χαρακτηριστικό των λιβαδιών αυτών είναι ότι, αν και σε μεγάλο υψόμετρο, είναι εύκολα επισκέψιμα μέχρι και τον Νοέμβριο, που αρχίζουν να πέφτουν τα πρώτα χιόνια. Μπορείτε να τα διασχίσετε με όχημα εκτός δρόμου οδηγώντας από κορυφή σε κορυφή και απολαμβάνοντας τη μοναδική θέα (βλ. διαδρομή με 4Χ4). Από τη δυτική πλευρά του ορεινού όγκου βλέπετε τον κάμπο της Κοζάνης, ενώ ανατολικά έχετε θέα στον κάμπο της Βέροιας και της Νάουσας. Νότια, το Βέρμιο χωρίζεται από τα Πιέρια Όρη με την κοίτη του Αλιάκμονα και τις τρεις τεχνητές λίμνες που σχηματίζουν τα φράγματα του ποταμού- ένα τοπίο μοναδικής ομορφιάς.
Το Αρκοχώρι.
Δεδομένου ότι η απόσταση που χωρίζει τα δύο χιονοδρομικά κέντρα είναι μόλις 35 χιλιόμετρα, αποτελούν μοναδικό δίδυμο στα ελληνικά χιονοδρομικά δρώμενα. Το Σέλι έχει τον τίτλο του πρώτου οργανωμένου χιονοδρομικού κέντρου στην Ελλάδα και τα Τρία-Πέντε Πηγάδια του μοναδικού στην Ελλάδα χιονοδρομικού κέντρου με τεχνητό χιόνι. Θα βρείτε πίστες για όλα τα γούστα, από τη «μαύρη» και τις διαδρομές με «απάτητα» στα Πηγάδια μέχρι την περιφερειακή και περιπετειώδη Εγνατία και το snowboard park στο Σέλι. Και στα δύο χιονοδρομικά υπάρχουν σαλέ και καταφύγια για να κοιμηθείτε δίπλα στις πίστες, αλλά και ατμόσφαιρα πάρτι για να μην κοιμηθείτε καθόλου!
7. Τα Αναστενάρια της Μελίκης. Το έθιμο άρχισε από το χωριό Κωστί της Ανατολικής Θράκης, που υπήρξε το μεγαλύτερο κέντρο των Αναστενάρηδων. Μετά τον βίαιο εκπατρισμό των Κωστιανών το 1914, το έθιμο χάθηκε για πολλά χρόνια. Οι Αναστενάρηδες που εγκαταστάθηκαν αρχικά στη Μελίκη δεν ομολογούσαν την ιδιότυπη λατρεία τους για χρόνια και γι΄ αυτό οι συγκεντρώσεις στο κονάκι (τόπος πυροβασίας) γίνονταν κρυφά, οι αγερμοί (περιφορά εικόνας και εξορκισμοί) γίνονταν τη νύχτα από σπίτι σε σπίτι και την πυροβασία τελούσαν μυστικά σε πολύ κλειστό κύκλο. Η τελετουργία των Αναστεναρίων είναι επιβίωση διονυσιακής λατρείας, δηλαδή είναι «αποτελεσματική τελετουργία» που γονιμοποιεί, εξαγνίζει και προστατεύει. Στο πέρασμα των χρόνων υπήρξαν αλλοιώσεις των τελετουργικών στοιχείων, οι οποίες ήταν αποτέλεσμα των πιέσεων που ασκεί άμεσα η Εκκλησία στους Αναστενάρηδες και έμμεσα τα κρατικά όργανα για την κατάργηση της πυροβασίας με εικόνες. Οι προετοιμασίες των Αναστεναρίων αρχίζουν μήνες πριν και κορυφώνονται την ημέρα της γιορτής Κωνσταντίνου και Ελένης. Διαρκούν 3 ημέρες. Η πυροβασία της 21ης Μαΐου γίνεται δημόσια, ενώ της τελευταίας ημέρας, στις 23 Μαΐου.
info
Στη Μελίκη φτάνετε από την Εθνική Οδό Αθήνας- Θεσσαλονίκης, στρίβοντας στην έξοδο προς Αιγίνιο, έπειτα από 16,5 χλμ.