Πόσο φρέσκα είναι τα πολυκοιταγμένα;


Αλλάζουν τα θέματα στην τέχνη ή αλλάζει το βλέμμα και η διάθεσή μας; Παρά τις προσπάθειες εκατό ετών για ριζικές ανατροπές, ό,τι έγινε έως τώρα χωρά πάλι στα παλιά δεδομένα στερεότυπα: τοπία (έστω κι αν είναι λαντ-αρτ), πρόσωπα (έστω και περφόρμανς), νεκρές φύσεις (έστω κι αν είναι αυτούσια φρούτα που σαπίζουν). Τώρα μάλιστα, που στη μετά-τον-μοντερνισμό εποχή ούτε οι καινοτομίες στην εικαστική γλώσσα είναι τόσο επιβαλλόμενες όσο παλιότερα, είναι πολλοί που ευθαρσώς ξανακοιτάζουν ελεύθεροι την παλιά ζωγραφική, όπως ξαναπάει κάποιος στη θάλασσα το καλοκαίρι: χωρίς να νοιάζεται εάν τα κύματα και η άμμος έχουν αλλάξει.

Με αυτές τις σκέψεις φύγαμε από την εκτεταμένη ατομική έκθεση του Τάκη Κατσουλίδη στην «Αθηναΐδα» πριν από λίγες εβδομάδες, βλέποντας μια ενότητα μεγάλων έργων που έκαναν «επανεγγραφή» σε παλιότερες στιγμές της τέχνης. Καθιερωμένος ο καλλιτέχνης, τόσο σαν χαράκτης όσο και σαν ζωγράφος- κάθε του νέα έκθεση σχολιάζεται τακτικά από αυτήν τη στήλη-, χρησιμοποιεί τώρα όλη του την τεχνική ωριμότητα σ΄ αυτά τα έργα, φτάνοντας σε επιγραμματικές ή και μνημειακές διατυπώσεις.

Αλλά αυτή η διάθεση για νέες ματιές στα πολυκοιταγμένα μοτίβα του παρελθόντος έχει ευρύτερη συμμετοχή και από νεώτερους καλλιτέχνες. Μάλιστα, τρεις εκθέτες αυτών των ημερών έχουν κεντρικό θέμα κάτι που ακούγεται εντελώς από άλλες εποχές: λουλούδια, φυτά, δέντρα! Όχι, δεν πρόκειται για ζωγράφους νεοακαδημαϊκών τάσεων- εκθέτες του «Παρνασσού», θα λέγαμε παλιότερα- αλλά για δυνάμεις με προβληματισμό έντονο, με ρίζες στον κριτικό ρεαλισμό και την ανατρεπτική διάθεση. Στον «Ιανό» έγινε η ατομική της Τίνας Καραγιώργη, μαθήτριας του ρεαλιστή Η. Δεκουλάκου στην ΑΣΚΤ, με πίνακες πάνω σε διάφανο χαρτί και με χρωματισμούς είτε από πινέλα είτε από μονοτυπίες. Τελική ατμόσφαιρα: λουλούδια

ΙΝFΟ

● Τίνα Καραγιώργη, Λουλούδια και Τοπία, «Ιανός» (έληξε) ● Τάκης Κατσουλίδης , ατομική ζωγραφικής, «Αθηναΐδα» (έληξε)

● Φωτεινή Οθωναίου, ατομική με τίτλο «Δεσμοί», «Αργώ», Νεοφ. Δούκα 5, τηλ.

2 1 0-7249.333, μέχρι 30 Ιανουαρίου ● Νατάσσα Πουλαντζά, «Qbox», Αρμοδίου 10, τηλ.

2 1 1-11 98.882, μέχρι 20 Ιανουαρίου.

σαν από γιαπωνέζικες εστάμπες, φόρμες όμορφα διαλυμένες από το ένα διάφανο πλάνο στο επόμενο, μια άκρως ευαίσθητη και ρεμβαστική ζωγραφική σύγχρονων μέσων και παλιού εξωευρωπαϊκού οράματος.

Στο «Qbox»είδαμε για πρώτη φορά τη Νατάσσα Πουλαντζά – κι αυτή από μαθητεία ρεαλιστική (Δεκουλάκος, Μπότσογλου), αλλά και νεορομαντική (υποθέτω από τη θητεία της στην Ακαδημία Καλών Τεχνών του Μονάχου)- με πίνακες μεγάλους, που έχουν μοναδικό θέμα προσωπογραφίες λουλουδιών, σαν από παλιά βιβλία χαρακτικής, μόνο που εν προκειμένω είναι διερευνητικές ματιές στις πτυχώσεις και στις διαφάνειες των πετάλων. «Ηθοποιοί-πρωταγωνιστές», όπως σημειώνει στο εισαγωγικό της κείμενο η Πέγκυ Κουνενάκη.

Η ατομική της Φωτεινής Οθωναίου- τοπιογράφου όπως και ο πρόγονός της ζωγράφος του Μεσοπολέμου- γίνεται στην «Αργώ». Εδώ κεντρικό θέμα είναι τα δέντρα, με τους φλοιούς εξαντλητικά ερευνημένους σαν χρωματική κλίμακα, έτσι που να μοιάζει ότι ο μέσα χώρος γίνεται επιφάνεια και αντιστρόφως. Κι εδώ ένας ιδιότυπος ρεαλισμός στην περιγραφή, αλλά ταυτόχρονα και μια ποιητική εξωπραγματική, ονειρική, μια έκθεση ευαίσθητη, καλοδουλεμένη και με ιδιαίτερη γλώσσα έκφρασης.

Ξεκινώντας αυτό το κείμενο δεν θυμόμουν ότι και αυτή η ζωγράφος- όπως και οι δύο προαναφερθείσες- είναι μαθήτριες του Ηλία Δεκουλάκου!

Η συνάντηση σ΄ αυτό το κείμενο έγινε βάσει συγγένειας των εκθεμάτων τους, αλλά εν τέλει είναι αποκαλυπτική της βαθύτερης μαθητείας τους, αφού και ο πρόωρα χαμένος ζωγράφος-δάσκαλος είχε μετακινηθεί καλλιτεχνικά προς την ποιητική-ρομαντική απόδοση των στερεότυπων τοπίων (της Μάνης) έπειτα από δεκαετίες κριτικού ρεαλισμού. Ίσως τελικά το φρέσκο βλέμμα στα «πολυκοιταγμένα» να είναι μία από τις βασικότερες ομορφιές της τέχνης και η αναμφισβήτητη πηγή της ανανέωσής της.

Τελευταία Νέα