ΣΤΑ ΜΕΣΑ ΤΗΣ ΔΕΚΑΕΤΙΑΣ ΤΟΥ 1980, ΣΧΕΔΟΝ ΕΒΔΟΜΗΝΤΑ
ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΤΗΣ ΜΑΤΑ ΧΑΡΙ, Ο ΠΑΛΑΙΜΑΧΟΣ
ΑΜΕΡΙΚΑΝΟΣ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ RUSSΕLL
WΑRRΕΝ ΗΟWΕ ΑΝΑΛΑΜΒΑΝΕΙ ΝΑ ΕΡΕΥΝΗΣΕΙ ΞΑΝΑ ΤΗΝ
ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΚΑΙ ΝΑ ΕΝΤΟΠΙΣΕΙ ΠΟΥ ΤΕΛΕΙΩΝΕΙ Η ΑΛΗΘΕΙΑ
ΚΑΙ ΠΟΥ ΑΡΧΙΖΕΙ Ο ΜΥΘΟΣ ΤΗΣ «ΠΙΟ ΔΙΑΣΗΜΗΣ ΚΑΤΑΣΚΟΠΟΥ
ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ». ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ; ΤΟ ΠΟΡΤΡΕΤΟ
ΜΙΑΣ ΑΣΥΝΗΘΙΣΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ ΜΕ ΙΛΑΡΟΤΡΑΓΙΚΟ ΠΕΓράφει
«Είχε μπει σ΄ έναν κόσμο όλο σκιές, όπου τα πάντα ήταν μαύρα ή γκρίζα και τα σπάνια φώτα έδειχναν απατηλά. Επρόκειτο για έναν κόσμο που υπήρχε προτού ο Κάφκα του δώσει το όνομά του, ακόμα και αιώνες ολόκληρους πριν από τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο». Κατά ταιριαστό με την ιδιάζουσα περίπτωσή της τρόπο, ο καφκικός κόσμος των σκιών- εκεί που η φήμη είναι η είδηση και η είδηση φήμη- ακολούθησε τη Μάτα Χάρι και μετά τον θάνατό της. Σήμερα πλέον η μυθολογία της Μάτα Χάρι αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της ιστορίας της, σε σημείο που και οι πιο αξιόπιστες εγκυκλοπαίδειες να υιοθετούν τα μυθεύματα αδυνατώντας να τα διαχωρίσουν από την πραγματικότητα. Το ξεσκαρτάρισμα που ανέλαβε ο Ηowe θυμίζει σισύφειο μαρτύριο.
Πρέπει πάντως ευθύς εξαρχής να επισημάνουμε ότι η πανύψηλη για την εποχή της1.75 cmΜαρχαρέτα Χεϊρτρέιντα Ζέλε, γεννημένη το 1876 στο ολλανδικό χωριό Λέγουαρντεν, συνέβαλε τα μάλα στη μυθολογία της, καθώς η ασύστολη διασπορά εκ μέρους της ψεμάτων – αθώων ως επί το πλείστον- σε ανύποπτο χρόνο την κατέστησε σταδιακά αναξιόπιστη και την κρίσιμη ώρα κυριολεκτικά της κόστισε τη ζωή. Σκούρα καστανή εν μέσω ξανθών, δεν δυσκολεύτηκε να οικοδομήσει ένα οριεντάλ προφίλ, μέρος του οποίου ήταν και η υποτιθέμενη αριστοκρατική καταγωγή της από τις Ολλανδικές Ανατολικές Ινδίες, τη σημερινή Ινδονησία. Στην πραγματικότητα, η μικροαστή Ολλανδέζα δεν έζησε στην Ινδονησία παρά ένα βραχύ χρονικό διάστημα, παντρεμένη με τον αγροίκο λοχαγό Ρούντολφ ΜακΛάουντ. Μαζί του απέκτησε δύο παιδιά, ένα αγόρι κι ένα κορίτσι, από τα οποία επέζησε μονάχα το κορίτσι (ούτε αυτό όμως πέραν των 21 χρόνων).
«Ιερό» στριπτίζ
Ο πολλά υποσχόμενος 20ός αιώνας- η περίφημη Μπελ Επόκ- βρίσκει την ηρωίδα μας διαζευγμένη, να έχει επιστρέψει στην Ευρώπη και να κάνει καριέρα ως χορεύτρια- στριπτιζέζ δικής της επινοήσεως «ιερών» ινδουιστικών χορών και ως περιστασιακή πόρνη πολυτελείας. Η ευκολία της με τις γλώσσες, όπως και η αδυναμία που έτρεφε στους αξιωματικούς«προτιμώ», διατεινόταν, «έναν αξιωματικό από έναν τραπεζίτη»- θα εισρεύσουν από διαφορετικούς παραποτάμους στην κοινή κοίτη της καταστροφής της. Η αρτίστα Μάτα Χάρι- «πουλί της αυγής» στα ιαβανέζικα- θα μείνει στην ιστορία ως διπλή πράκτορας Γερμανών και Γάλλων. Θα κατηγορηθεί ότι υπηρετεί τα συμφέροντα των πρώτων και θα οδηγηθεί από τους δεύτερους στο εκτελεστικό απόσπασμα. Κάλλιστα- προκύπτει από την ενδελεχή έρευνα του Ηowe- θα μπορούσε να είχε συμβεί και το ανάποδο.
Η πρώτη παγκόσμια σύρραξη βρίσκει την ευφάνταστη καλλιτέχνιδα στη δύση της χορευτικής της σταδιοδρομίας (είναι ήδη 38 χρόνων κι έχει αρχίσει να παχαίνει), κάτι που δεν δείχνει να επιβαρύνει ιδιαίτερα τη δεύτερη σταδιοδρομία της ως ακριβοπληρωμένης εταίρας. Σε μια βαθιά υποκριτική κοινωνία, με τις ανοργασμικές συζύγους να συνωθούνται στα σαλονάκια των ψυχιάτρων, οι εταίρες παραμένουν περιζήτητες. Τη βρίσκει ωστόσο και σφόδρα ερωτευμένη με τον Ρώσο λοχαγό Βαντίμ ντε Μασλόφ, σχεδόν είκοσι χρόνια μικρότερό της. Ο Μασλόφ έχει εισπνεύσει δηλητηριώδη αέρια στο μέτωπο, έχει χάσει την όρασή του από το αριστερό του μάτι και κινδυνεύει να τη χάσει και από το δεξί. Η Μάτα Χάρι δεν σκοπεύει πλέον παρά να μαζέψει ένα γερό κομπόδεμα- σε ένα εκατομμύριο φράγκα, το κοστολογεί η ίδιακαι να ζήσει το υπόλοιπο του βίου της χωρίς
Russell Warren Ηowe
ΜΑΤΑ ΧΑΡΙ ΚΑΤΑΣΚΟΠΟΣ
Η ΘΥΜΑ;
ΜΤΦ. ΡΕΝΑ ΧΑΤΧΟΥΤ ΕΚΔ. ΜΟΝΤΕΡΝΟΙ ΚΑΙΡΟΙ, 2006 ΣΕΛ. 382, ΤΙΜΗ: 25 #
βίζιτες, κοντά στον αγαπημένο της ως ισόβια ερωμένη- νοσοκόμα. Αυτό το ευγενές όσο κι εγκληματικά αφελές όραμα θα τη ρίξει στα δίχτυα του καταχθόνιου λοχαγού Ζορζ Λαντού, αρχηγού της νεοσύστατης τότε γαλλικής υπηρεσίας αντικατασκοπίας. Ο Λαντού θα της προτείνει να προσφέρει με το αζημίωτο τις υπηρεσίες της στη Γαλλία εκμεταλλευόμενη τα φανερά της θέλγητρα και ψαρεύοντας υψηλούς έως υψηλότατους Γερμανούς αξιωματούχους (έως και τον δούκα ΕρνέστοΑύγουστο, μέλλοντα πατέρα της δικής μας Φρειδερίκης, θα βάλουν στο στόχαστρο). Για κακή της τύχη, την ίδια εποχή οι Βρετανοί, αυταρχικοί σύμμαχοι των Γάλλων, υποπτεύονται ότι η Μάτα Χάρι έχει ήδη στρατολογηθεί από τους Γερμανούς πριν ακόμη από την έναρξη του πολέμου, τον καιρό που ζούσε στο Βερολίνο. Σαν να μην έφθανε η θανάσιμη βρετανική καχυποψία απέναντί της, οι Γερμανοί θα καταλάβουν αμέσως το παιχνίδι της Μάτα Χάρι και θα το στρέψουν επιδέξια- χαλκεύοντας μηνύματα σε κώδικα που γνωρίζουν ότι τον έχουν σπάσει κιόλας οι Γάλλοι- εναντίον της. Είναι πια θέμα χρόνου ποιος θα προλάβει να την ξεπαστρέψει.
