Ας δούμε κατ΄ αρχήν τι έγραφε ο Μάριο Βάργκας Γιόσα εκθειάζοντας τον Γκαμπριέλ Γ καρσία Μαρκές, το 1971: «Αυτή είναι η περίπτωση του Γκαρσία Μαρκές: το έργο του το αγκαλιάζει μια ιδεοληπτική, κεντρική επιθυμία, μία και μόνη φιλοδοξία η οποία εξελίσσεται στα μυθοπλαστικά του έργα με άλματα προώθησης και βήματα οπισθοχώρησης, από ποικίλες προοπτικές και με διαφορετικές μεθόδους…

Τα διηγήματα και τα μυθιστορήματά του μπορούν να διαβαστούν ως θραύσματα ενός τεράστιου και ποικίλου, επίσης ενδελεχούς δημιουργικού σχεδίουεντός του οποίου μπορεί ο αναγνώστης να βρει το πλήρες τους νόημα. Αυτή η ενοποιητική πρόθεση υπάρχει για να κτιστεί μία κλειστή πραγματικότητα, ένα αυτόνομο σύμπαν, του οποίου οι αναφορές ανάγονται κατά βάση στον κόσμο της παιδικής ηλικίας του Γ καρσία Μαρκές».

Και μετά ήρθαν οι… γροθιές. Οι δύο άντρες πιάστηκαν στα χέρια σε ένα σινεμά στο Μεξικό, το 1 971 , για άγνωστο λόγο. Ήταν προσωπικός ο λόγος, αυτό μόνο είπαν. Και ποτέ δεν τον δημοσιοποίησαν. Ενδέχεται μάλιστα να είναι αυτή η αιτία που ο Μαρκές δεν εννοεί να κυκλοφορήσει τον δεύτερο τόμο της βιογραφίας του: «Κατάλαβα πως αν προχωρούσα στον δεύτερο τόμο θα αναγκαζόμουν να αποκαλύψω πράγματα που δεν θέλω, για προσωπικές μου σχέσεις που δεν έχουν πάει καθόλου καλά», είπε προ καιρού σε ισπανική εφημερίδα. Ό,τι και να ΄ταν, πάντως, δόθηκε τόπος στην

Τον Μάρτιο θα κυκλοφορήσουν σε νέα ειδική έκδοση τα «Εκατό χρόνια μοναξιάς», καθώς κλείνουν σαράντα χρόνια από την πρώτη κυκλοφορία του βιβλίου

οργή. Ο Περουβιανός Γιόσα, που είχε απαγορεύσει μετά το επεισόδιο την ανατύπωση του εγκωμιαστικού βιβλίου (τίτλος: «Η ιστορία μιας θεοκτονίας») το οποίο είχε γράψει για τον Μαρκές, το συμπεριέλαβε εν τέλει σε νέα σειρά που κυκλοφόρησε στην Ισπανία με τα άπαντά του.

«Δεν υπάρχει λόγος να λογοκρίνουμε περιόδους της ζωής μας», είπε. Και όχι μόνο αυτό: τον Μάρτιο θα κυκλοφορήσουν σε νέα ειδική έκδοση τα «Εκατό χρόνια μοναξιάς», καθώς κλείνουν σαράντα χρόνια από την πρώτη κυκλοφορία του βιβλίου. Και ο Γιόσα, στην εορταστική αυτή έκδοση για τον Μαρκές, θα έχει γράψει τον πρόλογο. «Οι δύο άντρες έχουν ήδη συμφωνήσει», είπε στην αγγλική εφημερίδα «Τhe Guardian» εκπρόσωπος του εκδότη- της Ισπανικής Βασιλικής Ακαδημίας, δηλαδή. Και μάλλον συμφώνησαν με τον εκδότη, χωριστά ο καθένας, αφού έχουν να μιλήσουν από εκείνο τον δημόσιο καβγά.

Κουμπαριές με πολιτικές διαφωνίες


Και να σκεφτεί κανείς ότι οι δύο συγγραφείς – τα μεγαλύτερα ονόματα, άλλωστε, της σύγχρονης ισπανόφωνης λογοτεχνίαςυπήρξαν στενοί φίλοι και κουμπάροι. Ο Κολομβιανός Μαρκές βάφτισε- εκείνο τον παλιό, καλό καιρό- τον γιο του Γιόσα. Και τον έβγαλε (πώς αλλιώς;) Γκαμπριέλ. Οι δύο συγγραφείς ανήκουν στην ομάδα των λογοτεχνικών γιγάντων τους οποίους ανέδειξε η Λατινική Αμερική το 1960. Και οι δύο πέρασαν ένα διάστημα σε σοφίτες του Παρισιού, πάμφωχοι συγγραφείς τότε, πολύ πριν αποκτήσουν παγκόσμια φήμη. Στις πολιτικές τους επιλογές, βέβαια, έχουν αποκλίνει. Ο Γ καμπριέλ Γκαρσία Μαρκές συνεχίζει να είναι φίλος του Φιντέλ Κάστρο, ο Μάριο Βάργκας Γ ιόσα, πάλι, είναι μάλλον σοσιαλδημοκράτης. Και θεωρεί ότι «η Ευρώπη είναι το μόνο μεγάλο επαναστατικό σχέδιο του δημοκρατικού πολιτισμού στις ημέρες μας». Έχουν, πάντως, και κάποια διαφορά ηλικίας. Ο 80χρονος (πλέον) Μαρκές παραδέχεται ότι δεν έχει πια πολλές δυνάμεις για γράψιμο. Ο Γ ιόσα, στα 70 του, συνεχίζει να γράφει θέατρο, μυθιστορήματα και διηγήματα.