Oκόσμος έκανε ένα ακόμη μικρό βήμα προς την αταξία μέσα στο 2006. Η αίσθηση των χαμένων σημείων αναφοράς για τη δημοκρατία ενισχύθηκε. Το ίδιο και οι λογής φονταμενταλισμοί. Οι ηθικές αντιστάσεις, που δε λείπουν, δυσκολεύονται να κατακτήσουν τις συνειδήσεις. Η δημαγωγία και ο λαϊκισμός βρήκαν νέους τρόπους έκφρασης. Κι όλοι όσοι θέλουμε να λεγόμαστε πολίτες αυτού του κόσμου ζούμε μια περίοδο αναμονής, που γνωρίζουμε ότι δεν κυοφορεί τίποτα καλό.

Οι πόλεμοι, οι νέες- έμμεσες και άμεσες- απειλές για την παγκόσμια ειρήνη και οι εκλογικές αναμετρήσεις είχαν την τιμητική τους το 2006. Μπορεί η πιο αναπάντεχη και τραυματική σύρραξη να ήταν η εισβολή των Ισραηλινών στον Λίβανο, όμως τα «μεγάλα νέα» είναι μάλλον η επιβεβαίωση ότι το Ιράκ έγινε ένα νέο Βιετνάμ (με 700.000 άμαχους νεκρούς και ήδη μια χαμένη εκλογή για τον πρόεδρο Μπους είναι μάλιστα ένα ταχύτερο Βιετνάμ από το πραγματικό). Η κατάσταση στην πρώην χώρα του Σαντάμ είναι απολύτως εκτός ελέγχου, κάτι που βέβαια δεν επηρέασε η προαναγγελθείσα θανατική καταδίκη του τυράννου. Μαζί της αλλάζει υπόσταση και η παγκόσμια κυριαρχία των ΗΠΑ, που γίνεται σιγά σιγά μια κυριαρχία φόβου και διά του φόβου. Απότοκό της μπορεί να θεωρηθεί τόσο η πύκνωση των εσωτερικών «θεσμικών» σκανδάλων («Λόμπι-γκέιτ» με τις ομολογίες περί χρηματισμού υψηλόβαθμων αξιωματούχων, «Χούκερ-γκέιτ» με την αποκάλυψη κυκλώματος πορνείας στα κέντρα εξουσίας, «Σία-γκέιτ» με τις παράνομες πτήσεις για μεταφορά «υπόπτων», «Γκουαντάναμο-γκέιτ» με τη μόνιμη άρνηση συμμόρφωσης στους διεθνείς κανόνες καταπολέμησης της τρομοκρατίας), όσο και η αναζωπύρωση των εστιών ανάφλεξης σε κρίσιμα μέτωπα του πλανήτη: στο Αφγανιστάν, στο Νταρφούρ, σε μια Παλαιστίνη που βρίσκεται πια στο χείλος του εμφυλίου.

Στο πάγιο πρόβλημα της άνισης κατανομής του παγκόσμιου πλούτου (854 εκατομμύρια πεινασμένους σε ένα κόσμο όλο και πιο πλούσιο κατέγραψε η σχετική Έκθεση του Οργανισμού Διατροφής και Γεωργίας του ΟΗΕ), ήρθαν να προστεθούν και μια σειρά άλλες απειλές κατά της ειρηνικής επιβίωσης. Το κλίμα αλλάζει και τρομάζει- το ξέραμε, αλλά φέτος, από σειρά επιστημονικών αναλύσεων και παγκοσμίων συνεδρίων, μάθαμε ότι από το 2010 ο χρόνος θα αρχίσει να μετρά αντίστροφα. Στο

ΧΩΡΙΣ ΠΥΞΙΔΑ,

χωρίς τόλμη και χωρίς αποδοχή, το κυβερνητικό σκάφος οδεύει προς το εκλογικό λιμάνι αδιαφορώντας για τους πολιτικούς, οικονομικούς και κοινωνικούς υφάλους

πυρηνικό και φονταμενταλιστικό Ιράν προστέθηκε η πυρηνική κι εντελώς απρόβλεπτη Βόρεια Κορέα. «Κρυπτο-πόλεμοι» για τις πηγές ενέργειες (σήμερα για το φυσικό αέριο και το πετρέλαιο, το ξεφόρτωμα των αποβλήτων, αύριο ίσως και για το νερό) ξέσπασαν μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας, Τουρκμενιστάν και Ανατολικής Ευρώπης, Ακτής του Ελεφαντοστού και Δυτικής Ευρώπης, αραβικών και λατινο-αμερικανικών ημι-δημοκρατιών. Οι καρικατούρες του Μωάμεθ, τα άστοχα δάνεια του Πάπα για το Ισλάμ, τα εκδικητικά «ψηφίσματα» κατά του νεκρού κομμουνισμού, οι ποινικές καταδίκες παραχαρακτών της Ιστορίας σαν τον Ίρβινγκ και τρελών του τρόμου σαν τον Μουσαουί (που οι ΗΠΑ καταδίκασαν για ηθική συμπαράσταση στις επιθέσεις στους Δίδυμους Πύργους), η αποφυγή της ετυμηγορίας του νόμου για τον Μιλόσεβιτς και τον Πινοσέτ, έφεραν νερό στον μύλο των απανταχού φανατικών, των μισαλλόδοξων, των χρηστών της πίστης ως τιμωρητικού μηχανισμού και του δικαίου ως συστήματος καταπίεσης.

Μέσα σε τόσα συσσωρευμένα σύννεφα, οι λαοί επιχείρησαν- έστω ατελώς- να απαντήσουν στις κάλπες. Μια Μπασελέ (Χιλή) δεν έφερε την άνοιξη, αφού, σε γενικές γραμμές, επιβεβαιώθηκε ο νόμος του εκκρεμούς, δηλαδή η πολιτική εναλλαγή με βάση όχι τις ιδέες ή τις επιδόσεις αλλά τον χρόνο άσκησης της εξουσίας- περιπτώσεις Ιταλίας, Καναδά, Σουηδίας, Αυστρίας. Σημειώθηκε άνοδος της επιρροής των κάθε λογής δημαγωγών (περιπτώσεις «είπαμε ψέματα και μπράβο μας» Γκιούρσανι στην Ουγγαρία, «μάθαμε από το παρελθόν μας κι αλλάξαμε» Ορτέγκα στη Νικαράγουα και Γκαρσία στο Περού, «πολεμάμε τον αμερικανικό διάβολο» Τσάβες, ακόμα και «εμείς ξέρουμε τι θέλετε» Ρουαγιάλ και Σαρκοζί στη Γαλλία), ενώ ενισχύθηκαν οι εντός του συστήματος εξτρεμισμοί (Χαμάς στην Παλαιστίνη, δυνάμει κυβερνητική άκρα Δεξιά στην Πολωνία, το Βέλγιο, την Ολλανδία). Άτυπες εξελίξεις η ουσιαστική ακυβερνησία του Μεξικού μετά το κάτι σαν ισόπαλο αποτέλεσμα της αναμέτρησης Καλντερόν- Ομπραντόρ, η σιωπηρή αποδοχή του πραξικοπήματος κατά της διαφθοράς στην Ταϊλάνδη, η σύμπραξη της ίδιας της εξουσίας στη ραγδαία αποσταθεροποίηση του καθεστώτος στην Τουρκία και της κυβερνητικής παράταξης στη Μεγάλη Βρετανία. Συνηθισμένες, δυστυχώς, η ανελευθερία στη Ρωσία και η πολιτική αδυναμία στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Και στην Ελλάδα; Στο κλίμα των καιρών, οι βαριές τάσεις της πολιτικής χωρούν στο τρίπτυχο «αυτοκτονία των μεταρρυθμίσεων- υποχώρηση των δικαιωμάτων και των ελευθεριών- επικίνδυνη απομόνωση από τον κόσμο». Χωρίς πυξίδα, χωρίς σταθερότητα, χωρίς τόλμη και χωρίς αποδοχή, το κυβερνητικό σκάφος οδεύει προς το εκλογικό λιμάνι αδιαφορώντας για τους πολιτικούς, οικονομικούς και κοινωνικούς υφάλους. Τούτο το annus Ρolydorous τελικά μόνο δώρα δεν έφερε.

Ο Κ. Μποτόπουλος είναι συνταγματολόγος, μέλος του Εθνικού Συμβουλίου του ΠΑΣΟΚ.

Τελευταία Νέα