Αναζήτηση
NEO NOMO με εννέα μεγάλες αλλαγές στην οργάνωση και τη δράση της
Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών (ΕΥΠ) προωθεί η κυβέρνηση, οι κυριότερες εκ των
οποίων είναι η αυστηροποίηση των ποινών για όσους αποκαλύπτουν ονόματα
πρακτόρων – γίνεται ιδιώνυμο αδίκημα – και η θεσμοθέτηση για πρώτη φορά του
κοινοβουλευτικού ελέγχου και του αποχαρακτηρισμού απόρρητων εγγράφων έπειτα
από 30 χρόνια!
Ο υπουργός Δημόσιας Τάξης κ. Γιώργος Βουλγαράκης πήρε στα χέρια του το σχέδιο
νόμου λίγες ημέρες πριν αρχίσει να (ξανα)φουντώνει η υπόθεση των Πακιστανών
και τώρα δέχεται εισηγήσεις να επιταχύνει την προώθησή του στη Βουλή
προκειμένου να μετριασθούν οι δυσμενείς εντυπώσεις. Κι αυτό καθώς ορισμένες
τουλάχιστον από τις διατάξεις, που αποκαλύπτουν σήμερα «TA NEA», φαίνεται ότι
επιτρέπουν να πέσει κάποιο φως στη θολή εικόνα και λειτουργία της μυστικής
υπηρεσίας της χώρας.
Παράλληλα, με το σχέδιο νόμου επιδιώκεται ο εναρμονισμός της ΕΥΠ στο νέο
αντιτρομοκρατικό πλαίσιο που επιβάλλουν διεθνώς ΗΠΑ και E.E. με ενίσχυση του
ρόλου των μυστικών υπηρεσιών και διεύρυνση των αρμοδιοτήτων τους.
Στο πλαίσιο αυτό, το σχέδιο νόμου – που εν μέρει στηρίχθηκε σε επεξεργασία που
είχε γίνει από τους προηγούμενους υπουργούς κ.κ. M. Χρυσοχοΐδη και Γ. Φλωρίδη
– προβλέπει μεταξύ άλλων:
1. Θεσμοθέτηση της Εθνικής Επιτροπής Ελέγχου Διαφάνειας της ΕΥΠ.
Πρόκειται για 9μελή επιτροπή με τριετή θητεία που αποτελείται από 5 βουλευτές
(ορίζονται κατ’ αναλογίαν της κοινοβουλευτικής δύναμης των κομμάτων) και 4
πρόσωπα εγνωσμένου κύρους που ορίζονται ένας από τον πρόεδρο της Βουλής, δύο
από τον Πρωθυπουργό και ένας από τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης. H
επιτροπή θα μπορεί να καλεί σε ακρόαση τον διοικητή της ΕΥΠ, να ζητά ενημέρωση
από τον υπουργό Δημόσιας Τάξης, να επισκέπτεται τα άδυτα της υπηρεσίας και να
διατυπώνει κρίσεις και προτάσεις.
2. Εμβαθύνεται, όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά, ο κοινοβουλευτικός
έλεγχος. H διαδικασία αυτή (πέραν των γνωστών ερωτήσεων) προβλέπει την
παρουσίαση άπαξ του έτους έκθεσης απολογισμού της προηγούμενης χρονιάς και
προγραμματισμό και προτεραιότητες της επόμενης. H παρουσίαση θα γίνεται στη
Βουλή από τον υπουργό.
3. Προσδιορίζεται ως ιδιώνυμο αδίκημα η δημοσιοποίηση «από οποιονδήποτε
και με οποιονδήποτε τρόπο» στοιχείων για το προσωπικό – όνομα, αποστολές,
κ.λπ. – και τα μέσα της ΕΥΠ. Πρόκειται για επέκταση και εξειδίκευση σχετικού
άρθρου του Ποινικού Κώδικα. Ταυτόχρονα και σε συνδυασμό καθιερώνεται για το
προσωπικό το «καθήκον της εχεμύθειας». Το όλο πλαίσιο, λένε οι ειδικοί,
αυστηροποιεί τις ποινές των σχετικών αδικημάτων.
4. Προσδιορίζονται τρόποι υποστήριξης των δραστηριοτήτων της ΕΥΠ από
άλλες υπηρεσίες ώστε να μπορούν οι πράκτορές της να δρουν υπό κάλυψη. Με τη
διάταξη αυτή θα μπορούν να έχουν ψεύτικα διαβατήρια, ταυτότητες κ.λπ. – μέχρι
τώρα προβλεπόταν μόνο διπλωματική κάλυψη.
5. Επεκτείνονται οι αρμοδιότητες της ΕΥΠ και στη συλλογή πληροφοριών
για το διεθνές οργανωμένο έγκλημα: τρομοκρατία, λαθρομετανάστευση, λαθρεμπόριο
(όπλων, ναρκωτικών κ.λπ.), διακίνηση γυναικών κ.ά. με στόχο την αποτροπή της
εισαγωγής του στην Ελλάδα.
6. Ιδρύεται Υπηρεσία Ιστορικών Αρχείων με ειδικούς επιστήμονες. Αυτή θα
αποχαρακτηρίζει ύστερα από 30ετία σειρά άκρως απόρρητων εγγράφων αρκεί να μην
προκαλείται κατά την κρίση αρμόδιας επιτροπής βλάβη των εθνικών συμφερόντων.
7. Ειδική διάταξη επιτρέπει την οπλοφορία των (επιχειρησιακών) στελεχών
της ΕΥΠ είτε για προστασία των εγκαταστάσεών της είτε για προστασία προσώπων.
8. Δεν επιτρέπεται κατάθεση στελεχών της ΕΥΠ σε δικαστήρια χωρίς την
άδεια του υπουργού Δημόσιας Τάξης.
9. Προβλέπεται η συμμετοχή εκπροσώπου των εργαζομένων στο Υπηρεσιακό
Συμβούλιο για θέματα μεταθέσεων και πειθαρχικού ελέγχου.
Στόχος του νέου πλαισίου για την ΕΥΠ, που θα εξειδικευθεί και με προεδρικά
διατάγματα και κανονισμούς, είναι, όπως είπε πριν μερικές ημέρες ο διοικητής
της ΕΥΠ πρέσβης κ. I. Κοραντής σε (δημόσια) εκδήλωση των εργαζομένων, να
προσαρμοστεί η υπηρεσία στα νέα δεδομένα με «μεγαλύτερη διαφάνεια, μεγαλύτερη
δημοκρατικότητα και ευρύτερη δυνατόν πολιτική αποδοχή». Ωστόσο, όπως
επισημαίνουν πολιτικοί αναλυτές που γνωρίζουν την ιστορία της ΕΥΠ, οι
προθέσεις δεν αρκούν πάντοτε και ότι στο παρελθόν πήγαν στράφι και άλλες
προσπάθειες, όπως π.χ. η μεγάλη τομή προς την πολιτικοποίηση που έγινε το
1986-88 με νομοθετήματα και κανονισμούς από τους αείμνηστους A. Παπανδρέου και
K. Τσίμα, αλλά και αργότερα, όταν μετά την υπόθεση Οτσαλάν επιχειρήθηκε αλλαγή
νοοτροπίας. Σταδιακά και με διάφορες αφορμές το «σύστημα» απορρόφησε τις
αλλαγές τις περισσότερες φορές.
