Ο τύραννος είχε «χιούμορ»

Χιουμορίστας ο Αδόλφος Χίτλερ; Ακούγεται σαν κρύο αστείο… Αλλά πάλι, σε

αυτό ακριβώς το είδος φέρεται (από έναν μυστικό φάκελο των σοβιετικών μυστικών

υπηρεσιών, που μόλις ήρθε στο φως) να διέπρεπε ο Γερμανός δικτάτορας.

Εξήντα χρόνια μετά την αυτοκτονία του, ο Φύρερ επανέρχεται δυναμικά στην

επικαιρότητα. Δεν είναι μόνον «H Πτώση», η ταινία του Όλιβερ Χισμπίγκελ που

πραγματεύεται τις τελευταίες του ημέρες στο καταφύγιό του στο Βερολίνο. Είναι

και το επονομαζόμενο «Βιβλίο του Χίτλερ», ένας φάκελος 413 σελίδων που είχε

συνταχθεί από τις μυστικές υπηρεσίες της ΕΣΣΔ με βάση τις πολυετείς ανακρίσεις

δύο κρατουμένων: του μπάτλερ του Χίτλερ, Χάιντς Λίνγκε και του υπασπιστή του

Ότο Γιούνσε – του ανθρώπου που είχε επιφορτιστεί με την καύση της σορού του

Χίτλερ.

Το «Βιβλίο του Χίτλερ» είχε συνταχθεί κατόπιν εντολής του Στάλιν, ο οποίος

ήθελε να μάθει το ψυχολογικό προφίλ του υπ’ αριθμόν έναν εχθρού του – και να

βεβαιωθεί επίσης πως ήταν νεκρός. Λέγεται πως το πρωτότυπο βρίσκεται σήμερα

στο χρηματοκιβώτιο του Βλαντίμιρ Πούτιν. Ο διάδοχος του Στάλιν, ωστόσο, ο

Νικήτα Χρουστσόφ, διέταξε το 1959 να γίνει και ένα αντίγραφο. Το αντίγραφο

αυτό επρόκειτο να κατατεθεί αργότερα με τον κωδικό αριθμό 462Α στο αρχείο του

Κομμουνιστικού Κόμματος στη Μόσχα. Εκεί, το ανακάλυψαν πρόσφατα δύο Γερμανοί

ιστορικοί, οι Χένρικ Έμπερλε και Ματάιας Ουλ. Το Βιβλίο πρόκειται να εκδοθεί

σύντομα στη Βρετανία. H γερμανική εφημερίδα «Bild» όμως δημοσίευσε ήδη μερικά

χαρακτηριστικά αποσπάσματα.

Ένας άνθρωπος που ταλαντευόταν ανάμεσα στο χιούμορ και την ύβρι και νοιαζόταν

στην πραγματικότητα μόνο για τον σκύλο του, ένα γερμανικό λυκόσκυλο ονόματι

Μπλόντι. Αυτό το πορτρέτο είχαν σκιαγραφήσει λίγο-πολύ οι δύο συνεργάτες του

Χίτλερ γι’ αυτόν. Κάποια στιγμή, λέει, η Μπλόντι αρρώστησε. Ο Χίτλερ έδωσε

τότε εντολή να αποστέλλεται ειδικό φαγητό (αυγά, κρέας ψαχνό και λίπος) στην

κλινική όπου νοσηλευόταν, στο Μόναχο. Κάποια άλλη στιγμή, θέλησε να τη

ζευγαρώσει. Κάλεσε λοιπόν έναν εκτροφέα να φέρει ένα αρσενικό της ίδιας

ράτσας. Έπειτα από μια σύσκεψη σχετικά με το ανατολικό μέτωπο, ρώτησε τον

μπάτλερ του αν ο σκύλος του είχε συνουσιαστεί. «Ναι, Φύρερ μου», του απάντησε

αυτός περιπαιχτικά, «η κρατική πράξη ολοκληρώθηκε». «Πώς το πήρε η Μπλόντι;»,

ρώτησε ο Χίτλερ. «Συμπεριφέρθηκαν και οι δυο σαν αρχάριοι», απάντησε ο

μπάτλερ. «Τι εννοείς;», τον ρώτησε ο Φύρερ. «Έπεσαν κι οι δύο κάτω»,

ήταν η διευκρίνιση που δόθηκε. Ο Χίτλερ έσκασε τότε στα γέλια.

Εστιατόριο «Ο Ευτυχισμένος Καγκελάριος»

H ΔΙΕΣΤΡΑΜΜΕΝΗ άποψη που είχε ο Χίτλερ για τα πράγματα, πάντως, ήταν

εμφανής στα ευφυολογήματα που ξεστόμιζε. Έπειτα από μια «ευχάριστη» βραδιά

ψιλοκουβέντας και ανεκδότων σχετικά με τα στρατόπεδα συγκέντρωσης, είπε στους

φιλοξενουμένους του: «Οι Βρετανοί νομίζουν ότι κάθομαι ζαρωμένος από φόβο στην

Καγκελαρία, υπό τη φύλαξη κάποιου αγριόσκυλου. Καλά που δεν μπορούν να με δουν

αυτή τη στιγμή. H Καγκελαρία θα έπρεπε να μετονομαστεί σε εστιατόριο «Ο

Ευτυχισμένος Καγκελάριος»». Την ίδια εκείνη βραδιά, ο φωτογράφος της αυλής

του, Χάινριχ Χόφμαν, είχε εμφανιστεί μεθυσμένος. Ο Χίτλερ τον συμβούλευσε να

μην πλησιάζει τη σόμπα, διότι η ανάσα του θα προκαλούσε πυρκαγιά. Στο Βιβλίο

του, όμως, είναι εμφανέστατη και η σκοτεινή του πλευρά.

Το «δώρο»

Στις 21 Απριλίου του 1939, του είπαν πως δύο στρατιώτες των SS είχαν τσεπώσει

κάτι μινιατούρες τεθωρακισμένων και αεροσκαφών, που του είχαν στείλει για τα

γενέθλιά του. Ο Χίτλερ είχε κατακλυστεί με δώρα και οι στρατιώτες είχαν

σκεφτεί πιθανώς πως δεν θα τους έπαιρνε είδηση ή δεν θα έδινε σημασία. Στην

πραγματικότητα, ο Χίτλερ διέταξε ουρλιάζοντας να συλληφθούν, να σταλούν σε ένα

στρατόπεδο συγκέντρωσης και να σπάνε αδιάλειπτα πέτρες. Όπως δείχνουν τα

πράγματα, το «χιούμορ» του ήταν τουλάχιστον επιλεκτικό…

©The Times, 2005

Επιμέλεια: Κίττυ Ξενάκη