Tα τετρακίνητα έδιωξαν τα τετράποδα

Πετάει ο γάιδαρος; Πετάει. Αλλά… προς την εξαφάνιση! Ο πληθυσμός τους

μειώνεται κάθε χρόνο κατά τέσσερις με πέντε χιλιάδες, όπως δείχνουν στοιχεία

του υπουργείου Γεωργίας και της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας. Την τελευταία

15ετία τα ελληνικά γαϊδουράκια μειώθηκαν κατά 63% και από 127.373 που ήταν το

1990, σήμερα δεν ξεπερνούν τα 46.712.

«Στη ζωή μας μπήκαν οι μηχανές και… βγήκαν τα γαϊδούρια» λέει ο κ. Γιάννης

Σπανός, που έχει ένα από τα τελευταία γαϊδουράκια που έχουν απομείνει στην

Κόνιτσα της Ηπείρου. Όπως προσθέτει, παλαιότερα ο γάιδαρος είχε τεράστια

σημασία για τους κατοίκους των χωριών, ενώ αποτελούσε και πηγή εσόδων λόγω των

μεταφορών που έκανε. «Ξύλα, τρόφιμα και ό,τι άλλο χρειαζόταν για τις ανάγκες

των κατοίκων φορτωνόταν στη ράχη του. Σήμερα αυτή τη δουλειά κάνουν τα…

τζιπ, γι’ αυτό και έχουν μείνει ελάχιστα γαϊδούρια, τα οποία δεν

χρησιμοποιούνται πια» συμπληρώνει.

Σε… καρτ ποστάλ. Επιστήμονες και ζωολόγοι τονίζουν πως είναι πλέον

απαραίτητο να ληφθούν μέτρα για το ελληνικό γαϊδουράκι, διότι με τους ρυθμούς

μείωσης που παρατηρούνται υπάρχει ο κίνδυνος μετά την επόμενη 15ετία να τα

βλέπουμε μόνο σε… καρτ ποστάλ.

«Δεν κινδυνεύουν άμεσα να εξαφανιστούν, όμως οι ρυθμοί μείωσής τους είναι

ανησυχητικοί» λέει στα «NEA» ο κ. Ανδρέας Γεωργούδης, καθηγητής του Τμήματος

Ζωικής Παραγωγής στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο. Τον κώδωνα του κινδύνου κρούει

και ο ομότιμος καθηγητής Ζωικής Παραγωγής κ. Απόστολος Ζαφράκας, προσθέτοντας:

«Δυστυχώς, το ελληνικό γαϊδουράκι σιγά σιγά χάνεται. Σε περιοχές όπου

παλαιότερα υπήρχε μεγάλος αριθμός τους είναι πλέον είδηση εάν υπάρχει έστω και

ένα. Ακόμα και στην Ήπειρο και στην Πίνδο δεν βλέπουμε πλέον συχνά γαϊδούρια».

«Θυμάμαι παλαιότερα είχαν γάιδαρο σχεδόν όλοι οι ηλικιωμένοι, τόσο του δικού

μας χωριού όσο και των γύρω. Όπου και αν πήγαινες στην Ήπειρο έβλεπες πάρα

πολλούς, οι οποίοι μάλιστα ήταν και σε πάρα πολύ καλή κατάσταση, κάτι που δεν

συμβαίνει σήμερα αφού οι περισσότεροι από αυτούς που έχουν μείνει είναι

παρατημένοι» συμπληρώνει ο κ. Σπανός.

Ενδεικτικά, το 1990 στην Πελοπόννησο υπήρχαν 34.394 γαϊδούρια, ενώ το 2003

μόλις 13.550. Ανάλογη μεγάλη μείωση παρατηρείται τόσο στην Κρήτη όσο και στα

νησιά του Αιγαίου. Αναλυτικότερα, από τα 18.898 ζώα που υπήρχαν στην Κρήτη το

1990, έμειναν 5.005 το 2003. Στα νησιά του Αιγαίου τα γαϊδούρια ήταν 24.451,

όμως μειώθηκαν κατά δέκα χιλιάδες, με αποτέλεσμα το 2003 να υπάρχουν 14.644.

Ιδιαίτερα μεγάλοι είναι οι ρυθμοί μείωσης και των γεννήσεων. Ενδεικτικά,

σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Γεωργίας, το 1997 στον Νομό Λαρίσης

γεννήθηκαν 1.000, ενώ το 2003 μόλις 100. «Πολλοί παραγωγοί με ρωτούν πού

μπορούν να βρουν γαϊδούρια προκειμένου να τα ζευγαρώσουν με τα δικά τους.

Τελικώς δεν βρίσκουν, με αποτέλεσμα να μην αναπαράγεται το είδος», σημειώνει ο

κ. Ζαφράκας.

Μπορεί να ακούγεται περίεργο, αλλά σε περιοχές όπως ο Έβρος, τα Γιαννιτσά και

η Ορεστιάδα, ο αριθμός των γαϊδουριών είναι μικρότερος από αυτόν της Αττικής.

Το 2003 καταμετρήθηκαν 180 γαϊδούρια στην Αττική, ενώ στην Ορεστιάδα ήταν 36,

στα Γιαννιτσά 31 και στον Έβρο 30.

Οι κίνδυνοι. «H αλλαγή του τρόπου ζωής και παραγωγής η απομάκρυνση του

κόσμου από την ύπαιθρο και η χρήση μηχανικών μέσων είναι μερικοί από τους

βασικότερους παράγοντες εγκατάλειψης αυτού του ζώου», σημειώνει ο καθηγητής

Ζωικής Παραγωγής κ. Γεωργούδης.

Κίνδυνος όμως για τα συμπαθή τετράποδα υπάρχει, τονίζουν οι ειδικοί, και

εξαιτίας της σύγχρονης εκμετάλλευσή τους από τον άνθρωπο. H μεταφορά τουριστών

σε ανηφορικά σοκάκια των ελληνικών νησιών υπό συνθήκες καύσωνα, εξαντλεί τα

γαϊδουράκια. Το ίδιο συμβαίνει και όταν χρησιμοποιούνται για τη μεταφορά

οικοδομικών υλικών μεγάλου βάρους.

Επίσης, όπως αναφέρει ο κ. Γεωργούδης, μία ακόμη αιτία μείωσης είναι και «η

πώλησή τους στην Ιταλία, όπου σφάζονται για να καταναλωθεί το κρέας τους».

Πάντως, οι… εξαγωγές από την Ελλάδα γίνονται και για καλό σκοπό, καθώς

αγοράζονται από οικογένειες Γερμανών προκειμένου να διασκεδάζουν τα παιδιά

τους.

Ο κ. Ζαφράκας προσθέτει ότι πρέπει να ληφθούν μέτρα από την Πολιτεία – για

παράδειγμα όσον αφορά την αναπαραγωγή τους – διαφορετικά το είδος θα

εξαφανιστεί με πολύ γοργούς ρυθμούς.