Tελετουργίες… ποδοσφαίρου από τους Mάγιας

Μυστικοί αστυνομικοί της Γουατεμάλας, ντόπιοι χωρικοί Μάγιας και Αμερικανοί

αρχαιολόγοι συνεργάστηκαν επί έξι μήνες, επιτυγχάνοντας τελικά να φέρουν στο

φως έναν περίτεχνο βωμό των Μάγιας, βάρους 270 κιλών, με ανάγλυφες εικόνες και

να εξαρθρώσουν, παράλληλα, μεγάλο κύκλωμα λαθρεμπορίας αρχαιοτήτων. H ανεύρεση

του βωμού, που δίνει νέα στοιχεία για τον πολιτισμό των Μάγιας, ανακοινώθηκε

χτες από την National Geographic Society και το Πανεπιστήμιο Βάντερμπιλτ και

δημοσιεύεται κατ’ αποκλειστικότητα από «TA NEA».

Ο αρχαιολόγος Άρθουρ Ντεμάρεστ, από το Πανεπιστήμιο Βάντερμπιλτ, ο οποίος

συνέβαλε στη μεταφορά του βωμού από το κρησφύγετο των αρχαιοκάπηλων, δήλωσε

ότι πρόκειται για έναν από τους αισθητικά αρτιότερους βωμούς των Μάγιας που

έχουν βρεθεί μέχρι σήμερα. Ο βωμός τοποθετήθηκε το 796 μ.X. και σηματοδοτούσε

τα όρια του χώρου-γηπέδου όπου παιζόταν το παιχνίδι με την μπάλα στην

Κανκουέν, σε ένα από τα μεγαλύτερα ανάκτορα που έχουν εντοπιστεί ώς σήμερα.

Εκεί ο ηγεμόνας της αρχαίας πόλης έπαιζε το τελετουργικό παιχνίδι με την μπάλα

με άλλους βασιλιάδες – παιχνίδι που συνιστούσε περισσότερο ιεροτελεστία παρά

άθλημα. H ένταξη των γηπέδων αυτών μέσα στον τελετουργικό χώρο των πόλεων των

Μάγιας, καθώς και η εικονογραφία που τα συνοδεύει, υποδηλώνουν ότι

λειτουργούσαν ως όρια ανάμεσα στην πραγματικότητα και το υπερφυσικό.

«Επιπλέον, με αυτά τα βασιλικά παιχνίδια εορτάζονταν οι επισκέψεις ξένων

ηγεμόνων και επισφραγίζονταν οι βασιλικές συμμαχίες», εξηγεί ο Ντεμάρεστ. «Τα

ανάγλυφα στον συγκεκριμένο βωμό αναπαριστούν το παιχνίδι δύο βασιλέων και κατά

συνέπεια αποτελούν μαρτυρία της επίσκεψης ξένου ηγεμόνα». Ο λίθινος βωμός ήταν

τοποθετημένος στο δάπεδο του γηπέδου και χρησίμευε είτε ως όριο είτε ως

πραγματικό τέρμα για το παιχνίδι, αλλά οπωσδήποτε και για θυσίες.

Ο βωμός είναι ένας εκ των δύο που έχουν βρεθεί στην Κανκουέν· ο άλλος,

που ανακαλύφθηκε το 1915, εκτίθεται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο της

Γουατεμάλας και θεωρείται από τους μεγαλύτερους θησαυρούς του μουσείου.

«Ο βωμός που ανακαλύφθηκε πρόσφατα αποτελεί αριστούργημα της τέχνης των

Μάγιας», δήλωνε ο Φεντερίκο Φάσεν, ο επιγραφολόγος που αποκρυπτογραφεί τα

ιερογλυφικά. Ο βασιλιάς που απεικονίζεται στο βωμό, ο Τατζ Τσαν Ακ A Καλόμτε,

ήταν ο σπουδαιότερος από τους πολυάριθμους ηγεμόνες του Κανκουέν.

Χτύπημα στην αρχαιοκαπηλία

H ανακάλυψη του λίθινου βωμού δεν ήταν αποτέλεσμα αρχαιολογικών ερευνών, αλλά

οφείλεται στην πρωτοβουλία για την προώθηση ήπιων τουριστικών δραστηριοτήτων

και τη στήριξη του ντόπιου πληθυσμού που έχουν αναπτύξει από το 2001 η

National Geographic Society, το Βάντερμπιλτ και η ανθρωπιστική οργάνωση

Counterpart International. Οι ντόπιοι ειδοποίησαν τον αρχαιολόγο ότι ο βωμός,

που αποκαλύφθηκε χάρη σε μια καταιγίδα, είχε αφαιρεθεί από αρχαιοκάπηλους.

«Ένα βράδυ, τέσσερις πρεσβύτεροι Μάγιας ήρθαν στη σκηνή μου», θυμάται ο

Ντεμάρεστ. «Μου είπαν ότι μια γυναίκα είχε ξυλοκοπηθεί άγρια από άντρες με

καλυμμένα πρόσωπα που έψαχναν ένα βωμό ο οποίος είχε κλαπεί από την Κανκουέν –

την ύπαρξη του οποίου αγνοούσα ακόμη κι εγώ».

H νυχτερινή επίσκεψη αποτέλεσε το έναυσμα για μια μυστική έρευνα , που οδήγησε

τελικά στην ανεύρεση του βωμού. Αξιωματούχοι της Γουατεμάλας τόνιζαν δε ότι

είναι η πρώτη φορά που εξαρθρώνεται ολόκληρο δίκτυο αρχαιοκάπηλων.