AΛEΞANΔPOΣ ΨΥΧOΥΛHΣ Kαμικάζι στο σούπερ μάρκετ

Σκηνή πρώτη. Μία εγκυμονούσα σέρνει ένα καρότσι σούπερ μάρκετ (εικόνα που ίσως

κάποιοι θυμούνται από την παρέμβαση Lookout). Λίγο πιο δίπλα της, απλωμένα

πλεκτά γυναικεία γιλέκα με πολλές εξωτερικές θήκες, σαν εκείνα που φορούν οι

Παλαιστίνιες στις επιθέσεις αυτοκτονίας. H φαινομενική εικόνα γαλήνης και

ηρεμίας διακόπτεται όταν το βλέμμα προχωρήσει λίγο πιο πέρα. Στη δεύτερη

σκηνή: ένα ανατιναγμένο σούπερ μάρκετ – ράφια, προϊόντα και ανθρώπινα μέλη

έχουν γίνει ένα. Είναι η νέα εικαστική εγκατάσταση του Αλέξανδρου Ψυχούλη, του

διακεκριμένου Έλληνα εικαστικού δημιουργού και επίκουρου καθηγητή στο Τμήμα

Αρχιτεκτονικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, που φέρει τον τίτλο «Body Milk»

και θα φιλοξενηθεί στην γκαλερί «a. antonopoulou. art».

Το θέμα μπορεί να μοιάζει πολιτικό. Ο δημιουργός του όμως έχει αντίθετη

άποψη. «Προσωπικά θεωρώ το πείραμα του Ισραήλ αποτυχημένο και κατανοώ την

απόγνωση μιας νέας κοπέλας που κάνει επίθεση αυτοκτονίας μη έχοντας τίποτα να

χάσει. H πολιτική όμως δεν με απασχολεί ουσιαστικά στη συγκεκριμένη δουλειά»,

εξηγεί στα «NEA». «Εκείνο που με ενδιαφέρει είναι η σχέση της γυναίκας με το

σούπερ μάρκετ, είτε σε καιρό αναβρασμού είτε σε καιρό ευμάρειας. Τι είναι

τελικά εκείνο που την κάνει να νιώθει ηδονή στον συγκεκριμένο χώρο;».

Χιλιόμετρα ροζ κορδονιού, υπομονή και χιούμορ ήταν τα υλικά δημιουργίας, καθώς

το έργο είναι φιλοτεχνημένο με το… βελονάκι. «Πρόκειται για μια τεράστια

δαντέλα, που χρειάστηκε μακάρια υπομονή και δουλειά ενός χρόνου από έξι άτομα

για να ολοκληρωθεί», εξηγεί ο καλλιτέχνης. Γιατί όμως άφησε κατά μέρος την

ψηφιακή δουλειά του και έπιασε το εργόχειρο; «H δαντέλα είναι σχετική με το

θέμα μου που είναι καθαρά γυναικείο και με το γεγονός πως συνέλεξα τις

πληροφορίες μου από το Ίντερνετ. Διότι ο χρήστης του Ίντερνετ έχει φοβερές

αντιστοιχίες με τις δαντελούδες. Όπως εκείνες ήταν μόνες τους και παγίδευαν τα

όνειρα και τις επιθυμίες τους στη δαντέλα, έτσι και ο χρήστης αναζητά εκείνα

που επιθυμεί (πληροφορίες, προϊόντα κ.ά.) μέσα από ένα κλικ του ποντικιού, μία

νευρική κίνηση. Αν κάθε κλικ ήταν και μία τελίτσα στον τοίχο, θα είχαμε μία

δαντέλα σύγχρονης τέχνης.

Στην πραγματικότητα κάνω μια ασυνήθιστη μεταφορά. Μεταφέρω το ψηφιακό βίωμα

στον προσωπικό μου χώρο. Και παράλληλα θέτω το θέμα αξιοποίησης του χρόνου στο

μεταίχμιο της αναλογικής και της ψηφιακής εποχής. Διότι οι δαντελούδες όταν

έπλεκαν είχαν απεριόριστο χρόνο. Εγώ στην εποχή της ταχύτητας κάνω το

αντίθετο. Κλέβω χρόνο και προσπαθώ να σταματήσω την ταχύτητα της πληροφορίας,

προσπαθώντας να συλλάβω και το βάρος της ταυτόχρονα».

Μία αληθινή ιστορία στάθηκε αφορμή για το «Body Milk», τίτλος που παραπέμπει

τόσο στο γυναικείο καλλυντικό όσο και στο ανθρώπινο γάλα, σύμφωνα με τον

Αλέξανδρο Ψυχούλη. Εκείνη της 18χρονης Παλαιστινίας Αγιάτ Αλ Ακρά, η οποία

έκανε επίθεση αυτοκτονίας τον περασμένο Μάρτιο σε σούπερ μάρκετ του Ισραήλ.

«Όταν άκουσα την είδηση στην τηλεόραση δεν έδωσα σημασία. Έπεσα όμως τυχαία

πάνω σ’ ένα πορτρέτο της στο Ίντερνετ. Ήταν μια πανέμορφη κοπέλα, μορφωμένη,

ερωτευμένη, που θα μπορούσε να συναντήσει κανείς οπουδήποτε. Συνεχίζοντας την

έρευνα μέσω του Διαδικτύου σχετικά με τις επιθέσεις αυτοκτονίας, διαπίστωσα

μια λεπτομέρεια. Μια στρατιά γυναικών που είχαν προβεί στο παρελθόν σε

αντίστοιχες πράξεις είχαν επιλέξει ως χώρο δράσης την αγορά ή το σούπερ

μάρκετ, ενώ οι άνδρες είχαν προτιμήσει κυρίως καφενεία ή λεωφορεία. Γιατί

λοιπόν επέλεγαν οι γυναίκες την αγορά για να εκφράσουν την ύψιστη διαμαρτυρία

τους;

Παρατήρησα τις φίλες μου. Νιώθουν οικειότητα και πληρότητα στο σούπερ

μάρκετ. Κινούνται σαν να ξέρουν τον κώδικα λειτουργίας του, σαν να έχουν

εκείνες τακτοποιήσει τα προϊόντα στα ράφια, ενώ εγώ ψάχνω για ώρες αυτό που

θέλω και φεύγω με σπασμένα νεύρα. Κατέληξα λοιπόν πως το σούπερ μάρκετ είναι

γυναικείος χώρος. Ίσως γιατί η γυναίκα είναι από τη φύση της τροφοδότρια και

το σούπερ μάρκετ λειτουργεί ως μία γυναίκα υπερ-τροφοδότρια, ως μία μεγέθυνση

της γυναικείας φύσης. Αν λοιπόν επιλέξει να ανατιναχθεί εκεί, ίσως να νιώθει

πως μεγεθύνει την υπόσταση και την πράξη της».

H τραγική ελαφρότητα του ροζ

Και γιατί όλα τούτα σε χρώμα ροζ; «Στην επιλογή του χρώματος με βοήθησε εν

αγνοία της η γυναίκα μου. Αν και αγόρασα αρχικά μαύρο κορδόνι, είδα το βλέμμα

της παγιδευμένο στο ροζ», απαντά. «Και αποφάσισα να το χρησιμοποιήσω τελικά,

διότι το μαύρο θα ήταν τραγικό. Με το ροζ μπορεί να πει κανείς το πιο τραγικό

πράγμα με τον πιο ελαφρύ τρόπο».

INFO

«Bοdy Milk» στην γκαλερί «a. antonopoulou. art» (Αριστοφάνους 20, τηλ. 210

3214.994), από τις 20 Οκτωβρίου.