Eγχείρηση εγκεφάλου το 250 π.X!

Εγχείρηση εγκεφάλου με τρυπανισμό και μάλιστα με επιτυχία ήταν σε θέση να

κάνουν οι αρχαίοι Έλληνες γιατροί, όπως επιβεβαιώνει το κρανίο με τα ίχνη

λεπτής χειρουργικής επέμβασης που έφερε στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη στα

προάστια της πόλης της Χίου και καταγράφουν και οι «Times».

«To εντυπωσιακό είναι πως το κρανίο φέρει ίχνη από κρανιοτρύπανο», εξηγεί ο

ανθρωπολόγος Αστέριος Αηδόνης, που εξέτασε το εύρημα, το οποίο χρονολογείται

περί το 250 π.X. «Υπάρχει μία οπή δύο εκατοστών στο αριστερό πίσω μέρος του

κρανίου, η οποία φαίνεται πως επουλώθηκε με τον χρόνο. Τούτο το γεγονός

δείχνει πως ο ασθενής έζησε μετά την επέμβαση, ενώ ελάχιστα είναι τα σημάδια

μόλυνσης.

Πρόκειται για μια πολύ λεπτή επέμβαση, ακόμη και για τα σημερινά δεδομένα. Και

οι πρώτες έρευνες του κρανίου μάς κάνουν να πιστεύουμε πως ο άνθρωπος έζησε

πέντε ή έξι χρόνια μετά την επέμβαση και πέθανε σε ηλικία περίπου πενήντα

ετών», υποστηρίζει.

Το εύρημα, που έρχεται να επιβεβαιώσει τα σχετικά κείμενα που πατέρα

της σύγχρονης ιατρικής Ιπποκράτη, αν και δεν είναι το μοναδικό (υπάρχει ήδη

ανάλογη περίπτωση από τις Αρχάνες, στην Κρήτη), θεωρείται ιδιαίτερα σημαντικό

και εντοπίστηκε σε έναν από τους τέσσερις τάφους που αποκαλύφθηκαν κατά τη

διάρκεια σωστικών ανασκαφών σε οικόπεδο στα προάστια της Χίου, όπου πρόκειται

να ανεγερθεί κτίριο. H προϊσταμένη της K’ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών

Αρχαιοτήτων Αγλαΐα Αρχοντίδου (έχει υπό την εποπτεία της τη Χίο), ωστόσο, όταν

ρωτήθηκε από τα «NEA» σχετικά με το θέμα δήλωσε πως δεν έχει ακόμη ενημερωθεί

σχετικά.

Οι επεμβάσεις στον εγκέφαλο κατατάσσονται ανάμεσα στις παλαιότερες ιατρικές

εγχειρήσεις, καθώς κρανίο που έχει οπή από κρανιοτρύπανο και ιατρικά εργαλεία

έχουν εντοπιστεί στη Γαλλία και χρονολογούνται στο 5.100 π.X. Εκτιμάται δε ότι

μάλλον ξεκίνησε ως ιεροτελεστία, η οποία περιοριζόταν μόνον στους κύκλους της

ηγετικής πολιτικής και θρησκευτικής τάξης και κατόπιν καθιερώθηκε ως ιατρική

μέθοδος.

Από τον Ιπποκράτη στον Κέλσο

Τα αρχαιολογικά ευρήματα δείχνουν πως οι επιτυχημένες εγχειρήσεις στο κρανίο

από την προϊστορική κιόλας εποχή δεν αποτελούσαν ευρωπαϊκό προνόμιο. Στον

πολιτισμό των Παράκα στο Περού (προηγήθηκε των Ίνκας περί τα 1.400 χρόνια)

ήταν ιδιαίτερα διαδεδομένη η συγκεκριμένη ιατρική πρακτική ιδιαιτέρως για

περιπτώσεις επιληψίας, πονοκεφάλων, εσωτερικής αιμορραγίας ακόμη και νοητικών

ασθενειών. Όσο για τα εργαλεία, ήταν κυρίως από χαλκό και οψιανό.

H Αίγυπτος δεν θα μπορούσε να υστερεί, καθώς σε πάπυρο του 3.000 π.X.

αναφέρεται για πρώτη φορά στην ιστορία η λέξη εγκέφαλος, ενώ τη σκυτάλη από

τον Έλληνα γιατρό Ιπποκράτη, τα κείμενα του οποίου ακόμη και σήμερα, σχεδόν

2.500 χρόνια από τον θάνατό του, είναι στις βασικές τους αρχές αποδεκτά, πήρε

ο κορυφαίος Ρωμαίος γιατρός του 1ου αιώνα μ.X. Κέλσος (Aulus Cornelius

Celsus). Υπήρξε ο πρώτος που έκανε επεμβάσεις σε συντριπτικά κρανιακά κατάγματα.