Αρχιτεκτονική…. εκεί όπου η ιστορία της τέχνης και του πολιτισμού

συναντάται με την καθημερινότητα του εργοταξίου, εκεί όπου ο καλλιτέχνης

ενώνεται με τον τεχνοκράτη. Κάπως έτσι περιγράφουν στον «Υποψήφιο», τρεις

αρχιτέκτονες, αυτό που σήμερα αποτελεί όχι μόνο το επάγγελμά τους, αλλά και

πηγή δημιουργίας και ικανοποίησης για τους ίδιους. Και το παιχνίδι κερδίζεται,

όταν κάποιος καταφέρει να διατηρήσει τη ζωντάνια, την έμπνευση και τη φαντασία

ανάμεσα στα γρανάζια της γραφειοκρατίας των πολεοδομιών και των δημόσιων

υπηρεσιών. Όταν καταφέρει να χωρέσει την ελεύθερη σκέψη στον Γενικό Οικοδομικό

Κανονισμό κάθε περιοχής, χωρίς να θίξει την αρχιτεκτονική της παράδοση. Και αν

όλα αυτά ακούγονται ακατόρθωτα, προς το παρόν… απολαύστε τα φοιτητικά χρόνια

στο Πολυτεχνείο. Άλλωστε, η αρχιτεκτονική φημίζεται για ενδιαφέρουσες

εμπειρίες, κυρίως έξω από τα αμφιθέατρα.

ΔΗΜΗΤΡΑ ΜΠΑΤΣΑΚΟΥΤΣΑ

«Δυσάρεστος ο αθέμιτος ανταγωνισμός με τους πολιτικούς μηχανικούς»

Η ικανοποίηση που προσφέρει η δημιουργία, είναι εκείνο που την κρατάει σ’ αυτό

το επάγγελμα. Ο συνδυασμός δεν είναι εύκολος. Λίγο καλλιτέχνης και λίγο

τεχνοκράτης. Από τη μια η κυριαρχία της αισθητικής, και από την άλλη πρέπει να

χωρέσει κανείς τη φαντασία στο δομημένο περιβάλλον. Εννέα χρόνια μετά την

πρώτη ημέρα που έγινε επαγγελματίας αρχιτέκτονας, η 39χρονη σήμερα Δήμητρα

Μπατσακούτσα δηλώνει πως «παρά τις μεγάλες δυσκολίες στην καθημερινότητα της

δουλειάς, τελικά δεν θα μπορούσα να είχα διαλέξει κάτι καλύτερο για μένα». Και

μάλλον δεν έχει άδικο, αφού η διαρρύθμιση εσωτερικών χώρων βρισκόταν ήδη στη

ζωή της από τα παιδικά της παιχνίδια, όταν με μολύβια, κούκλες και ό,τι άλλο

είχε, έφτιαχνε… προσόψεις. Οι ώρες της δημιουργίας, όπου σχεδιάζει στον

υπολογιστή της ένα κτίσμα, είναι απολαυστικές. «Κι όταν το βλέπεις έτοιμο, η

ικανοποίηση είναι μεγάλη. Το νιώθεις σχεδόν σαν παιδί σου», λέει η κ.

Μπατσακούτσα. Γι’ αυτό και όταν περνά έξω από ένα σπίτι που έχει φτιάξει, που

γνωρίζει ακόμη και την κάθε του γωνία και την παραμικρή λεπτομέρεια,

δυσανασχετεί όταν οι παρεμβάσεις του ιδιοκτήτη στερούνται… αισθητικής. Οι

εξωτερικοί παράγοντες όμως, κάνουν την καθημερινότητά της δύσκολη. Η ίδια

εξηγεί ότι δεν είναι καθόλου ευχάριστος ο αθέμιτος ανταγωνισμός με τους

πολιτικούς μηχανικούς και τους υπομηχανικούς, πως είναι ψυχοφθόρες οι

αδιαφανείς διαδικασίες μέσα στη γραφειοκρατία της Πολεοδομίας, ενώ οι

παράλογες απαιτήσεις των πελατών δύσκολα μετριάζονται στο επίπεδο του εφικτού.

«Αν η κόρη μου έλεγε ότι θέλει να γίνει αρχιτέκτονας, το πρώτο πράγμα που θα

ήθελα, είναι να αγαπά πραγματικά αυτήν τη δουλειά», σημειώνει η κ.

Μπατσακούτσα. Όσο για την επαγγελματική αποκατάσταση των νέων αρχιτεκτόνων, ο

δρόμος δεν είναι στρωμένος… με ροδοπέταλα, αν δεν υπάρχει οικογενειακή

ιστορία στο επάγγελμα.

ΚΩΣΤΑΣ ΜΠΑΡΔΑΚΗΣ

«Στην ελεύθερη αγορά οι δυσκολίες είναι πολλές»

«Βάζεις στο χαρτί σκόρπιες ιδέες. Εκείνα που θέλει ο πελάτης, όσα υπαγορεύει η

νομοθεσία, τη γνώση και την εμπειρία. Θα έλεγα πως η έμπνευση συνίσταται

ουσιαστικά στο να καταφέρει κανείς να συνθέσει όλα αυτά στο αρχιτεκτονικό

σχέδιο», λέει ο αρχιτέκτονας κ. Κώστας Μπαρδάκης. Ο ίδιος ασκεί το επάγγελμα

περισσότερα από δέκα χρόνια. Η επιλογή του να γίνει αρχιτέκτονας, όπως λέει ο

ίδιος, υπήρξε απόλυτα συνειδητή. Ήδη από την εποχή που ήταν φαντάρος επέβλεπε

τις κατασκευές σε έργα του Στρατού. «Όμως έξω στην ελεύθερη αγορά οι δυσκολίες

είναι μεγάλες. Δεν είναι εύκολο να στήσεις ένα αρχιτεκτονικό γραφείο. Θα

πρέπει να καταφέρει κανείς να αντέξει την πίεση του ελεύθερου επαγγέλματος. Να

δημιουργήσει γνωριμίες, ώστε να υπάρχει συνεχής ροή δουλειάς που θα συντηρεί

και οικονομικά το γραφείο», λέει. Ως αρχιτέκτονας βρίσκεται πολύ συχνά

αντιμέτωπος με τις υπηρεσίες του Δημοσίου. «Εκεί χρειάζεται επιμονή, υπομονή

και κυρίως αξιοπρέπεια. Είναι διαδικασίες χρονοβόρες, που δεν έχουν σε τίποτα

να κάνουν με την ικανοποίηση της δημιουργίας που προσφέρουν οι ώρες που κανείς

σχεδιάζει».

Παρά τις δυσκολίες, ο κ. Μπαρδάκης λέει πως η αρχιτεκτονική είναι γοητευτική,

συναρπαστική και κάθε άλλο παρά άψυχη δουλειά. «Το αντίθετο. Άνθρωποι είναι οι

πελάτες, άνθρωποι κατασκευάζουν και – το κυριότερο – άνθρωποι θα διαχειριστούν

και θα ζήσουν μέσα στις κατασκευές».

Όσο για τις συνθήκες εργασίας… «αν νομίζει κανείς ότι θα γίνει αρχιτέκτονας

για να πλουτίσει, κάνει λάθος, ενώ οκτάωρο στη δουλειά μας δεν υπάρχει».

ΑΣΠΑΣΙΑ ΚΑΤΣΑΡΕΛΗ

«Ο ανταγωνισμός είναι μεγάλος και το Δημόσιο έχει μπλοκάρει»

Ήθελε να γίνει εκπαιδευτικός. Όμως ο πατέρας της, μαθηματικός, γνωρίζοντας

πόσο καλή είναι στα μαθήματα θετικής κατεύθυνσης αλλά και την καλλιτεχνική της

φλέβα, τη «γνώρισε» με την ιδέα της αρχιτεκτονικής.

Είκοσι οχτώ χρόνια, μετά την αποφοίτησή της, η 51χρονη αρχιτέκτων κ. Ασπασία

Κατσαρέλη, ακόμη «φλερτάρει» με τη δουλειά, που, όπως λέει, «συνδυάζει τις

τεχνικές γνώσεις με την τέχνη, την κουλτούρα, την κοινωνιολογία και που τελικά

αποτελεί τον ορισμό αυτού που ονομάζουμε «σύνθεση»».

Αν και εγκατέλειψε συνειδητά τον δημόσιο τομέα, εντούτοις θεωρεί πολύτιμες τις

εμπειρίες της όταν βοήθησε να φτιαχτεί το διάταγμα για τους παραδοσιακούς

οικισμούς, αλλά κι όταν εργαζόταν πάνω στο ρυθμιστικό σχέδιο της Αθήνας.

Σήμερα, ως ελεύθερη επαγγελματίας, πριν κάτσει απέναντι από την οθόνη του

υπολογιστή της και ανοίξει το σχεδιαστικό πρόγραμμα, κάνει πάντα μία βόλτα από

την περιοχή όπου θα κατασκευαστεί το κτίριο. «Θέλω να συνειδητοποιήσω τον

χώρο, να δω πώς λειτουργεί η ιδιαίτερη τοπική κοινωνία, να προσπαθήσω να

φανταστώ το συγκεκριμένο κτίριο μέσα στον χώρο».

Κι αν η ίδια ξεκίνησε την επαγγελματική της σταδιοδρομία από την έδρα της

Πλαστικής στο Πολυτεχνείο, πέρασε εύκολα στο ΥΠΕΧΩΔΕ και τώρα έχει δικό της

γραφείο, δεν θα έλεγε πως σήμερα τα πράγματα είναι το ίδιο ρόδινα. «Για τα νέα

παιδιά, οι συνθήκες είναι δύσκολες. Παλιά, δυο τρεις φίλοι φτιάχναμε ένα

γραφείο. Τώρα, ο ανταγωνισμός είναι πολύ μεγάλος και το Δημόσιο έχει μπλοκάρει».