Αδυναμία τήρησης των προθεσμιών που έχει θέσει ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ

για το σχέδιο επίλυσης του Κυπριακού δήλωσε ο Ταγίπ Ερντογάν στην πρώτη κατ’

ιδίαν συνάντησή του με τον Κώστα Σημίτη. Και επικαλέστηκε τόσο την υγεία του

Ραούφ Ντενκτάς όσο και το γεγονός ότι ο ίδιος δεν έχει ακόμη σχηματίσει

κυβέρνηση. Από την πλευρά του, ο κ. Σημίτης επισήμανε πως η ημερομηνία έναρξης

ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Ένωσης με την Τουρκία εξαρτάται απολύτως από

τις δεσμεύσεις της Άγκυρας, μεταξύ άλλων, και στο Κυπριακό.

Την ίδια στιγμή, ο ΟΗΕ συνεχίζει την ασφυκτική πίεση προς τον Ραούφ

Ντενκτάς και ο εκπρόσωπος του κ. Ανάν, Αλβάρο ντε Σότο, ξεκαθάρισε χθες ότι τα

χρονοδιαγράμματα εξακολουθούν να είναι σε ισχύ. Εξέφρασε ταυτοχρόνως την

ελπίδα ότι οι Τουρκοκύπριοι θα απαντήσουν «συντόμως» ­ και, πάντως, πριν από

τη Σύνοδο Κορυφής της Κοπεγχάγης. Ο Αμερικανός πρόεδρος Τζορτζ Μπους έκανε

γνωστό ότι θα συναντήσει τους κ.κ. Σημίτη και Σεζέρ (σ.σ.: ο Τούρκος πρόεδρος)

στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ, στην Πράγα, κατ’ ιδίαν, με αποκλειστικό

αντικείμενο το Κυπριακό. Και, ταυτοχρόνως, ο διαμεσολαβητής των Αμερικανών για

το Κυπριακό, Τομ Γουέστον, έχει ανοίξει δίοδο επικοινωνίας με τους στρατηγούς

της Τουρκίας, θεωρώντας ότι από αυτούς εξαρτάται η στάση της Άγκυρας.

Πάντως, οι «15» εμφανίζονται εξαιρετικά απρόθυμοι να ικανοποιήσουν το

αίτημα της Τουρκίας για έναρξη διαπραγματεύσεων, ασχέτως ή μη επίλυσης του

Κυπριακού, και το κλίμα αυτό διεφάνη στο χθεσινό Συμβούλιο των υπουργών

Εξωτερικών της Ε.Ε., στις Βρυξέλλες.

Τέλος, τα έξι σημεία τα οποία ξεχωρίζει η ελληνική κι ελληνοκυπριακή πλευρά

για διαπραγμάτευση, επί του σχεδίου Ανάν, εξέθεσε ο κ. Σημίτης στον κ.

Καραμανλή, κατά τη συνάντηση που είχαν χθες. Τα σημεία αυτά, σύμφωνα με

κυβερνητικές πηγές, είναι: η λειτουργικότητα του ενωμένου κράτους, η

συμβατότητα με το κοινοτικό κεκτημένο, η συμπροεδρία Κληρίδη – Ντενκτάς για

τρία χρόνια, οι Τούρκοι έποικοι, το πολιτικό σκέλος της ευρωπαϊκής άμυνας και

οι δυνάμεις Ελλήνων και Τούρκων στο νησί.

Σε ιδιαίτερα θετικό κλίμα, οι κ.κ. Σημίτης και Ερντογάν στην πρώτη πρόσωπο

με πρόσωπο συνάντησή τους συμφώνησαν ότι διαφωνούν για τα δύο σημαντικά

ζητήματα που απασχολούν σήμερα τις δύο χώρες: το Κυπριακό και τον καθορισμό εκ

μέρους των «15» της ημερομηνίας έναρξης διαπραγματεύσεων για την Άγκυρα.

Στο Μαξίμου. Στη συνάντηση με τον κ. Σημίτη, ο νικητής των τουρκικών εκλογών

κ. Ερντογάν δεν δεσμεύτηκε για τίποτα…

Ο νικητής των τουρκικών εκλογών της 3ης Νοεμβρίου κατά τη δίωρη συνάντησή του

με τον Κώστα Σημίτη στο Μέγαρο Μαξίμου απέφυγε επιμελώς να δεσμευθεί για

οτιδήποτε στο ζήτημα του Κυπριακού περιοριζόμενος να πει ότι η υγεία του Ραούφ

Ντενκτάς, το γεγονός ότι η κυβέρνησή του δεν έχει σχηματισθεί ακόμη, αλλά και

τα ασφυκτικά χρονοδιαγράμματα που έχει θέσει ο κ. Ανάν καθιστούν αδύνατη την

απάντηση της Άγκυρας επί του σχεδίου πριν από τη σύνοδο κορυφής της Κοπεγχάγης

στις 12 Δεκεμβρίου.

Ο κ. Ερντογάν ωστόσο επέμεινε στην ανάγκη έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων

της χώρας του σε ημερομηνία που θα καθορισθεί στην Κοπεγχάγη. Η θέσπιση μιας

ημερομηνίας για το ξεκίνημα των συνομιλιών, των διαπραγματεύσεων για την

ένταξη, πιστεύω πως είναι ένα θέμα πολύ σημαντικής προτεραιότητας αυτή τη

στιγμή, δήλωσε χαρακτηριστικά. Η υπομονή του κ. Ερντογάν υποχρέωσε τον

Πρωθυπουργό να του επισημάνει πως το αίτημα αυτό δεν είναι δυνατόν να

ικανοποιηθεί -παρ’ ότι η Ελλάδα το στηρίζει – εάν προηγουμένως η Τουρκία δεν

αποδείξει ότι αναλαμβάνει τις υποχρεώσεις της. Και μεταξύ αυτών είναι και η

εποικοδομητική στάση στο Κυπριακό.

Και άλλα προβλήματα

Τις διαφωνίες των δύο ηγετών επιβεβαίωσε στη συνέχεια και ο κ. Σημίτης,

λέγοντας ότι «υπάρχουν, βέβαια, και άλλα σημαντικά προβλήματα, στα οποία οι

απόψεις μας δεν συμπίπτουν». Και σε άλλο σημείο πρόσθεσε: Πρέπει να ορισθεί

μια ημερομηνία στην Κοπεγχάγη. «Είναι γνωστό ότι η Ελλάδα είναι κατ’ αρχήν

υπέρ της άποψης να ορισθεί μια ημερομηνία για την έναρξη των διαπραγματεύσεων.

Μετέφερα όμως και στον κ. Ερντογάν ότι χρειάζεται από πλευράς της Τουρκίας να

αποσαφηνισθούν ορισμένα θέματα και ερωτήματα, τα οποία υπάρχουν στην Ευρωπαϊκή

Ένωση και έχουμε και εμείς. Είναι τα θέματα για τα χρονοδιαγράμματα της

εφαρμογής των κριτηρίων της Κοπεγχάγης στην πολιτική, οικονομική και κοινωνική

ζωή. Επίσης τα άλλα εκκρεμή θέματα τα οποία υπάρχουν, όπως αυτό που έχει σχέση

με την Κύπρο και βεβαίως υπάρχουν και τα θέματα που έχουν περιληφθεί στη

Συμφωνία του Ελσίνκι και στη συμφωνία μεταξύ Ε.Ε. και Τουρκίας για την

εφαρμογή του Ελσίνκι». Αντιθέτως, οι δύο άνδρες συμφώνησαν πλήρως πως πρέπει

να συνεχισθούν και να ενταθούν οι ελληνοτουρκικές επαφές, σε επίπεδο

τεχνοκρατών, για τα διμερή προβλήματα, με επίκεντρο την υπόθεση της

υφαλοκρηπίδας. Ο κ. Ερντογάν, μάλιστα, έσπευσε να υπογραμμίσει ότι «η Ελλάδα

δεν είναι εχθρός, δεν έχουμε ανταγωνιστική σχέση».

Σε καλό κλίμα

Κυβερνητικές πηγές, υπογραμμίζοντας το πολύ καλό κλίμα που επικράτησε, έλεγαν

ότι ο νικητής των τουρκικών εκλογών δεν εμφανίσθηκε βέβαιος για τον τρόπο με

τον οποίο θα κινηθεί από εδώ και στο εξής. Αλλά σε κάθε περίπτωση ήταν

διατεθειμένος να συζητήσει ακόμη και το σχέδιο Ανάν υπό τον όρο ότι υπάρχει

χρονική άνεση. «Είναι υπέρ της συνέχισης των διαπραγματεύσεων» ήταν η φράση

που χρησιμοποιήθηκε.

Στα θετικά της συνάντησης η ελληνική πλευρά αποτιμά και το γεγονός ότι ο κ.

Ερντογάν άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο να συμφωνήσει με την απόφαση των

Βρυξελλών για τον ευρωστρατό κατά την προσεχή σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ, στην

Πράγα, στα τέλη της εβδομάδας.

Αυτό θα είναι ένα κρίσιμο τεστ για τις εν γένει προθέσεις του κ. Ερντογάν,

έλεγαν κυβερνητικές πηγές.

Διπλωματικές πηγές έλεγαν χθες ότι ο κ. Ερντογάν εμφανίστηκε κατά τη συνάντηση

που είχε με τον κ. Σημίτη, έτοιμος να ανοίξει ένα νέο κεφάλαιο στις

ελληνοτουρκικές σχέσεις. Υπογράμμισε, μάλιστα, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, τις

ευκαιρίες που δίνει για την επίλυση των ελληνοτουρκικών διαφορών η προσέγγιση

της Τουρκίας προς την Ευρώπη. Προσέγγιση που σύμφωνα με τον κ. Ερντογάν είναι

η κύρια προτεραιότητα της νέας πολιτικής ηγεσίας της χώρας.