Είναι τρελοί…
… αυτοί οι φιλόσοφοι. Είναι σοφοί αυτοί οι φιλόσοφοι. Είναι πότε το ένα και
πότε το άλλο, λέει ο αρθρογράφος της εφημερίδας «Λε Μοντ» Ροζέ-Πολ Ντρουά,
που, στο βιβλίο του «Τρελοί σαν σοφοί» (εκ. Seuil), μας παρουσιάζει τις
ακροβασίες των φιλοσόφων ανάμεσα στη σοφία και την τρέλα. Ο Θαλής, ο
Πυθαγόρας, ο Σωκράτης και οι άλλοι γίνονται έτσι μια συντροφιά που μας
ξαφνιάζει απροσδόκητα τόσο με τα λόγια της όσο και με τα έργα της.
Ένα αφιέρωμα…
|
|
… «σε όλους εκείνους που πιστεύουν στη θλιμμένη σοφία» είναι το βιβλίο, που
διηγείται τις πιο φανταστικές ιστορίες, εμπνευσμένες από τα πιο απίθανα
ανέκδοτα. Θαλής, Αναξαγόρας, Εμπεδοκλής, Διογένης, Πυθαγόρας, τους θυμάστε;
Άνθρωποι παράδοξοι, όχι σαν τους άλλους, ο ένας τριγυρνούσε με ένα φανάρι στο
χέρι μέρα μεσημέρι, ο άλλος κρυβόταν πίσω από μια κουρτίνα ή χανόταν μέσα στο
στόμιο κάποιου ηφαιστείου, ένας τρίτος έκανε έρωτα φόρα παρτίδα. Ο Εμπεδοκλής
πίστευε πως ήταν ένας εξόριστος θεός. Έβγαινε ντυμένος με πορφύρα, με ζώνη
χρυσή, με χάλκινα σαντάλια στα πόδια και δελφικό στέμμα στο κεφάλι και ο ίδιος
«θυμόταν» να είχε υπάρξει αγόρι και κορίτσι, πουλί, ψάρι, φυτό. Παράξενα αυτά
τα άτομα, χωρίς διπλώματα, χωρίς άδεια να σκέφτονται και να φιλοσοφούν, που
ωστόσο ανακάλυψαν την αστρονομία, τη γεωμετρία και άλλες επιστήμες που έχουμε
μάθει να πιστεύουμε πως χρειάζονται «τετράγωνο» μυαλό.
Με τη μύτη…
… στραμμένη μονίμως στον έναστρο ουρανό, ο Θαλής έπαιρνε νύχτα τους δρόμους
και τα βουνά και παρατηρούσε τα αστέρια, βγάζοντας θεωρίες με την πρακτική
σοφία του. Ο άνθρωπος ήταν «τρελαμένος» με τη Μικρή Άρκτο. Φτωχός, προτιμούσε
να κυνηγάει αυτήν παρά το μεροκάματο. Πώς να μην τον δείχνουν με το δάχτυλο;
Ανάμεσα στην τρέλα και τη σοφία, εκείνοι οι φιλόσοφοι είχαν το δικό τους «λάιφ
στάιλ». Οι πρώτοι εξερευνητές του πνεύματος ανακάλυπταν νέους τρόπους ζωής. Ο
Πυθαγόρας περιηγείται τις πόλεις της Μεγάλης Ελλάδας, ντυμένος στα λευκά,
απορρίπτοντας πεισματικά το αυταρχικό και αιμοσταγές καθεστώς της πόλης, κόβει
και ράβει τον «πυθαγόρειο» τρόπο ζωής, με ασκήσεις μνήμης, με δοκιμασίες
συνείδησης, με ασκητισμό του σώματος και της ψυχής, ανακατεύοντας την άσκηση
του πνεύματος με τη γυμναστική των ενόπλων πολιτών. Ήθελε να μεταμορφώσει τις
πόλεις που τις έτρωγε η γάγγραινα της χλιδής, οι ανισότητες και οι πόλεμοι
ανάμεσα σε πλούσιους και φτωχούς.
Ένα δίδαγμα…
… από το βιβλίο του Ροζέ-Πολ Ντρουά είναι πως «ο σοφός μπορεί να βρίσκει
καταφύγιο στη σκέψη των αρχαίων, όπου μαθαίνει τη λεπτολογία των
επιχειρημάτων, μα ο τρελός είναι εκείνος που δοκιμάζει τα όρια της
πραγματικότητας, την πηγή της αυθεντικής σοφίας». Ήταν τρελοί αυτοί οι
αρχαίοι. Και σοφοί.
