|
|
Μόλις πριν από μια δεκαετία, η γενική πεποίθηση ήταν ότι ο 21ος αιώνας θα
είναι αμερικανικός. Πριν από μια εβδομάδα, αυτή η πεποίθηση κατέρρευσε εν μέσω
των καπνών από το κατεστραμμένο Πεντάγωνο και τους Δίδυμους Πύργους. Αμέσως
πέρασε από το μυαλό όλων η αναλογία με το Περλ Χάρμπορ. Αυτή τη φορά, όμως, η
Αμερική δεν δέχθηκε επίθεση από εχθρικά αεροσκάφη, αλλά από δικά της, που
ανήκαν μάλιστα στις μεγαλύτερες και γνωστότερες εταιρείες της χώρας. Οι
επιθέσεις πραγματοποιήθηκαν από απίστευτα καλά οργανωμένους τρομοκράτες που
εκμεταλλεύθηκαν τη δύναμη της Αμερικής, την τεχνολογία της, την ανοιχτή της
κοινωνία, ακόμα και τα τηλεοπτικά της δίκτυα. Και αυτός ο εχθρός είναι
σκοτεινός, δεν εντοπίζεται εύκολα, και ασφαλώς δεν καταστρέφεται εύκολα. Με
την Ιαπωνία, ήταν σαν να πυροβολείς έναν ελέφαντα. Με αυτούς τους τρομοκράτες,
είναι σαν να πατάς μια τσούχτρα.
Το κρίσιμο ερώτημα που αντιμετωπίζουμε σήμερα είναι αν οι ένοπλες δυνάμεις της
Αμερικής (και της Δύσης) είναι έτοιμες να αντιμετωπίσουν τις πιθανές νέες
απειλές για την ασφάλειά μας. Τα δέκα ή είκοσι τελευταία χρόνια, πολλοί
εμπειρογνώμονες στις διεθνείς και στρατιωτικές σχέσεις είχαν προειδοποιήσει
ότι το Πεντάγωνο δίνει υπερβολική έμφαση στα στερεότυπα του Δευτέρου
Παγκοσμίου Πολέμου και του Ψυχρού Πολέμου, αγνοώντας εναλλακτικές απόψεις τόσο
για τις πηγές της σύγκρουσης όσο και για τον τροποποιημένο χαρακτήρα των
συγκρούσεων. Τα άρματα μάχης και τα αεροπλανοφόρα δεν αποτελούν μεγάλη βοήθεια
στην αντιμετώπιση της μαζικής μετανάστευσης, των περιβαλλοντικών καταστροφών ή
της φτώχειας, καταστάσεων που παρατηρεί κανείς στην Αφρική, τα Βαλκάνια, την
Αϊτή και τη Μέση Ανατολή. Δεν είναι χρήσιμα στη μάχη κατά του διεθνούς
εγκλήματος και των ναρκωτικών. Και δεν μπορούν να κάνουν πολλά στην
καταπολέμηση τρομοκρατικών ενεργειών όπως αυτή της περασμένης Τρίτης.
Αν οι τρομοκράτες πανηγυρίζουν με τον θάνατο χιλιάδων Αμερικανών, γιατί η
κατάληψη και η συντριβή ενός αεροπλάνου να είναι το μεγαλύτερο πλήγμα που
μπορούν να καταφέρουν; Γιατί να μην πυροδοτήσουν μια μικρή ατομική βόμβα στο
Χρηματιστήριο Εμπορευμάτων του Σικάγου ή να δηλητηριάσουν με άνθρακα το Μετρό
του Σαν Φρανσίσκο;
Όλα αυτά δημιουργούν στους πολιτικούς ηγέτες αυτής της τεράστιας δημοκρατίας
ένα πρόβλημα που μέχρι τώρα δεν έχουν αντιμετωπίσει. Δεν έχουν πει ότι ο
παλιός στρατός και οι παλιές στρατηγικές αλήθειες δεν υπάρχουν πια. Δεν έχουν
πει ότι αυτός ο νέος εχθρός μπορεί πιθανότατα να πλήξει τους Αμερικανούς
ισχυρότερα απ’ ό,τι μπορούν να τον πλήξουν οι Αμερικανοί. Δεν έχουν πει ότι οι
ελευθερίες που απολάμβαναν οι Αμερικανοί δεν θα είναι ποτέ πια οι ίδιες. Δεν
έχουν πει ότι αυτά που μας περιμένουν μπορεί να είναι χειρότερα από την
καταστροφή των Διδύμων Πύργων και του Πενταγώνου.
Ο Paul Kennedy είναι καθηγητής Ιστορίας στο Γέιλ και έχει γράψει, μεταξύ
άλλων, την «Άνοδο και Πτώση των Μεγάλων Δυνάμεων»
