Αποκηρύσσει τη δράση των εξτρεμιστών στα Σκόπια, και τάσσεται υπέρ μιας
πολιτικής λύσης στα προβλήματα που αντιμετωπίζει η αλβανική μειονότητα που
διαβιοί στην Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, ο Φάτος Νάνο. Ο
ηγέτης του Σοσιαλιστικού Κόμματος της Αλβανίας, που προβάλλει ως ο
αδιαμφισβήτητος νικητής των προσεχών εθνικών εκλογών στη γειτονική χώρα, σε
συνέντευξη που παραχώρησε στα “ΝΕΑ” τονίζει ότι “πολιτικά δεν υποστηρίζουμε
τους αντάρτες και τις πράξεις τους”.
Το γεγονός έχει την αυτονόητη σημασία του, καθώς η διεθνής κοινότητα είναι
καχύποπτη απέναντι στις προθέσεις ορισμένων κύκλων της αλβανικής πολιτικής. Με
έντονο τρόπο ο κ. Νάνο απορρίπτει επίσης τη θεωρία περί “μεγάλης Αλβανίας” και
σημειώνει ότι “η πολιτική φιλοσοφία των Αλβανών βασίζεται στον πολυκεντρισμό,
όχι στον εγωκεντρισμό”.
Ο πολιτικός ηγέτης με τις καλύτερες, και περισσότερες, σχέσεις με την
Ελλάδα, απ’ οποιονδήποτε άλλον Αλβανό πολιτικό, είναι αισιόδοξος για την
πορεία των ελληνοαλβανικών σχέσεων. Θεωρεί ότι τα όποια προβλήματα έχουν
παρουσιαστεί θα ξεπερασθούν γρήγορα.
Και δηλώνει ότι η ελληνική μειονότητα της Αλβανίας και οι οικονομικοί
μετανάστες από την Αλβανία που ζουν στην Ελλάδα είναι η γέφυρα για την
περαιτέρω συνεργασία και στρατηγική σύμπραξη στο μέλλον, ανάμεσα στις δυο χώρες.
|
|
ΕΡ.: Ποια είναι η γνώμη σας για τις σχέσεις Ελλάδας και Αλβανίας σήμερα;
Έχει περάσει καιρός από την εποχή που ήταν σε εξαιρετικό επίπεδο…
ΑΠ:. Πιστεύω ότι οι σχέσεις μας είναι πάρα πολύ καλές, επειδή το ΠΑΣΟΚ
και το Σοσιαλιστικό Κόμμα της Αλβανίας έχουν καταφέρει να δημιουργήσουν μια
κοινή φιλοσοφία και ένα πρόγραμμα που έχει φέρει τις δύο χώρες σε μια
στρατηγική συνεργασία. Αυτό βασίζεται στη συμπληρωματικότητα των
κοινωνικο-οικονομικών δομών και των ιστορικών και σύγχρονων ανθρώπινων επαφών
και κινήσεων. Είναι αυτές που ορίζουν την ελληνική κοινότητα στην Αλβανία ως
έναν σημαντικό παράγοντα ανάπτυξης και ευημερίας προς την Ευρώπη. Και την
αλβανική κοινότητα στην Ελλάδα, τους οικονομικούς μετανάστες που έχουν
νομιμοποιηθεί και ενταχθεί ειρηνικά και επιτυχημένα, ως άλλο ένα βασικό
στοιχείο που δημιουργεί νέες προϋποθέσεις για περαιτέρω συνεργασία και
στρατηγική σύμπραξη στο μέλλον. Τώρα και οι δύο κυβερνήσεις δείχνουν μεγάλο
ενδιαφέρον για αυτά τα κοινά συμφέροντα.
ΕΡ.: Υπάρχουν πολλοί, στην Ελλάδα τουλάχιστον, που δεν θα συμμερίζονταν
τη σκέψη σας. Μιλούν για προβλήματα…
ΑΠ.: Οι αντιπαλότητες, είναι γνωστό, πάντα δημιουργούν προβλήματα. Δεν
είναι πρόβλημα των κυβερνήσεων, δεν είναι πρόβλημα των κυβερνώντων πολιτικών
πλειοψηφιών. Και είναι γεγονός ότι οι τοπικές και γενικές εκλογές στην Αλβανία
φέρνουν περισσότερους εκπροσώπους της ελληνικής μειονότητας στην πολιτική, τις
δημόσιες υπηρεσίες, την κυβέρνηση, την Τοπική Αυτοδιοίκηση και εκπροσωπούν με
μεγάλη επιτυχία τα συμφέροντά τους.
Η ελληνική μειονότητα
ΕΡ.: Ναι, αλλά η ελληνική κυβέρνηση υποστηρίζει ότι τα ανθρώπινα
δικαιώματα της ελληνικής κοινότητας στην Αλβανία βρίσκονται σε χειρότερη θέση
το τελευταίο διάστημα σε σχέση με το παρελθόν.
ΑΠ.: Προσωπικά δεν πιστεύω ότι η επίσημη στάση της ελληνικής κυβέρνησης
για τα ανθρώπινα δικαιώματα των Ελλήνων στην Αλβανία είναι αυτή που αναφέρουν
μερικά από τα ΜΜΕ. Το ζήτημα είναι ότι η ελληνική μειονότητα στην Αλβανία έχει
τα ίδια θεσμοθετημένα δικαιώματα με τους Αλβανούς συμπολίτες της, πράγμα που
σημαίνει ότι αυτά βασίζονται σε ένα πολύ σύγχρονο Σύνταγμα που αντανακλά τις
αρχές της Ε.Ε. και του Συμβουλίου της Ευρώπης. Σήμερα η οικονομική πρόοδος, η
κοινωνική σταθερότητα, η πολιτική προσέγγιση στα πρότυπα της Ε.Ε. φέρνουν
περισσότερη ελευθερία και περισσότερες ευκαιρίες για τους πολίτες της
Αλβανίας, μαζί με τους συμπολίτες τους της ελληνικής μειονότητας. Αυτό
σημαίνει ότι ο κοινός στόχος που δεσμευόμαστε να φτάσουμε, είναι ισότητα για
τους Αλβανούς και για τους Έλληνες φίλους.
ΕΡ.: Ποια είναι η άποψή σας για την κατάσταση στα Σκόπια;
ΑΠ.: Η Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας έχει μερικά
σημαντικά εσωτερικά διαρθρωτικά προβλήματα που σήμερα έχουν γίνει αντικείμενο
προσοχής γενικά, όχι μόνο τοπικά, αλλά περιφερειακά και διεθνώς. Προβλήματα
που απαιτούν μια απάντηση, μια λύση, η οποία δεν μπορεί να είναι διαφορετική
από αυτό που ζητάει η Ε.Ε. για ολόκληρα τα Βαλκάνια. Αυτό σημαίνει ότι
χρειάζεται να δημιουργήσουν το νέο συνταγματικό πλαίσιο, στο οποίο ο Μακεδόνες
Σλάβοι και οι Αλβανοί που ζουν στη Μακεδονία πρόκειται για μια μεγάλη
κοινότητα θα έχουν ίσες ευκαιρίες στην κατεύθυνση της ενσωμάτωσης στα
διάφορα επίπεδα της ηγεσίας, των εργασιών του Κοινοβουλίου, της κεντρικής και
Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ως καλοί φορείς του κράτους. Εάν δεν γίνει αυτό, θα
διαχωριστούν σε δύο κοινότητες και η διοίκηση θα κάνει διακρίσεις ανάμεσα
στους πολίτες αυτής της χώρας.
Σήμερα έχουμε ένα τεράστιο πλεονέκτημα για να προστατεύσουμε όλοι μαζί τη
FYROM. Πρόκειται για το μοντέλο της κυβέρνησης συνασπισμού και της συνύπαρξης
ανάμεσα στους Αλβανούς και τους Μακεδόνες Σλάβους. Αυτό δεν θα πρέπει να
καταστραφεί. Κι εμείς, η αλβανική κυβέρνηση και η αλβανική πολιτική
πλειοψηφία, με το δικό μου κόμμα επικεφαλής, κάνουμε ό,τι μπορούμε να
συνεισφέρουμε στον πολιτικό διάλογο με τους Μακεδόνες Σλάβους και τους
Αλβανούς πολιτικούς υπάρχουν δυο σημαντικά αλβανικά κόμματα στη Μακεδονία
για να συνεχίσουμε τη διαδικασία και να ενισχύσουμε τον διεθνικό διάλογο και
τη συνύπαρξη.
ΕΡ.: Τι απαντάτε στις κατηγορίες της κυβέρνησης της FYROM ότι Αλβανοί
έχουν υποκινήσει τους τρομοκράτες που δρουν στο έδαφός της;
ΑΠ.: Οι τρομοκράτες δεν έχουν εθνικότητα και εμείς δεν υποστηρίζουμε
καμιά τρομοκρατική πράξη, είτε είναι αλβανική είτε σλαβική είτε παναλβανική
είτε πανσλαβική. Αυτό σημαίνει ότι έχουμε κοινή φιλοσοφία, και εάν κάποια
κυβέρνηση απαντήσει με βία στη βία, η οποία δεν αποτελεί μέσο επίλυσης
διεθνικών προβλημάτων στη σύγχρονη εποχή, αυτό σημαίνει ότι η διαδικασία
μετατρέπεται σε μια ιστορία δίχως τέλος και ότι δεν αποτελεί λύση. Κατά τη
γνώμη μου ο κ. Γκεοργκιέβσκι θα πρέπει να ηρεμήσει, όχι όσον αφορά τα
προσωπικά του αισθήματα, αλλά τα αισθήματα της πολιτικής πλειοψηφίας της
μακεδονικής κυβέρνησης και να συνεχίσει σε μια πραγματική εταιρική σχέση και
αποτελεσματική συνεργασία με τον κ. Τζαφέρι. Στην αντίθετη περίπτωση, όλοι θα
χάσουν έδαφος και εξτρεμιστικά στοιχεία και από τις δύο πλευρές θα
αποσταθεροποιήσουν την περιοχή.
Οι τρομοκράτες
ΕΡ.: Ανεξάρτητα από όλα αυτά, υπάρχει το πραγματικό γεγονός της
“πολιτικής” των τρομοκρατών του UCK, που επιδιώκουν τον κατακερματισμό της
FYROM…
ΑΠ.: Συμφωνώ με ό,τι έχει να κάνει με πολιτικούς στρατούς. Αλλά
υπάρχουν στρατιωτικοί στρατοί που δεν βρίσκονται κάτω από τον έλεγχο πολιτικών
θεσμών ή σε καθεστώς συνεργασίας με τις περιφερειακές και διεθνείς δομές
ασφαλείας, όπως το ΝΑΤΟ, και τις προσπάθειες της Ευρωπαϊκής Ένωσης να κτίσει
μια κοινή περιφερειακή πολιτική, και αυτή δεν είναι η προτίμησή μου. Αυτό
σημαίνει ότι πολιτικά δεν υποστηρίζουμε αντάρτες και πράξεις που
ανταποκρίνονται σε εύλογες απαιτήσεις πολιτικών πληθυσμών με στρατιωτικά μέσα.
Βρισκόμαστε σε επαφή και αναπτύσσουμε τον διάλογο και τη συνεργασία με νόμιμα
πολιτικά κόμματα στη FYROM, είτε πρόκειται για Σλάβους είτε για Μακεδόνες είτε
για Αλβανούς. Και αυτοί είναι οι πραγματικοί συνομιλητές της διεθνούς
κοινότητας. Τα όπλα θα πρέπει να κρατιούνται εκεί που βρίσκονται στα Βαλκάνια,
με έναν ελβετικό τρόπο τουλάχιστον.
ΕΡ.: Ορισμένοι πολιτικοί στην Αλβανία κάνουν λόγο για μια “μεγάλη
Αλβανία”. Τι πιστεύετε γι’ αυτή την πολιτική;
ΑΠ.: Δεν είναι αλβανική επινόηση αυτή η πολιτική. Υπάρχουν βέβαια κάπου
έξι εκατομμύρια Αλβανοί που ζουν σε 4-5 βαλκανικές χώρες, και αυτοί πρέπει να
ενσωματωθούν εκεί που μένουν, όχι σε μία χώρα. Και η πολιτική φιλοσοφία των
Αλβανών, εάν θεωρήσουμε τα πιο σημαντικά πολιτικά κόμματα της ιστορίας και του
παρόντος, βασίζεται στον πολυκεντρισμό, όχι στον εγωκεντρισμό. Έτσι δεν
υπάρχει μόνο ένα κέντρο των Αλβανών, αλλά υπάρχουν διαφορετικά κέντρα των
Αλβανών σε διαφορετικές χώρες των Βαλκανίων, οι οποίες θεωρούνται συνομιλητές
της σύγχρονης κοινότητας της Ε.Ε., του ΝΑΤΟ, του ΟΑΣΕ. Μπορώ να δώσω σε
όλους μια πολύ σοβαρή εγγύηση ότι οι παναλβανικές αντιλήψεις είναι το ίδιο
τραγικές και αποτυχημένες όσο και οι πανσερβικές και άλλες παρόμοιες
αντιλήψεις στα Βαλκάνια.
