Στον ρυθμό των παρεμβάσεων κινείται τα τελευταία χρόνια η Σοφοκλέους.
Δηλώσεις, εκτιμήσεις, μέτρα, αναλύσεις Ελλήνων και ξένων ειδικών αλλά και
πολιτική συγκυρία επηρέασαν τόσο την άνοδο όσο και την πτώση της ελληνικής
κεφαλαιαγοράς. Όπως μάλιστα έλεγαν κορυφαία τραπεζικά στελέχη, οι κινήσεις
αυτές είναι υπαίτιες σε σημαντικό βαθμό για τις υπερβολές του ελληνικού
Χρηματιστηρίου.
|
|
Το ράλι των τιμών των μετοχών ξεκίνησε ουσιαστικά από τον Μάρτιο του 1998,
όταν έγινε η υποτίμηση της δραχμής κατά 14%. Το γεγονός αυτό έδωσε το σήμα για
την ανοδική κούρσα του Γενικού Δείκτη από τις 1.537,37 μονάδες. Η πορεία αυτή
συντηρήθηκε κατά τη διάρκεια όλης της χρονιάς από τις δηλώσεις αρμοδίων και
μη, καθώς και από τις ευνοϊκές διεθνείς συγκυρίες που ενίσχυσαν την εισροή
ξένων κεφαλαίων. Τα κεφάλαια αυτά βοήθησαν και στην αποκλιμάκωση των
επιτοκίων.
Το 1998 σημαδεύτηκε από τη διεθνή χρηματιστηριακή κρίση που είχε επίκεντρο τη
Ρωσία, αλλά και από την ιστορική πτώση του Dow Jones που οδήγησαν τον Γενικό
Δείκτη της Σοφοκλέους (τον Οκτώβριο του 1998) σχεδόν στα επίπεδα από τα οποία
ξεκίνησε στην αρχή της χρονιάς. Έτσι, οι δημοτικές εκλογές που έγιναν τον ίδιο
μήνα (Οκτώβριος 1998) δεν πήραν «άρωμα» Χρηματιστηρίου.
Η κούρσα του ’99
Το 1999 φαίνεται ότι ξεκινά με τις καλύτερες προϋποθέσεις. Ο Γενικός Δείκτης
έχει φτάσει τον Φεβρουάριο στο επίπεδο των 3.500 μονάδων και τότε ξεσπά η
υπόθεση Οτζαλάν. Ο Γενικός Δείκτης έπεσε στις 15 Φεβρουαρίου 1999 στις
3.466,95 μονάδες και στη συνέχεια άρχισε να ανακάμπτει. Η ανοδική πορεία
διεκόπη από την κρίση στο Κόσοβο. Στις 23 Μαρτίου 1999 ο Γενικός Δείκτης ήταν
στις 3.637,8 μονάδες. Η αρνητική επίδραση φαίνεται ότι σταμάτησε στα τέλη
Απριλίου, όταν ξεκίνησε το ράλι της Σοφοκλέους, που οδήγησε τον Γενικό Δείκτη
στο ιστορικό ρεκόρ των 6.355,04 μονάδων (17 Σεπτεμβρίου 1999).
Η εξάμηνη κούρσα σημαδεύτηκε από έμμεσες παρεμβάσεις, καθώς η Σοφοκλέους
βρέθηκε στο επίκεντρο της προεκλογικής εκστρατείας των ευρωεκλογών που έγιναν
στις 13 Ιουνίου 1999. Η άνοδος του Χρηματιστηρίου θεωρήθηκε ως απόδειξη της
επιτυχίας της οικονομικής πολιτικής. Με τις δηλώσεις τους, πολιτικοί αλλά και
οικονομικοί παράγοντες προεξοφλούσαν μάλιστα συνεχή ανοδική πορεία. Η
κατάσταση αυτή συνεχίστηκε και μετά τις ευρωεκλογές αλλά προς τα τέλη του
καλοκαιριού οι δηλώσεις άρχισαν να λιγοστεύουν και να πληθαίνουν οι ψίθυροι
για πιθανές «φούσκες», ενώ υπήρξε και εισαγγελική παρέμβαση με έρευνες που
συνεχίζονται μέχρι σήμερα.
Οι τραπεζίτες
Οι ψίθυροι αυτοί έγιναν δυνατές φωνές την Κυριακή 12 Σεπτεμβρίου 1999, όταν ο
διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος κ. Λουκάς Παπαδήμος σε συνέντευξή του έκανε
λόγο για φαινόμενα υπερτίμησης, ενώ το Σάββατο, 18 Σεπτεμβρίου 1999, ο
διοικητής της Εθνικής Τράπεζας κ. Θεόδωρος Καρατζάς σε συνέντευξή του τόνισε
ότι «το Χρηματιστήριο δεν είναι ούτε στοίχημα ούτε μέσο ευκαιριακού
προσπορισμού», επισημαίνοντας ότι «η επενδυτική συμπεριφορά που ταιριάζει
είναι αυτή της συνετής και ψύχραιμης θεώρησης των οικονομικών δεδομένων».
Οι παράγοντες
Αυτές οι δηλώσεις θεωρήθηκαν παρεμβάσεις, αλλά εκλήφθηκαν αρνητικά από την
αγορά. Σε συνέντευξή του στις 5 Οκτωβρίου 1999 ο πρόεδρος της Επιτροπής
Κεφαλαιαγοράς δικαιολόγησε τις δημόσιες τοποθετήσεις των θεσμικών παραγόντων
και τόνισε ότι «η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς συνεχώς κάνει δημόσιες τοποθετήσεις
και παραινέσεις για σύνεση και σωφροσύνη των επενδυτών». Και αυτές οι δηλώσεις
εμφανίστηκαν ότι επιβάρυναν και άλλο το κλίμα στη Σοφοκλέους, όπου ο Γενικός
Δείκτης είχε αρχίσει την κατηφόρα και είχε φτάσει στις 5.825,45 μονάδες,
έναντι 6.335 μονάδων στις 17 Σεπτεμβρίου.
Το βαρύ 2000
Η χρηματιστηριακή αγορά όμως συνέχιζε να ελπίζει για ανάκαμψη την οποία
τοποθέτησε στις αρχές του 2000, που ήταν προεκλογική χρονιά. Μέχρι τις 4
Φεβρουαρίου όλη η χρηματιστηριακή αγορά κινούνταν στο ρυθμό των εκλογών. Τότε
ο Πρωθυπουργός κ. Κώστας Σημίτης ανακοίνωσε ότι οι εκλογές θα γίνουν στις 9
Απριλίου. Από εκείνη τη στιγμή η Σοφοκλέους βρέθηκε στο επίκεντρο της
πολιτικής αντιπαράθεσης. Δημόσιες δηλώσεις για το ότι παρεμβαίνουν στην αγορά
κρατικές τράπεζες και η ΔΕΚΑ βάρυναν το κλίμα στη Σοφοκλέους προκαλώντας κλίμα
αναξιοπιστίας.
Για πολλούς η 9η Μαρτίου 2000, όταν υποχώρησε σημαντικά ο Γενικός Δείκτης στο
Χρηματιστήριο κατά τη διάρκεια της ομιλίας του Πρωθυπουργού στο Ζάππειο για
την κατάθεση της αίτησης ένταξης της Ελλάδος στην ΟΝΕ, αποτελεί μία από τις
πιο έντονες στιγμές του Ελληνικού Χρηματιστηρίου, καθώς στη Σοφοκλέους «μπήκε»
η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς και το ΣΔΟΕ.
Μετεκλογικά
Η νίκη του ΠΑΣΟΚ στις εκλογές δεν συνοδεύτηκε με ανάκαμψη της αγοράς, ενώ οι
πολιτικές συγκρούσεις που είχαν επίκεντρο το Χρηματιστήριο δημιούργησαν ένα
έντονο αρνητικό κλίμα και πτώση του Γενικού Δείκτη που δεν μπόρεσε να
αναστραφεί ούτε με τις μειώσεις των επιτοκίων ούτε με την ένταξη της Ελλάδος
στην ΟΝΕ. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι στις 19 Απριλίου 2000 ο Γενικός Δείκτης
είχε φτάσει στις 4.257,85 μονάδες από τις 5.794,85 μονάδες που ήταν στις αρχές
του έτους. Μέσα στο κλίμα αυτό των αντιπαραθέσεων άρχισε να πέφτει σταδιακά ο
τζίρος και οι επενδυτές άρχισαν να αδιαφορούν για τα χρηματιστηριακά δρώμενα.
Έτσι, όλες αυτές οι άμεσες και έμμεσες παρεμβάσεις οδήγησαν τώρα τον Δείκτη
στα επίπεδα του Απριλίου του 1999.
