Στο τέλος Οκτωβρίου θα προχωρήσει η Τράπεζα της Ελλάδος στην επόμενη μείωση

των επιτοκίων της, συνεχίζοντας την πολιτική σταδιακής προσέγγισης των

επιτοκίων της ζώνης του ευρώ, η οποία θα ολοκληρωθεί στο τέλος του χρόνου.

Τις κινήσεις της τράπεζας διευκόλυνε προχθές η αιφνιδιαστική απόφαση της

Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας να αυξήσει τα δικά της επιτόκια κατά 0,25 της

μονάδας, περιορίζοντας αντίστοιχα την απόσταση που πρέπει να καλύψουν τα

ελληνικά επιτόκια.

Η απόσταση αυτή βρίσκεται πλέον στις 2,75 μονάδες, αν συγκρίνουμε το επιτόκιο

παρέμβασης της Τράπεζας της Ελλάδος στη διατραπεζική αγορά για πράξεις 14

ημερών, που βρίσκεται στο 7,5% από τις αρχές Σεπτεμβρίου, με το ελάχιστο

βασικό επιτόκιο του ευρώ που αυξήθηκε προχθές στο 4,75%. Αν συγκρίνουμε,

μάλιστα, το επιτόκιο οριακής χρηματοδότησης των πιστωτικών ιδρυμάτων από την

Τράπεζα της Ελλάδος έναντι ενεχύρου τίτλων του Ελληνικού Δημοσίου (Lombard),

το οποίο βρίσκεται στο 8,25%, με το αντίστοιχο ευρωπαϊκό, η απόσταση είναι

μόλις 2,5 μονάδες.

Η διοίκηση της Τραπέζης της Ελλάδος φέρεται ικανοποιημένη από την εξέλιξη

αυτή, καθώς μετριάζει τις ανησυχίες της για τις ενδεχόμενες πληθωριστικές

πιέσεις, τις οποίες θα ασκούσε μια μεγαλύτερη υποχώρηση των επιτοκίων.

Χωρίς να διατυπώνει ευθέως ανησυχίες για τον πληθωρισμό, ο διοικητής της

τράπεζας κ. Λουκάς Παπαδήμος παρατηρεί, ωστόσο, σχολιάζοντας την απόφαση της

ΕΚΤ, ότι «τα υψηλότερα επιτόκια της ζώνης του ευρώ είναι καταλληλότερα για την

ελληνική οικονομία». Όπως εξηγεί, η Ελλάδα, όπως και οι άλλες χώρες της ζώνης

του ευρώ, έχει επηρεασθεί από το πετρέλαιο και το δολάριο, με αποτέλεσμα να

ασκούνται πληθωριστικές πιέσεις στην οικονομία της. Ενώ όμως στην υπόλοιπη

Ευρώπη οι νομισματικές αρχές αντιδρούν αυξάνοντας τα επιτόκια, η Ελλάδα είναι

υποχρεωμένη να κινηθεί στην αντίθετη κατεύθυνση, λόγω της ένταξης στη ζώνη του

ευρώ. Συνεπώς, όσο περιορισθεί το μέγεθος της πτώσης των επιτοκίων, τόσο

διευκολύνεται η τράπεζα στην άσκηση της αντιπληθωριστικής της πολιτικής.

Μάλιστα, η πολιτική της κεντρικής μας τράπεζας αναμένεται να διευκολυνθεί

περαιτέρω καθώς δεν αποκλείεται η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να προχωρήσει ως

το τέλος του χρόνου και σε νέα αύξηση των επιτοκίων της.

Η απόσταση των 2,75 μονάδων – ή 2,5 μονάδων, αν αυξήσει περαιτέρω τα επιτόκια

η ΕΚΤ- θα καλυφθεί σταδιακά, με κινήσεις μεγέθους 0,50-0,75 της μονάδας κάθε

φορά, ενώ ένα μεγαλύτερο τμήμα προβλέπεται ότι θα καλυφθεί προς το τέλος του

έτους.

Η αναμενόμενη περαιτέρω αύξηση των επιτοκίων του ευρώ είναι, άλλωστε, ένας από

τους λόγους που υπαγορεύουν στην Τράπεζα της Ελλάδος να περιμένει έως τον

Δεκέμβριο για να διανύσει το μεγαλύτερο μέρος της απόστασης, ώστε να είναι

σίγουρο ποιο θα είναι το καταληκτικό σημείο για τα ελληνικά επιτόκια.

Από την πλευρά της, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα προχώρησε την Πέμπτη,

νωρίτερα απ’ ό,τι αναμενόταν, σε αύξηση των ευρωεπιτοκίων κατά 0,25 της

μονάδας, προκειμένου να αντιμετωπίσει τους κινδύνους στο μέτωπο του

πληθωρισμού, τους οποίους προκαλεί η συνεχιζόμενη αβεβαιότητα για την τιμή του

πετρελαίου και η χαμηλή ισοτιμία του ευρώ. Συγκεκριμένα, η τράπεζα ήθελε να

περιορίσει τον κίνδυνο να μετατραπεί η πληθωριστική πίεση του πετρελαίου σε

μονιμότερη ανοδική τάση των τιμών, επηρεάζοντας τη διαδικασία διαμόρφωσης των

μισθών και των τιμών.

Η απόφαση αυτή της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, ωστόσο, δεν απέδωσε κέρδη

στο κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα. Απαντώντας σε σχετική ερώτηση της «Οικονομίας», ο

κ. Παπαδήμος είπε ότι δεν αναμενόταν ευνοϊκή επίπτωση, γιατί η ισοτιμία του

ευρώ επηρεάζεται αρνητικά από τις εκροές κεφαλαίων προς τις ΗΠΑ για άμεσες

επενδύσεις και όχι για τοποθετήσεις σε χρηματοοικονομικά προϊόντα, οι οποίες

σχετίζονται με τα επιτόκια. Πάντως, ο ίδιος πρόσθεσε ότι η συνολική αύξηση των

επιτοκίων του ευρώ από τον περασμένο Νοέμβριο ανέρχεται σε 2,25 μονάδες και

αυτό ασφαλώς έχει επηρεάσει θετικά την ισοτιμία του ευρώ, με την έννοια ότι

συγκράτησε την πτώση του.