Με τον Μιχάλη συμπορεύτηκα αρκετά χρονιά στην ανανεωτική αριστερά, στην περιπέτεια του Συνασπισμού και του ΣΥΡΙΖΑ. Βρεθήκαμε μαζί στην προσπάθεια για τη σύγχρονη αναθεμελίωση μιας ευρωπαϊκής, οικολογικής και μεταρρυθμιστικής ταυτότητας της Αριστεράς. Ο Μιχάλης, με το πάθος των ανοιχτών οριζόντων, με την αδιάκοπη αναζήτηση εναλλακτικών λύσεων, έδινε πάντα τον τόνο μιας «αιρετικής» φωνής που αρνείται τα δογματικά στερεότυπα. Θα τοποθετηθώ ως… «λοιπός δημοκράτης», έλεγε σκωπτικά όταν έπαιρνε το λόγο στις συνεδριάσεις, μετά τις συνήθεις υπέρμετρες αριστερές κορόνες που άκουγε. Ελυνε μανιωδώς σταυρόλεξα –σε πολλές γλώσσες– κατά τη διάρκεια των δύσκολων αντιπαραθετικών συνεδριάσεων στα κορυφαία κομματικά όργανα για να διατηρεί, κατά πάσα πιθανότητα, την ψυχραιμία του.

Ο Παπαγιαννάκης είναι αλήθεια ότι δεν χωρά σε περισπούδαστες αναλύσεις και πολλά λόγια. Θα τον αδικούσαν…

Ανθρωπος με πρακτικό μυαλό διεκδικούσε τις άμεσες απαντήσεις, τον πολιτικό ρεαλισμό, τον ορθό λόγο. Αντιδικούσε με ό,τι είχε το αποτύπωμα του εθνικισμού και του αντι-ευρωπαϊσμού. Εμβληματική φυσιογνωμία μιας μη κομμουνιστικής εκδοχής της αριστεράς. Πολύ κοντά στις σοσιαλδημοκρατικές προσεγγίσεις με προοδευτικό και οικολογικό πρόσημο. Δυνατός οικονομολόγος με προσγειωμένες προτάσεις. Πιστός στις συλλογικές διαδικασίες, σύντομος στις ομιλίες, χωρίς φλυαρίες αλλά με χιούμορ και αυτοσαρκασμό, απέδιδε το στίγμα μιας «διαφορετικής» ηγετικής προσωπικότητας. Αρκετά αλλιώτικης από την εικόνα του παραδοσιακού αρχηγισμού.

Στην ανανεωτική αριστερά περάσαμε αρκετές νίκες και περισσότερες ήττες. Κυρίως γιατί δεν συμμορφωθήκαμε ποτέ στο ισχυρό δόγμα του λαϊκισμού που διαμόρφωσε αποφασιστικά το πολιτικό σύστημα της μεταπολίτευσης και χάριζε εύκολα ρόλους και αξιώματα.

Η κρίση, τα όρια της χρεοκοπίας, κατέδειξαν με δραματικό τρόπο την ανεπάρκεια της κεντρικής πολιτικής σκηνής αλλά και την αμηχανία της ίδιας της αριστεράς να διαβάσει όλες τις πλευρές του ελληνικού δράματος. Όχι μόνο αυτές που αφορούν τα ισχυρά οικονομικά συμφέροντα και τα παιχνίδια πολιτικής εξουσίας αλλά και την αφέλεια ή και την ανικανότητα να ξεπεραστεί ο εύκολος λόγος της διαμαρτυρίας, η αναπαραγωγή των πελατειακών σχέσεων, ο φόβος απέναντι σε ό,τι εκφράζει τον εκσυγχρονισμό και τη νεοτερικότητα. Μια στάση δηλαδή που προσπαθούσε με τα παλιά εργαλεία να δώσει νέες απαντήσεις στα οικονομικά και πολιτικά αδιέξοδα. Αυτή η παράλληλη ιδιότυπη χρεοκοπία των καθιερωμένων αριστερών πεποιθήσεων ήταν η μεγάλη δικαίωση των προβληματισμών του Μιχάλη Παπαγιαννάκη. Δυστυχώς…

Απ’ αυτή την άποψη η απουσία του -αυτές τις δύσκολες ώρες για την χώρα- είναι αναντικατάστατη. Πιθανόν η παρουσία του θα είχε συμβάλει και σε μια διαφορετική πορεία των πραγμάτων στον ευρύτερο προοδευτικό χώρο.

Έτσι νομίζω…Και αυτό με πικραίνει πιο πολύ!

Ο Θόδωρος Μαργαρίτης είναι μέλος της Ε.Ε. της ΔΗΜΑΡ

Τελευταία Νέα