Το ξέρω, σου αρέσουν πολύ οι φωτογραφίες. Κι εμένα το ίδιο, θα σου πω, αλλά προσπάθησε να είσαι αντικειμενικός. Εχεις στηθεί μπροστά μπροστά στην εκκίνηση του αγώνα για να βγεις ενδεχομένως μια ωραία φωτογραφία, αλλά θα τερματίσεις αντίστοιχα και με τους «μπροστά μπροστά»; Ή θα αναγκάσεις έναν σωρό κόσμο πίσω σου να κάνει ζιγκ – ζαγκ στη διαδρομή για να σε περνάει διαρκώς, ρίχνοντάς σου το ηθικό και κάνοντας ταυτόχρονα κάτι το οποίο στο κάτω κάτω της γραφής δεν είναι και τόσο ευγενικό; Ναι, καλά άκουσες: «ευγενικό»! Ακόμα και στο τρέξιμο μπορεί να υπάρχουν μερικοί άγραφοι κανόνες καλής συμπεριφοράς τους οποίους μπορεί να αγνοείς ηθελημένα ή άθελά σου. Οσο πιο μαζικό εξελίσσεται όμως το αγαπημένο μας χόμπι κι όσο οι δρόμοι πυκνώνουν, ίσως τόσο πιο επιτακτικό γίνεται να μάθουμε να εφαρμόζουμε μερικούς απ’ αυτούς τους κανόνες, κάνοντας την εμπειρία όλων, στην πράξη, καλύτερη.

Οι μπροστάρηδες της εκκίνησης

Η περίπτωση του τύπου με τις φωτογραφίες στην αφετηρία που λέγαμε παραπάνω είναι ένα καλό παράδειγμα τέτοιου κανόνα που καταπατάται συστηματικά στην πλειονότητα των αγώνων, ακόμα και σε αυτούς με μπλοκ εκκίνησης. Ας προσπαθήσουμε να είμαστε ειλικρινείς με τους εαυτούς μας. Εκτός του αν επανειλημμένα ανήκουμε στους κορυφαίους της κατάταξης των αγώνων όπου παίρνουμε μέρος, το να καταλαμβάνουμε θέση εκκίνησης στις πρώτες σειρές είτε για το κλικ του φακού είτε λόγω προσωπικής ματαιοδοξίας είναι αγενές. Δυσκολεύει και καθυστερεί όλους εκείνους τους ταχύτερους αθλητές που έρχονται από πίσω κι ειδικά σε μαζικότερους αγώνες, δημιουργεί συνωστισμό και σε κάποιες περιπτώσεις ακόμα κι εκνευρισμό ή μικροσπρωξίματα. Δεν υπάρχει λόγος για όλα αυτά. Αρκεί μια ψύχραιμη, αυτοκριτική ματιά για το πού ανήκουμε σε σχέση με το σύνολο του ποταμιού της εκκίνησης, προκειμένου να τοποθετήσουμε ανάλογα τον εαυτό μας μέσα σ’ αυτό.

Οι «λωρίδες κυκλοφορίας»

Φυσικά, όπως είναι αναμενόμενο, τα δείγματα της «καλής διαγωγής» μας δεν πρέπει να εξαντλούνται μόνο στο «πριν». Ακόμα και έπειτα από μια σχεδόν ιδανική εκκίνηση, μέσα στον αγώνα μπορεί να υπάρχουν αυξομειώσεις της ταχύτητας, είτε της δικής μας είτε των υπόλοιπων αθλητών. Καλό είναι να έχουμε αντίληψη του τι συμβαίνει γύρω μας. Μπορεί, για παράδειγμα, να κινούμαστε σε ένα γκρουπ με μια συγκεκριμένη ταχύτητα, αλλά από πίσω να προσεγγίζει ένα άλλο με μεγαλύτερη. Αν έχουμε καταλάβει όλο το πλάτος του δρόμου, προφανώς δημιουργούμε πρόβλημα σε αυτούς που κινούνται ταχύτερα από μας. Με μια συμπεριφορά όμως αντίστοιχη των λωρίδων κυκλοφορίας των αυτοκινήτων, τύπου «αργή – γρήγορη», μένοντας στα δεξιά ως πιο αργοί κι αφήνοντας χώρο στα αριστερά για προσπέραση στους ταχύτερους, όλοι είναι ευχαριστημένοι, χωρίς κανείς να σπαταλά έξτρα πολύτιμες δυνάμεις. Εννοείται πως όσο στενότερος ο δρόμος τόσο πιο επιβεβλημένο είναι να το εφαρμόζουμε. Για τους αγώνες δε με αναστροφή, όπου οι κατά πολύ προπορευόμενοι έρχονται από την αντίθετη κατεύθυνση, δεν το συζητάμε καν. Προσπαθούμε να κρατάμε επαρκώς διακριτό χώρο και για τα δύο αντίθετα ρεύματα χωρίς κίνδυνο μετωπικής.

Τα μπουκαλάκια και τα «αδειάσματα»

Και αφού βάλαμε μερικoύς κανόνες εδάφους, γιατί να μη μιλήσουμε και για τους κανόνες αέρος; Ναι. Μιλάω γι’ αυτό το μπουκαλάκι με νερό που εκτοξεύεις στο πλάι αφού πιεις, χωρίς να έχεις ελέγξει προηγουμένως αν από πίσω ακολουθεί το ανυποψίαστο θύμα σου, που στην καλύτερη περίπτωση απλώς θα πιτσιλίσεις. Στη χειρότερη, αν τον αιφνιδιάσεις και το πετάξεις στα πόδια του για να μπουρδουκλωθεί, μπορεί να έχεις κι έναν λιγότερο να ανταγωνιστείς! Κι αν, εν πάση περιπτώσει, λίγο πιτσίλισμα με νερό την καυτή μέρα ενός αγώνα μπορεί για κάποιους να είναι και καλοδεχούμενο, δεν νομίζω πως θα έχουν την ίδια άποψη για τις ρινοστοματικές σου απεκκρίσεις. Σχεδόν κανείς δεν πρόκειται να σε παρεξηγήσει που έφτυσες ή που «άδειασες» φυσώντας τη μύτη σου. Είναι από τις γνωστές, αηδιαστικές ίσως, συνήθειες αρκετών δρομέων, για τις οποίες υπάρχει κατανόηση και συναδελφική αλληλεγγύη, πόσω μάλλον την ώρα του αγώνα, που οποιαδήποτε πρακτική σωματικής ανακούφισης γίνεται ακόμα πιο θεμιτή. Ωστόσο, κανείς πάλι δεν πρόκειται να χαρεί ιδιαίτερα αν ανακουφιστείς εις βάρος του. Λίγη απροσεξία κι ίσως ένα πιο δυνατό αεράκι είναι αρκετά για να κάνουν τα πράγματα αρκετά άβολα, συνήθως γι’ αυτούς που ακολουθούν, οπότε κι εδώ χρειάζεται να έχουμε τον νου μας.

Οι τζαμπατζήδες των αγώνων

Πάμε και στο κίνημα «Δεν Πληρώνω». Οχι, καμία σχέση με αυτό για την κατάργηση των διοδίων. Μιλάμε για τους δρομείς εκείνους που επιλέγουν να συμμετάσχουν σε αγώνες χωρίς να έχουν καταβάλει το αντίτιμο συμμετοχής της διοργάνωσης. Δεν είναι ελληνικό φαινόμενο, γίνεται παντού· οι Αμερικανοί τους ονομάζουν χαρακτηριστικά «bandits» (ληστές), εμείς απλά τζαμπατζήδες. Το άλλοθι συνήθως είναι ότι ο αγώνας γίνεται «επί δημοσίας οδού», επομένως έχουν κάθε δικαίωμα να βρίσκονται και να τρέχουν εκεί όσο κι αυτοί που έχουν πληρώσει. «Λογικό μου ακούγεται», θα πουν κάποιοι, «ναι μεν, αλλά» κάποιοι άλλοι, αλλά τελικά ως μεγαλόθυμοι θα μπορούσαμε να καταλήξουμε καταχρηστικά στο ότι «άντε, το τρέξιμο μόνο είναι ΟΚ». Τι γίνεται όμως όταν πέραν του τρεξίματος αρχίζει και μπαίνει χέρι στις παροχές της διοργάνωσης; Νερά σε σταθμούς, τροφοδοσία, μετάλλια και λοιπά; Ενας μεγάλος αριθμός τζαμπατζήδων που εκμεταλλεύεται όλα αυτά μπορεί να νομίζει ότι «δεν έγινε και τίποτα για ένα νεράκι λιγότερο». Εξάλλου, στον αντίποδα, στα μάτια του είναι συνήθως μια απρόσωπη διοργάνωση.

Στην πραγματικότητα δεν είναι έτσι. Σε κάποιες περιπτώσεις, αυτός ο μεγάλος αριθμός μπορεί να τινάξει στον αέρα μια διοργάνωση που έχει κάνει έναν αυστηρό προϋπολογισμό με βάση τις έγκυρες συμμετοχές της. Το νεράκι θα λείψει από έναν αργό δρομέα που θα φτάσει στον σταθμό και θα έχει τελειώσει, το μετάλλιο από κάποιον που έτρεξε τον πρώτο του αγώνα και το περίμενε πώς και πώς στο τέρμα κ.ο.κ. Με λίγα λόγια, το απρόσωπο «δεν έγινε και κάτι» προσωποποιείται ως «γαϊδουριά» προς τους υπόλοιπους συμμετέχοντες που έχουν πληρώσει κανονικά και μένουν ξεκρέμαστοι. Συμπέρασμα: Θες να τρέξεις; Τρέξε, αλλά τουλάχιστον μην εκμεταλλεύεσαι τις υλικές παροχές της διοργάνωσης.

Σκουπίδια μόνο στους σταθμούς

Η οικολογική μας συνείδηση θα έπρεπε να το επιτάσσει από μόνη της, αλλά μια και πολλές φορές δεν το κάνει οφείλουμε να το πούμε κι αυτό. Απορρίμματα μέσα στον αγώνα: από το μπουκαλάκι που λέγαμε προηγουμένως μέχρι συσκευασίες από ενεργειακά τζελ, μπάρες και λοιπά μικροσκουπιδάκια που δεν θέλουμε άλλο πάνω μας. Καλό είναι να τα ξεφορτωνόμαστε στους σταθμούς τροφοδοσίας ή τουλάχιστον σε μικρή ακτίνα γύρω από αυτούς, όπου το πιο πιθανό είναι η διοργάνωση να φροντίσει μετά για τη συλλογή τους και την καθαριότητα της περιοχής. Αν αυτό δεν είναι εφικτό πάντα, όλο και κάποιος κάδος σκουπιδιών θα υπάρχει κατά μήκος της διαδρομής. Μπορεί να μην έχουμε την ευχέρεια να το ρίξουμε μέσα, αλλά έστω και δίπλα αν το αφήσουμε περνώντας σίγουρα είναι καλύτερα από ένα εντελώς άσχετο σημείο. Κι αν αυτό ισχύει μία στην άσφαλτο, εννοείται πως στους αγώνες βουνού ισχύει δέκα. Σκουπίδια αποκλειστικά και μόνο στους σταθμούς! Σε διαφορετική περίπτωση, αυτό που θα πετάξεις στη μέση του δάσους είναι πολύ πιθανό να παραμείνει εκεί για πάντα. Δεν το θέλουμε κάτι τέτοιο, σωστά;

Μια καλημέρα είναι αυτή

Μ’ αυτά και μ’ αυτά, βλέπεις, δεν είναι και τόσο δύσκολο τελικά να βελτιώσουμε τη συνολική εμπειρία ενός αγώνα σε σχέση με τους γύρω μας, σε σχέση με το περιβάλλον γύρω μας. Λίγες οι διορθώσεις που χρειάζονται, απλές, όσο απλή κι η κίνηση του τρεξίματος. Φαντάζουν όλα αυτά στο χαρτί απόλυτα λογικά, μένει να τα μεταφέρουμε και στον δρόμο. Ραντεβού εκεί λοιπόν. Κι αν μέχρι τότε ο άγνωστος δρομέας που έρχεται απ’ την αντίθετη κατεύθυνση στο πάρκο σάς γνέψει συναδελφικά, μην κάνετε πλέον πως δεν τον είδατε. Ανταποδώστε τον χαιρετισμό. Ή, καλύτερα, χαιρετήστε τον εσείς πρώτα!

Κανόνες υπάρχουν και μέσα στο στάδιο

Αν υπάρχουν κανόνες στον δρόμο, φυσικά υπάρχουν και στο γήπεδο. Και αφορούν όλους, δρομείς ή περιπατητές. Στο στάδιο λοιπόν η «κανονική» κίνηση πρέπει να γίνεται με τη φορά των δεικτών του ρολογιού, δηλαδή ο δρομέας να κάνει τους γύρους αριστερόστροφα. Οι εσωτερικοί διάδρομοι είναι για τους γρήγορους. Κάνεις τζόγκινγκ; Δυναμικό βάδισμα; Easy ή ελεύθερο; Διάλεξε τις ακριανές σειρές. Δεν μπορείς να κλείνεις τον δρόμο σε κάποιον που κάνει διαλειμματική ή ταχύτητες, μπορεί να γίνεις αιτία για ατύχημα. Μην πιάνεις την κουβέντα με την παρέα σου και αναπτύσσεστε σε όλο το πλάτος των διαδρόμων (αγαπημένη συνήθεια των περιπατητών). Σκέψου και τον άλλον που θέλει να κάνει προπόνηση.