Η γλουταμίνη αποτελεί ένα μη απαραίτητο αμινοξύ, δηλαδή μπορεί να συντεθεί από τον οργανισμό μας και δεν είναι απαραίτητο να προσληφθεί μέσω της τροφής. Ωστόσο, θεωρείται ταυτόχρονα και ένα απαραίτητο –υπό προϋποθέσεις –αμινοξύ με την έννοια ότι η παραγωγή του από τον οργανισμό δεν επαρκεί σε ορισμένες καταστάσεις, όπως το φυσικό τραύμα (π.χ. έγκαυμα) και η καχεξία. Σε αυτές τις περιπτώσεις είναι απαραίτητο να το προσλάβουμε από τις τροφές. Ο λόγος για τα παραπάνω είναι ότι η γλουταμίνη έχει πολλούς, διαφορετικούς βιολογικούς ρόλους που την καθιστούν απαραίτητη ιδιαιτέρως σε κύτταρα που διαιρούνται ταχύτατα, όπως τα λευκοκύτταρα του ανοσοποιητικού μας συστήματος και τα κύτταρα του επιθηλίου του στομάχου. Καλές διατροφικές πηγές γλουταμίνης είναι τα ζωικά τρόφιμα όπως το κρέας και τα γαλακτοκομικά.
Η γλουταμίνη έχει συνδεθεί (κατά κύριο λόγο από τις εταιρείες που την εμπορεύονται) με την αποκατάσταση του αθλητή αντοχής και πιο συγκεκριμένα με την αποτροπή της προσωρινής πτώσης του ανοσοποιητικού συστήματος όπως αυτή παρατηρείται έπειτα από μεγάλης διάρκειας προπόνηση (συνήθως άνω των 2 ωρών) σε αθλητές αντοχής. Βασικό επιχείρημα για τη συσχέτιση αυτή είναι η υπόθεση της γλουταμίνης.
Σύμφωνα με την υπόθεση αυτή, η πτώση των επιπέδων γλουταμίνης που παρατηρείται ύστερα από μεγάλης διάρκειας προπονήσεις ενδέχεται να ευθύνεται εν μέρει για την επακόλουθη πτώση του ανοσοποιητικού και την αύξηση της πιθανότητας για λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού, αφού, όπως αναφέρθηκε, η γλουταμίνη είναι απαραίτητη για τη διαίρεση των κυττάρων αυτών.
Πράγματι, έχει φανεί πως η χρόνια άσκηση οδηγεί σε πτώση των επιπέδων γλουταμίνης στο αίμα και μάλιστα ότι η πτώση αυτή είναι δυνατόν να αποφευχθεί με συμπληρωματική χορήγηση γλουταμίνης. Ωστόσο, τα ερευνητικά δεδομένα που αφορούν ανθρώπους δεν αποδεικνύουν ότι η βελτίωση των επιπέδων γλουταμίνης μέσω συμπληρώματος δύναται να αποτρέψει την πτώση των δεικτών του ανοσοποιητικού, όπως ο αριθμός των λευκοκυττάρων. Μάλιστα, σύμφωνα με τα μέχρι τώρα δεδομένα, τα συμπληρώματα γλουταμίνης δεν φαίνεται να βελτιώνουν τις πιθανότητες αποφυγής λοιμώξεων σε αθλητές αντοχής.

Παρά τη λογική συσχέτιση των χαμηλών επιπέδων γλουταμίνης με την πτώση του ανοσοποιητικού σε αθλητές αντοχής, μέχρι τώρα τα συμπληρώματα γλουταμίνης δεν φαίνεται να ωφελούν το ανοσοποιητικό των αθλητών αυτών.

Αλλες παράμετροι. Αλλο ένα ενδιαφέρον ζήτημα είναι το κατά πόσο τα συμπληρώματα γλουταμίνης μπορούν να επηρεάσουν τη μυϊκή αποκατάσταση μετά την άσκηση και συγκεκριμένα τον αναβολισμό των μυών, δηλαδή το χτίσιμο εκ νέου μυϊκής μάζας.

Οπως φαίνεται, εφόσον ο αθλητής φροντίζει να παίρνει τις αναγκαίες ποσότητες των οκτώ απαραίτητων αμινοξέων, η συμπληρωματική χορήγηση κάποιου μη απαραίτητου αμινοξέος, όπως η γλουταμίνη, δεν φαίνεται να βοηθά επιπλέον τη μυϊκή αποκατάσταση. Ομοίως, τα συμπληρώματα γλουταμίνης δεν έχουν φανεί ωφέλιμα για την ανακούφιση από τους μυϊκούς πόνους έπειτα από παρατεταμένη άσκηση. Τα συμπληρώματα γλουταμίνης δεν φαίνεται να είναι απαραίτητα για τη μυϊκή αποκατάσταση μετά την άσκηση, εφόσον η συνολική πρόσληψη πρωτεΐνης (και ειδικότερα απαραίτητων αμινοξέων) είναι επαρκής.

Η Μέμα Λαμπροπούλου είναι κλινική διαιτολόγος – διατροφολόγος, MSc Certified Sports Nutritionist ISSN, www.eutrofia.gr. Με τη συνεργασία του medNutrition.gr