Για πολλούς ανθρώπους, η άσκηση και το αλκοόλ είναι στενά συνδεδεμένα. Ομάδες επαγγελματικές ή ερασιτέχνες αθλούμενοι πανηγυρίζουν τις επιτυχίες τους σε αγώνες ή γιορτάζουν προπονήσεις που πήγαν καλά με μία (ή δύο ή τρεις) μπίρες. Για κάποιους, μάλιστα, η μπίρα παίζει σημαντικό ρόλο στην αποκατάσταση των υγρών που χάνονται με την εφίδρωση.

Συσχετίζονται λοιπόν η άσκηση και η λαχτάρα για αλκοόλ; Δύο πρόσφατες μελέτες αποκαλύπτουν πως, πράγματι, η φυσική δραστηριότητα επηρεάζει το πότε και πόσο πίνουν οι αθλούμενοι. Το αλκοόλ επίσης μπορεί να επηρεάσει και το αν κάποιος θα βγει για προπόνηση ή όχι· και όπως δείχνουν τα ευρήματα, όχι απαραίτητα με την κακή έννοια.

Παλαιότερες μελέτες έχουν δείξει ότι οι άνθρωποι που αθλούνται τείνουν να πίνουν αλκοόλ. Σε έρευνα του 2001, για παράδειγμα, οι μελετητές παρατήρησαν πως οι άνδρες και οι γυναίκες που έπιναν πάνω – κάτω ένα ποτηράκι την ημέρα έχουν διπλάσιες πιθανότητες να αθλούνται συστηματικά από εκείνους που δεν αγγίζουν σταγόνα αλκοόλ. Ωστόσο, οι περισσότερες από τις παλιές μελέτες δεν συνέδεαν ακριβώς το κατά πόσο η κατανάλωση αλκοόλ πάει χέρι χέρι με την προπόνηση. Ετσι οι επιστήμονες του πολιτειακού Πανεπιστημίου της Πενσιλβανια, στην πιο φιλόδοξη από τις νέες μελέτες, ζήτησαν από 150 εθελοντές ηλικίας 18-75 ετών να καταγράφουν σε μια απλή εφαρμογή του τηλεφώνου τους πόσο έπιναν και πόσο αθλούνταν καθημερινά. Ο κάθε εθελοντής μέσα σε διάστημα ενός χρόνου υπέβαλε από το κινητό του τρεις ξεχωριστές αναφορές διάρκειας τριών εβδομάδων η καθεμία.

Οταν οι ερευνητές συγκέντρωσαν όλα τα δεδομένα, παρατήρησαν για πρώτη φορά μια ξεκάθαρη συσχέτιση μεταξύ της άσκησης και της κατανάλωσης αλκοόλ. «Οι εθελοντές είχαν την τάση να πίνουν περισσότερο τις ημέρες που γυμνάζονταν, ιδίως όταν η γυμναστική τους διαρκούσε περισσότερο από το συνηθισμένο» έγραψαν στην αμερικανική επιθεώρηση «Health Psychology» («Ψυχολογία της υγείας»). Αυτό ίσχυε τόσο για τους άνδρες όσο και για γυναίκες καθώς και για όλες τις ηλικίες.

Πού οφείλεται αυτός ο συνδυασμός κατανάλωσης αλκοόλ και άσκησης; Την απάντηση φαίνεται ότι βρήκε η δεύτερη μελέτη που δημοσιεύτηκε στην αμερικανική επιθεώρηση «Frontiers in Psychiatry» («Σύνορα στην ψυχιατρική») που βασίστηκε σε πειράματα σε ποντίκια.

Επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο του Χιούστον εξέτασαν πώς επηρεάζουν τον εγκέφαλο η άσκηση και η κατανάλωση αλκοόλ χωριστά. Διαπίστωσαν ότι και τα δύο διεγείρουν το «κύκλωμα ανταμοιβής» στον εγκέφαλο, που προκαλεί την έκκριση ουσιών όπως η ντοπαμίνη και η σεροτονίνη, οι οποίες μας κάνουν να νιώθουμε καλά. Η μελέτη έδειξε ακόμα ότι τόσο η άσκηση όσο και το αλκοόλ επηρεάζουν τον υποθάλαμος – υπόφυση – επινεφρίδια άξονα –ένα κύκλωμα που αρχίζει από τον εγκέφαλο και καταλήγει στα επινεφρίδια, και παίζει ρόλο στον μεταβολισμό και τις αντιδράσεις μας στο στρες. Οι επιδράσεις αυτές σημαίνουν ότι τόσο η άσκηση όσο και η κατανάλωση αλκοόλ προκαλούν έντονο αίσθημα ευεξίας. Η καθεμία, ωστόσο, το κάνει με διαφορετικό τρόπο. Ετσι τα πειραματόζωα, κάθε φορά που τους δινόταν η ευκαιρία, έπεφταν με τα μούτρα και στην άσκηση και στο αλκοόλ προκειμένου να κάνουν το αίσθημα ευφορίας να είναι πιο έντονο και να έχει μεγαλύτερη διάρκεια. Κάτι παρόμοιο είναι πολύ πιθανό να συμβαίνει και στους ανθρώπους, λέει ο καθηγητής Τζ. Λέι Λέιζουρ, επικεφαλής της έρευνας.

Θερμίδες και παρέες

Οι αθλούμενοι, παρατηρεί ο δρ Τζ. Λέι Λέιζουρ, μπορεί να συνδυάζουν προπόνηση και αλκοόλ και για άλλους λόγους. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που αθλούνται για να κάψουν τις θερμίδες που παίρνουν πίνοντας. Επίσης παίζουν ρόλο και οι κοινωνικοί δεσμοί. Η συντροφικότητα που δημιουργείται στις προπονήσεις με παρέα μπορεί εύκολα να οδηγήσει τους συναθλουμένους για μια μπίρα και συνέχιση της κουβέντας μετά την προπόνηση· αυτή η «επιβράβευση» μάλιστα μετά την προπόνηση μπορεί να δώσει κίνητρο ακόμη και στους πιο απρόθυμους να αθληθούν. Οπως επισημαίνει και ο δρ Λέιζουρ, αυτό δεν σημαίνει ότι η άσκηση μας οδηγεί στην υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ. «Ωστόσο, είναι καλό να γνωρίζουμε ότι άσκηση και αλκοόλ σχετίζονται συχνά. Και αυτό εξηγεί γιατί κάποιοι πίνουμε πιο εύκολα μια – δυο μπίρες μετά την προπόνηση στον στίβο ή στο γυμναστήριο».

Τελευταία Νέα