O συνδυασμός του συνεδρίου (που διοργανώνεται στην Καλαμάτα το τετραήμερο 19 έως 22 Ιουλίου από τους Ελληνικούς Ορειβατικούς Συλλόγους Καλαμάτας και Σπάρτης) με τη γιορτή του Προφήτη Ηλία δεν είναι τυχαίος. Η προσκυνηματική ανάβαση στο ξωκκλήσι χάνεται στο βάθος του χρόνου. Δεν την οργανώνει ούτε τη συντονίζει κάποιος τοπικός σύλλογος, εκκλησιαστικό συμβούλιο, ιερείς ή κάποιος δήμος. Όπως λέει ο Βασίλης Γεωργιάδης, μέλος του ΕΟΣ Σπάρτης, περιηγητές την αναφέρουν ήδη 200 χρόνια ενώ είναι γνωστό από την εποχή του Παυσανία πως σε μια ψηλή κορυφή του Ταΰγέτου (χωρίς όμως να είναι εφικτή ασφαλής ταύτιση) λάτρευαν με τελετές τον Απόλλωνα.

Στην κορυφή υπάρχει το ομώνυμο εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία και πρόχειρα πετρόχτιστα κελιά που ανήκουν σε προσκυνητές από τα γύρω χωριά όπως τα Τσέρια, το Εξωχώρι, την Αναβρυτή κ.ά. Μέσα στο εκκλησάκι φυλάσσονται ανάγλυφες εικόνες του αγίου, φτιαγμένες από παραδοσιακούς μαστόρους σε ασβεστολιθικές πλάκες.

Είναι ίσως η μόνη περίοδος που μπορείτε να τα δείτε όλα αυτά αφού τον χειμώνα είναι θαμμένα κάτω από παχύ στρώμα χιονιού. Εδώ, κάθε χρόνο, το βράδυ της 19ης Ιουλίου, παραμονή της γιορτής του αγίου, έρχονται δεκάδες προσκυνητές τόσο από τη Λακωνία όσο και από τη Μεσσηνία.

Χρησιμοποιώντας τεράστιες ποσότητες λιβανιού, ανάβουν δύο φωτιές, στις άκρες της κορυφής. Διατηρούνται όλη τη νύχτα μέχρι τη λειτουργία που γίνεται τα ξημερώματα. Το έθιμο της καύσης του λιβανιού ίσως οφείλεται σε πρακτικούς λόγους, αφού σε υψόμετρο 2.404, στην αλπική ζώνη και με το τελευταίο δέντρο να είναι στα 1.600 μ. δεν υπάρχει προσιτή καύσιμη ύλη. Το σίγουρο είναι πως το έθιμο προσφέρει ένα φαντασμαγορικό θέαμα και οι φωτιές είναι ορατές από Λακωνία και Μεσσηνία, αντίστοιχα. Ακολουθεί πανηγύρι, και τα ξημερώματα της επομένης, γίνεται η Ακολουθία του Αγίου μέσα σε κατανυκτική ατμόσφαιρα.