Ο πλέον διάσημος ασθενής ήταν ο κορυφαίος αστροφυσικός Στίβεν Χόκινγκ, ενώ από τη νόσο έπασχε ο ηθοποιός Ντέιβιντ Νίβεν και πολλοί αθλητές του ποδοσφαίρου και του μπέιζμπολ, όπως ο Λου Γκέριγκ, από τον οποίο πήρε και το όνομά της η ασθένεια.

Ειδικότερα, η πλάγια μυατροφική σκλήρυνση (ALS) είναι μια σπάνια νόσος που χαρακτηρίζεται από προοδευτική εκφύλιση των νευρικών κυττάρων στον εγκέφαλο και στον νωτιαίο μυελό, που ελέγχουν τους μυς της εκούσιας κινητικότητας. Τα ευρήματα νέας έρευνας οδηγούν εντούτοις στο συμπέρασμα ότι η συγκεκριμένη πάθηση επηρεάζει αρνητικά και τη σκέψη, όπως επίσης τις δεξιότητες που αφορούν τον λόγο, ιδίως κατά τα τελευταία στάδια της νόσου.

«Αυτή είναι η πρώτη μελέτη που δείχνει ότι οι αλλαγές στη γνώση και στη συμπεριφορά υπάρχουν από τα πρώτα στάδια της ALS και ότι οι δεξιότητες των ασθενών υποβαθμίζονται σταδιακά στα μεταγενέστερα στάδια της νόσου», δηλώνει η επικεφαλής ερευνήτρια και καθηγήτρια Νευροψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου, Sharon Abrahams.

«Μέχρι το τέλος της νόσου, μόνο ένα πολύ μικρό ποσοστό των ασθενών – το 20% – είναι απαλλαγμένο από γνωσιακές αλλαγές ή αλλαγές συμπεριφοράς», προσθέτει η ίδια. Οι «εκπτώσεις» παρουσιάζονται κυρίως σε εκτελεστικές λειτουργίες όπως για παράδειγμα ο προγραμματισμός, η προσοχή, η οργάνωση και η λήψη αποφάσεων, ενώ προβλήματα εντοπίζονται επίσης στην κοινωνική νόηση και τη γλώσσα.

«Οι αλλαγές συμπεριφοράς περιλαμβάνουν την απάθεια και την αποθάρρυνση», σημειώνει η ερευνήτρια. Για τη διεξαγωγή της μελέτης, οι επιστήμονες συνέκριναν 161 ασθενείς με ALS και 80 άτομα που δεν έχουν διαγνωστεί με τη συγκεκριμένη νόσο. Ολοι οι συμμετέχοντες έλαβαν μέρος σε δοκιμασίες δεξιοτήτων που αφορούν τη σκέψη. Παράλληλα, οι ίδιοι ή οι φροντιστές τους ρωτήθηκαν σχετικά με ύποπτα συμπτώματα.

Αυτό που διαπιστώθηκε ήταν ότι οι ασθενείς με ALS συγκέντρωσαν χαμηλότερες βαθμολογίες σε όλες τις δοκιμασίες εκτός από την οπτική-χωρική ικανότητα, η οποία δεν είναι γνωστό εάν επηρεάζεται από τη συγκεκριμένη νόσο. Υπό τα νέα δεδομένα, οι επιστήμονες προτείνουν να δίδεται ιδιαίτερη έμφαση σε τυχόν αλλαγές στους ιατρικούς ελέγχους ρουτίνας, ακόμη και από τα πρώτα στάδια της νόσου.

«Κατ’ αυτόν τον τρόπο υπάρχει η ευκαιρία να αναζητήσει κανείς στρατηγικές λύσεις για την αντιμετώπιση προβλημάτων που δυσχεραίνουν την καθημερινότητα. Μεταξύ άλλων, αυτές μπορεί να περιλαμβάνουν τη βοήθεια των ασθενών στον προγραμματισμό ή τη λήψη αποφάσεων, αλλά και την καθοδήγηση του φροντιστή σε περίπτωση που έρθει αντιμέτωπος με προκλητικές συμπεριφορές», καταλήγει η Sharon Abrahams.