Εναλλακτικά σενάρια με στόχο ρυθμίσεις δανείων οφειλετών οι οποίοι είχαν προσφύγει στον νόμο Κατσέλη και είτε δεν δικαιώθηκαν είτε παραιτήθηκαν από τη διαδικασία είτε οι αιτήσεις τους εκκρεμούν ακόμη, βγάζουν από τη φαρέτρα τους οι τράπεζες. Στόχος, να επιστρέψουν τα δάνεια αυτά σε κανονικότητα και να αποκατασταθεί η ροή πληρωμών.

Στις προτάσεις που θέτουν υπόψη των δανειοληπτών οι τράπεζες περιλαμβάνεται:

– Εξόφληση σημαντικού ποσοστού της οφειλής που μπορεί να φτάσει ακόμα και το 50%, ανάλογα με το ύψος του δανείου, ώστε να επιτευχθεί στη συνέχεια ρύθμιση.

– Προκαταβολή μέρους της οφειλής, η οποία καθορίζεται ανάλογα με το ύψος του δανείου και δεν μπορεί να είναι μικρότερη του 3%-5% της βασικής οφειλής ώστε η τράπεζα να επανεξετάσει τον φάκελο του δανείου με στόχο την επίτευξη ρύθμισης, αλλά χωρίς να είναι δεδομένη η αποδοχή της ρύθμισης.

– Σπάσιμο του δανείου στα δύο με διατήρηση ακέραιης της οφειλής και στα δύο κομμάτια, αλλά με διαφορετική χρονική αποπληρωμή.

– Σπάσιμο του δανείου με πάγωμα του ενός μέρους του, το οποίο συμφωνείται να κουρεύεται σταδιακά αναλόγως της συνέπειας που θα έχει δείξει ο οφειλέτης στην αποπληρωμή του πρώτου κομματιού.

«ΝΑ ΞΕΚΟΚΚΙΝΗΣΕΙ».  Με δεδομένο ότι ο αριθμός των δανειοληπτών που έχουν προσφύγει στον νόμο Κατσέλη έφτασε τις 150.258 το πρώτο τρίμηνο του 2018, με τις νέες αιτήσεις το πρώτο τρίμηνο του έτους να έχουν ξεπεράσει τις 7.900 και το 30% των στεγαστικών να είναι υπό νομική προστασία, οι τράπεζες ρίχνουν στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης με τους οφειλέτες κάθε δυνατή επιλογή καθώς ο χρόνος και για αυτές είναι πιεστικός, δεδομένων των στόχων του SSM. «Οι προτάσεις που επεξεργαζόμαστε για τις περιπτώσεις των δανειοληπτών που βρίσκονται εκτός του νόμου απαιτούν να υπάρχει και η έμπρακτη απόδειξη από μέρους του δανειολήπτη ότι θα είναι συνεπής στην αποπληρωμή και η προεξόφληση ενός μέρους της οφειλής, έστω και μικρή, αποτελεί έμπρακτη απόδειξη ότι θέλει να βρεθεί λύση και ότι το δάνειο δεν θα ξανακοκκινίσει» λένε τραπεζικά στελέχη.

Οι πωλήσεις των δανείων, και μάλιστα των στεγαστικών, αποτελούν για τις τράπεζες το τελευταίο μέτρο, το οποίο όμως, αν δεν καταφέρουν να μειώσουν τα κόκκινα δάνεια, δεν θα μπορέσουν να αποφύγουν, με ό,τι αυτό σημαίνει για τους δανειολήπτες.

ΜΕ ΕΚΚΡΕΜΕΙΣ ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ. Την ίδια ώρα, γέφυρες έχουν ρίξει και σε δανειολήπτες οι αιτήσεις των οποίων ήδη εκκρεμούν για υπαγωγή στις προστατευτικές διατάξεις του νόμου Κατσέλη. Ανάλογα με την περίπτωση και εξετάζοντας και οι ίδιες τις πιθανότητες να δικαιωθεί από το δικαστήριο ο δανειολήπτης και να χάσουν πολύτιμο χρόνο, προτείνουν ακόμα και κούρεμα, το οποίο μπορεί να ξεπεράσει και το 50% της οφειλής. Σύμφωνα με τραπεζικά στελέχη, οι προτάσεις των τραπεζών βρίσκουν ευήκοα ώτα σε οφειλέτες κυρίως με μικρού ύψους οφειλές, οι οποίοι δεν θέλουν να περιμένουν το δικαστήριο που ενδεχομένως καθυστερήσει για μεγάλο διάστημα, ή σε εκείνους που θεωρούν ότι η πρόταση της τράπεζας είναι συμφέρουσα και δεν θέλουν να ρισκάρουν μια δυσχερέστερη για αυτούς απόφαση του δικαστηρίου. Για τις τράπεζες, η δεξαμενή των δανειοληπτών που έχουν προσφύγει στον νόμο Κατσέλη μπορεί να αποτελέσει «χρυσοφόρα όρνιθα», αφού πρόκειται για δανειολήπτες που έχουν προσφύγει με μόνο στόχο να προστατεύσουν τα ακίνητά τους, άρα είναι και πιο δεκτικοί σε ρύθμιση με την τράπεζα από εκείνους που είναι κόκκινοι αλλά δεν έχουν στην κατοχή τους κανένα περιουσιακό στοιχείο.

Στην προσπάθεια εξωδικαστικής λύσης, οι τράπεζες έχουν ξεκινήσει να προσεγγίζουν πρώτα τους περίπου 45.000-50.000 οφειλέτες που αναμένουν την εκδίκαση της υπόθεσής τους για υπαγωγή σε προστασία, χρωστούν σε μία μόνο τράπεζα και είναι πιο εύκολη η διαδικασία ρύθμισης.

Αλλωστε η εμπειρία έδειξε ότι η ανελαστικότητα που έδειξαν τα προηγούμενα χρόνια οι τράπεζες αναφορικά με τις ρυθμίσεις δανείων είχε ως αποτέλεσμα δανειολήπτες που αναζητούσαν καλύτερες συνθήκες αποπληρωμής των δανείων τους να στραφούν στις ρυθμίσεις του νόμου Κατσέλη, καθυστερώντας έτσι την αποπληρωμή και εις βάρος των τραπεζών ή κάνοντας τα δάνειά τους κόκκινα.

Ερχεται η άρση του τραπεζικού απορρήτου

Παράλληλα, αντιμέτωποι με την άρση του τραπεζικού τους απόρρητου, και μάλιστα σε βάθος πενταετίας, θα βρεθούν σε λιγότερο από δέκα ημέρες χιλιάδες δανειολήπτες που έχουν ζητήσει να ενταχθούν στις ευεργετικές διατάξεις του νόμου Κατσέλη για την προστασία της πρώτης κατοικίας. Τη δυνατότητα αυτή δίνει ο αναμορφωμένος νόμος για την προστασία των κόκκινων δανειοληπτών, ο οποίος ψηφίστηκε τον περασμένο Ιούνιο και αυστηροποιεί το καθεστώς με στόχο την αποβολή των στρατηγικά κακοπληρωτών, οι οποίοι κρύβουν καταθέσεις και άλλα περιουσιακά στοιχεία και δεν πληρώνουν τις οφειλές τους. Υπολογίζεται, σύμφωνα με εκτιμήσεις των τραπεζών, ότι ο ένας στους τέσσερις δανειολήπτες που έχουν προσφύγει στον νόμο ανήκει στην ομάδα των στρατηγικά κακοπληρωτών και ελπίζουν ότι με την εφαρμογή της νέας διάταξης, από τις 15 Σεπτεμβρίου και μετά, το φαινόμενο αυτό θα περιοριστεί, καθώς ο έλεγχος θα είναι πλέον διεξοδικός.

Και τιτλοποιήσεις στεγαστικών δανείων

Το «εργαλείο»της τιτλοποίησης και στεγαστικών δανειακών βγάζουν από τη φαρέτρα τους οι τράπεζες. Ανοίγουν έτσι τον δρόμο το επόμενο διάστημα και στις πωλήσεις κόκκινων στεγαστικών δανείων, οι οποίες θεωρούνται και αυτές αναγκαίες προκειμένου να επιτύχουν τη μείωση των κόκκινων δανείων τους και την επίτευξη των στόχων που τους έχουν τεθεί από τον SSM και αναμένεται να γίνουν πιο φιλόδοξοι.

Ηδη η Eurobank ανέφερε στην τηλεδιάσκεψη με αναλυτές ξένων οίκων, με αφορμή την ανακοίνωση των οικονομικών αποτελεσμάτων της, ότι θα προχωρήσει το επόμενο διάστημα και πριν από το τέλος του α’ εξαμήνου 2019 σε τιτλοποίηση στεγαστικών δανείων που διατηρεί στο χαρτοφυλάκιό της. Το ύψος της τιτλοποίησης αναμένεται να φτάσει στα 2 δισ. ευρώ και θα περιλαμβάνει δάνεια μικρού και μεσαίου ύψους.

Τον δρόμο αυτόν αναμένεται ότι σύντομα θα ακολουθήσουν και οι άλλες τράπεζες, ενώ όπως αναφέρουν τραπεζικά στελέχη η δυνατότητα πώλησης δανείων έχει απελευθερωθεί από τις 31 Δεκεμβρίου 2017. Με την τιτλοποίηση πάντως σημαντικό στοιχείο είναι ότι δεν διαταράσσεται η σχέση με τους δανειολήπτες. Και αυτό διότι σύμφωνα και με την κείμενη νομοθεσία τα δάνεια που θα τιτλοποιηθούν προβλέπεται ότι εξακολουθήσουν να διέπονται από το ελληνικό δίκαιο, δεδομένου ότι βάσει αυτού έχει γίνει και η αρχική υπογραφή της σύμβασης.

Μάλιστα το νομικό πλαίσιο καλύπτει και τα δάνεια για τα οποία οι δανειολήπτες έχουν ήδη προσφύγει σε αναζήτηση προστασίας και έχουν καταθέσει αίτηση υπαγωγής στον νόμο Κατσέλη. Δηλαδή ο δανειολήπτης, το δάνειο του οποίου τιτλοποιείται, συνεχίζει να έχει τα ευεργετήματα του προστατευτικού πλαισίου. Επίσης οι δανειολήπτες των οποίων τα δάνεια τιτλοποιούνται έχουν κάθε δικαίωμα να καταθέσουν αίτηση υπαγωγής στον νόμο Κατσέλη και μετά την τιτλοποίηση αν αντιμετωπίσουν πρόβλημα στην αποπληρωμή των δανείων τους στο μέλλον.

Τέλος, ο δανειολήπτης του τιτλοποιημένου δανείου θα εξακολουθήσει να απευθύνεται στην τράπεζα με την οποία έχει συνάψει τη δανειακή σύμβαση για ενδεχόμενη ρύθμιση, ενώ δεν μπορεί να επέλθει χωρίς τη δική του συναίνεση καμία αλλαγή αναφορικά και με τη διαδικασία αποπληρωμής των δόσεων.