Για να δούμε λοιπόν πώς ο Αριστοφάνης θα βολευτεί μέσα στα καλούπια μιας όπερας. Πώς θα αντεπεξέλθει στους κώδικες του μουσικού θεάτρου. Το Εθνικό Θέατρο ανέθεσε στον Νίκο Κυπουργό να συνθέσει τη μουσική για την «Ειρήνη» –ό,τι πιο ελκυστικό θα μπορούσε να του συμβεί, όπως λέει. «Αγαπώ ιδιαιτέρως το μουσικό θέατρο και τώρα, στα 65, άρχισα να κάνω πιο πολλά έργα σε σχέση με παλιά –βάζοντας βεβαίως μια δόση υπερβολής. Εχω κάνει 70 ταινίες και άλλα τόσα θεατρικά, αλλά ολοκληρωμένα, μεγάλα έργα». Η πρόκληση βρίσκεται στις 300 σελίδες παρτιτούρων για 25 μουσικά όργανα: μέσα από εκεί επιχειρείται να αναδυθούν τα ηχητικά χρώματα που θα αφηγηθούν ξανά την ιστορία. «Πολλές φορές μια ταινία ή ένα θεατρικό κείμενο σου δίνει την ευκαιρία να ανακαλύψεις πράγματα που περιέχεις και που δεν τα είχες ανιχνεύσει επαρκώς».
Πόσο όμως μπορούν ν’ απελευθερωθούν αυτές οι δυνάμεις όταν όλα αυτά γίνονται κατά παραγγελία; Πώς λειτουργεί στο δημιουργικό υποσυνείδητο το πλαίσιο; «Τα όρια εμένα με απελευθερώνουν και όταν, δε, σ’ τα βάζουν οι άλλοι, σε διευκολύνουν. Για μένα είναι η μισή δημιουργία. Σε μια τέτοια συνθήκη έχεις πολύ μεγαλύτερη ευθύνη γιατί καλείσαι να βάλεις εξαρχής τα όρια. Οποιος σε επιλέξει, γνωρίζει την ευρύτητα των αναζητήσεών σου και σου ζητάει κάτι από τον δικό σου κόσμο. Αλλωστε, μην ξεχνάμε ότι το κείμενο πρέπει να υπηρετήσουμε. Ο συνθέτης αποφασίζει τι θα αποκαλυφθεί στο επίπεδο της δεύτερης ανάγνωσης και τι θα συμπληρώσει η μελωδία». Σκεφτήκατε ποτέ μήπως ο τρόπος που χρησιμοποιήσατε τη μουσική μπορεί να το προδώσει; «Ισως να θεωρηθεί θράσος, αλλά αλίμονό μας αν φοβόμασταν. Αυτό που δημιουργούμε οφείλει να φωτίσει τα πράγματα και όχι να τα συσκοτίσει ή να τα αλλοιώσει. Προστίθεται μια άλλη ματιά σε αυτό το διαχρονικά και απίστευτα σύγχρονο κείμενο. Για παράδειγμα, ο λόγος του Ερμή είναι τόσο επίκαιρος που δεν χρειάζεται καμία προσθήκη από το λεξιλόγιο του σήμερα. Μιλάει για μίζα, για διαφθορά, για πελατειακό κράτος. Πράγματα απαράλλακτα εδώ και δυόμισι χιλιάδες χρόνια».
«Ειρήνη» του Αριστοφάνη, Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου, 21 και 22 Ιουλίου. Σκηνοθεσία: Κωνσταντίνος Αρβανιτάκης. Παίζουν: Τζίμης Πανούσης, Τάσης Χριστογιαννόπουλος, Ειρήνη Καράγιαννη