To ποδήλατο πρωταγωνιστεί και στο χαρτί. Ή αν προτιμάτε και στην οθόνη, καθώς πλέον πολλοί είναι αυτοί που προτιμούν την ανάγνωση μέσω του υπολογιστή, του τάμπλετ, του κινητού.

Οι «Ορθοπεταλιές» επέλεξαν μερικά μόνο από τα βιβλία τα οποία κυκλοφορούν στα βιβλιοπωλεία ή στο ίντερνετ, τα οποία αφορούν το ποδήλατο. Διηγήματα και πραγματικές ιστορίες με το ποδήλατο που εμπνέουν και διασκεδάζουν. Παραδείγματα ξένων πόλεων που έχουν φτιάξει υποδομές για το ποδήλατο. Μεγάλα ταξίδια και περιπέτειες με πετάλι που έχουν μεταφερθεί στο χαρτί.

Κάποια απ’ αυτά τα βιβλία μάλιστα είναι διαθέσιμα δωρεάν στο ίντερνετ. Καλή ανάγνωση.

«Χάρτινα Ποδήλατα» – Λογοτεχνικές Ορθοπεταλιές από τη συλλογικότητα ΠΟΔΗΛΑΤισσΕΣ

Οι εκδόσεις των συναδέλφων, 2010

Διηγήματα, ποιήματα, ιστορίες από ανθρώπους που αγαπούν το ποδήλατο και μετακινούνται καθημερινά μ’ αυτό μπορεί να διαβάσει κανείς στις 154 σελίδες των «Χάρτινων ποδηλάτων». Περιπέτειες, μνήμες από την παιδική ηλικία και τις πρώτες βόλτες με ποδήλατο. Αλλά και εικόνες από την παλιά Αθήνα. Τις είδαν ποδηλατώντας οι αφηγητές και τις μεταφέρουν στο χαρτί. Φανταστικές ιστορίες με ποδήλατο δοσμένες με μπόλικο χιούμορ. Κάποια από τα αφηγήματα που έχουν ως κεντρικό άξονα τον ποδήλατο είχαν δημοσιευτεί στο site www.podilates.gr. Όλα διαβάζονται ευχάριστα σαν μία χαλαρωτική ποδηλατοβόλτα. Άλλωστε, όπως τονίζουν και οι εκδότες, τα κείμενα διακρίνονται για την λογοτεχνική τους ποιότητα μολονότι οι συγγραφείς δεν είναι επαγγελματίες.

Στα έξτρα του βιβλίου περιλαμβάνεται και η ιστορία για το πώς ξεκίνησαν να οργανώνονται σε συλλογικότητα οι ποδηλάτες στην Αθήνα.

«Ανθρωπινες πόλεις» (Cities for People) του Γιαν Γκελ

Ειδικές Εκδόσεις ΜΒΙΚΕ, 2013

Το αρχιτεκτονικό γραφείο που διευθύνει ο δανός αρχιτέκτονας Γιαν Γκελ (Ghel Architects) – κορυφαίο στον σχεδιασμό δημόσιων χώρων – έχει μεταμορφώσει πολλές πόλεις στον κόσμο. Μεγαλουπόλεις όπου κυριαρχούσαν τα αυτοκίνητα, το κυκλοφοριακό, η ρύπανση, ο θόρυβος. Tώρα προσφέρουν στους πολίτες ποιότητα ζωής.

Σε όλες τις αλλαγές που προτείνει ο Γιαν Γκελ βασικός παράγοντας είναι ο άνθρωπος. Γι’ αυτόν μιλάει και στο βιβλίο του. Για το πώς δηλαδή πρέπει να σχεδιάζονται οι πόλεις ώστε να είναι λειτουργικές και ευχάριστες για τον άνθρωπο. Πόλεις όπου πρωταγωνιστής είναι η ανθρώπινη διάσταση. Όπου κτίρια, υπηρεσίες, χώροι αναψυχής βρίσκονται στο ύψος του ματιού. Ανοιχτές πλατείες, πεζόδρομοι, πάρκα, χώροι για περίπατο.

Σ’ αυτές τις «Ανθρώπινες Πόλεις» έχει πρωταγωνιστικό ρόλο και η μετακίνηση με ποδήλατο. «Σε μία περίοδο που τα ορυκτά καύσιμα, η μόλυνση, τα κλιματολογικά προβλήματα και τα προβλήματα υγείας αναδεικνύονται σε παγκόσμια πρόκληση, η υψηλότερη ιεράρχηση της κίνησης με το ποδήλατο θα ήταν ένα λογικό βήμα. Έχουμε ανάγκη πόλεις κατάλληλες για ποδήλατο και υπάρχουν πάρα πολλές πόλεις όπου θα ήταν απλό και φθηνό να αναβαθμιστεί η μετακίνηση με το ποδήλατο» λέει ο Γκελ.

Το πλούσιο φωτογραφικό υλικό και τα παραδείγματα πόλεων προς μίμηση και προς αποφυγήν βοηθούν τον αναγνώστη να αντιληφθεί τα οφέλη των «ανθρώπινων πόλεων».

«Good Vibrations – Crossing Europe on a bike called reggie», του Αντριου Σάικς

Διατίθεται στο Amazon (στα αγγλικά)

Οι Ολυμπιακοί Αγώνες του Πεκίνου και οι άθλοι των εγγλέζων αθλητών της ποδηλασίας του έδωσαν το ερέθισμα. O Αντριου Σάικς, καθηγητής ξένων γλωσσών σε σχολείο στη Νότια Αγγλία, ποδηλατούσε πάντα. Αλλά η απόφαση που πήρε δύο χρόνια αργότερα ήταν για ένα λίγο μεγαλύτερο ποδηλατικό ταξίδι από τα συνηθισμένα. Ξεκίνησε με το ποδήλατό του από τη Νότια Αγγλία, όπου ζει, και κάνοντας πετάλι έφτασε μέχρι τη νότια Ιταλία χρησιμοποιώντας την ποδηλατική διαδρομή Eurovelo 5. Στο βιβλίο του περιγράφει τις περιπέτειές του. Τα συναισθήματα, τους ανθρώπους που συνάντησε, τις εικόνες που αντίκρυσε διασχίζοντας όλη την Ευρώπη πάνω στο ποδήλατο. Μία συναρπαστική και διασκεδαστική ιστορία που εμπνέει τους αναγνώστες να καβαλήσουν το ποδήλατό τους για να ξεκινήσουν κι αυτοί ποδηλατικές περιπέτειες.

«Η πόλη μπροστά με το ποδήλατο»

Έκδοση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, 1999

Μπορείτε να το διαβάσετε στο ίντερνετ κλικάροντας εδώ.

Πρόκειται για ένα βιβλίο – πρωτοβουλία του τότε επιτρόπου περιβάλλοντος Ριτ Μπιερεγκάαρντ – που απευθυνόταν κυρίως στους υπεύθυνους της τοπικής αυτοδιοίκησης με στόχο να τους ενθαρρύνει να ξεκινήσουν πολιτικές για το ποδήλατο. Εξακολουθεί όμως να είναι επίκαιρο και χρήσιμο και σήμερα, 15 χρόνια μετά. Τουλάχιστον στην Ελλάδα. Κι αυτό διότι δυστυχώς στη χώρα μας ελάχιστα από τα πράγματα που προτείνονταν έχουν υλοποιηθεί.

Στις 66 σελίδες του βιβλίου υπάρχουν παραδείγματα άλλων ευρωπαϊκών πόλεων που έχουν δημιουργήσει υποδομές ώστε να μετακινούνται οι πολίτες με ποδήλατο. Με τα στοιχεία και τα στατιστικά που προσφέρονται στο βιβλίο καταρρίπτεται ο μύθος και ο ισχυρισμός ότι η ποδηλασία είναι εφικτή μόνο σε πόλεις επίπεδες. Το βιβλίο γράφει πως τότε, το 1999, η μετακίνηση με ποδήλατο ήταν διαδεδομένη στη Βέρνη της Ελβετίας που έχει δρόμους με κλίσεις 7%.

Υπάρχουν και πολλά άλλα παραδείγματα καθώς και πολλές προτάσεις για το τι μπορεί να κάνει ένας δήμος για να προωθήσει τη χρήση ποδηλάτου στην πόλη. Ποτέ δεν είναι αργά για όσους δεν το έχουν κάνει.

«Όλα για το ποδήλατο», του Ρόμπερτ Πεν

Εκδόσεις ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ, 2012

Ο δημοσιογράφος Ρόμπερτ Πεν έχει γυρίσει τον κόσμο με ποδήλατο διανύοντας 40.000 χιλιόμετρα. Έχει ταξιδέψει ποδηλατώντας σε περισσότερες από 40 χώρες και στις πέντες ηπείρους. Φανατικός ποδηλάτης βρίσκεται πάνω στο ποδήλατο σχεδόν καθημερινά. Το βιβλίο του είναι ένα ταξίδι για τη δημιουργία του ποδηλάτου που έχει ονειρευτεί. Δίνει πολύτιμες πληροφορίες στον αναγνώστη για την ιστορία και την κουλτούρα του ποδηλάτου. Μέσα από το κείμενό του διακρίνει κανείς τη μεγάλη του αγάπη για το ποδήλατο. Το βιβλίο του βρέθηκε στην κορυφή της λίστας των μπεστ σέλερ και έχει μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες.

«Φτιάχνοντας πόλεις για ποδήλατο», Στοιχεία Αισθητικής και Κατασκευής – Τα Πρώτα Παραδείγματα σε Ελλάδα και Κύπρο, των Θάνου Βλαστού, Τίνας Μπιρμπίλη

εκδόσεις ΟΞΥ, 2001

Μπορείτε να το διαβάσετε στο ίντερνετ εδώ

Παλιό αλλά πάντα επίκαιρο αυτό το βιβλίο του καθηγητή του Πολυτεχνείου Θάνου Βλαστού και της περιβαλλοντολόγου και πρώην υπουργού Τίνας Μπιρμπίλη. Παρουσιάζει λύσεις για το ποδήλατο που έχουν μελετηθεί και υλοποιηθεί ώστε να δώσουν ιδέες και να ακολουθηθούν από τις δημοτικές αρχές.

Περιέχει πολλές φωτογραφίες από ευρωπαϊκές πόλεις που έχουν φτιάξει καλές υποδομές για το ποδήλατο. «Είμαστε μέσα στην Ευρώπη. Τα καλά παραδείγματα είναι δίπλα μας. Οφείλουμε να τα γνωρίζουμε και να τα ακολουθούμε διότι ο τόπος μας για να είναι ανταγωνιστικός πρέπει να επιδεικνύει όχι μόνο την ιστορία του αλλά και το παρόν του» αναφέρουν οι συγγραφείς.

Σε άλλο σημείο σημειώνουν κάτι που εξακολουθεί να υφίσταται ως πρόβλημα και σήμερα στις μεγάλες πόλεις στην Ελλάδα. Την ανεπάρκεια χώρου. Το ποδήλατο, τονίζουν, φαίνεται ότι θα είναι από τις πιο αποτελεσματικές λύσεις «διότι συνεχίζει να εγγυάται την αυτονομία της μετακίνησης. Το ποδήλατο και το τραμ ήταν τα μοναδικά μέσα μετακίνησης στην πόλη πριν να δώσουν τη θέση τους στο αυτοκίνητο και στο λεωφορείο. Κανείς δεν είχε τότε καταλάβει κάποια από τα πλεονεκτήματα του ποδηλάτου, που σήμερα προβάλλουν σε πρώτο επίπεδο: ότι γυμνάζει το κορμί, ότι επιτρέπει στον ποδηλάτη μια καλή επαφή με το χώρο από τον οποίο διέρχεται και τέλος, ίσως το σπουδαιότερο, ότι είναι συμβατό και η ένταξή του δρομολογεί τις πολιτικές ανακατασκευής του οδικού περιβάλλοντος».

Οι«ΟΡΘΟΠΕΤΑΛΙΕΣ»πεταλάρουν και στο twitter:Follow us@orthopetaliesγια καθημερινή ενημέρωση