Καλά, από τι υλικό είναι φτιαγμένοι αυτοί οι άνθρωποι –αναρωτιόταν προχθές μία φίλη -, πώς εξηγείται το θράσος τους και η αναισθησία τους, με το κομμουνιστικό τους παρελθόν έχει σχέση, με την Ακροδεξιά, με μια στρατιωτική νοοτροπία, με κάτι άλλο;

Η στάση μιας σειράς κυβερνητικών παραγόντων, περιφερειαρχών ή δημάρχων απέναντι στην τραγωδία αυτών των ημερών μπορεί να οφείλεται σε έναν ακραίο παχυδερμισμό. Δεν συγκινούνται από τον ανθρώπινο πόνο, δεν τους νοιάζει η απώλεια τόσων ζωών, το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι η θεσούλα τους, το πορτοφόλι τους και να περνάνε καλά. Είναι φυσικά αναγκασμένοι να πάρουν θέση, αλλά μετά βίας κρύβουν την περιφρόνησή τους για τους απελπισμένους. Και στην ανάγκη δεν διστάζουν να πουν ψέματα.

Μια άλλη εξήγηση είναι ο φανατισμός και η τύφλωση την οποία προκαλεί. Πιστεύουν πραγματικά ότι δεν φταίνε, ότι οι ευθύνες ανήκουν αποκλειστικά στους προηγούμενους ή στα θύματα, και ότι αν παραιτηθούν θα προδώσουν τις ελπίδες του κόσμου, όπως είπε αυτός ο απίθανος τύπος του κινήματος «Δεν πληρώνω» που ανταμείφθηκε με την τοποθέτησή του στο Γραφείο του Πρωθυπουργού. Πιάνονται από φήμες, διακινούν θεωρίες συνωμοσίας, υποστηρίζουν απίθανα σενάρια για οργανωμένους εμπρησμούς που στηρίζονται σε φωτογραφίες από άλλες περιοχές και με χρησιμοποιημένα γκαζάκια. Και κάποιοι πείθονται.

Σημαντικό ρόλο παίζει και ο φόβος. Οι άνθρωποι αυτοί γνωρίζουν ότι αν χάσουν την εξουσία τους μπορεί να καταλήξουν στη φυλακή. Ο κίνδυνος προέρχεται από τα δικαστήρια, όχι από τα θύματα. Εκπληκτος, ο Καμμένος συνειδητοποίησε στην επίσκεψή του στο Μάτι ότι δεν είχε απέναντί του μια τυφλή αγανάκτηση, αλλά μια σπαρακτική αξιοπρέπεια. Τόσο πολύ αιφνιδιάστηκε, που δεν πρόλαβε να οργανώσει την άμυνά του. Κι έτσι κατάφερε να ξεπεράσει ακόμη και τον εαυτό του.

Υπάρχει ακόμη ένας παράγων: η βλακεία. Αυτή δεν παλεύεται, δεν αντιμετωπίζεται, δεν θεραπεύεται. Δεν γνωρίζει χρώμα ούτε ιδεολογία. Κι όταν συναντάται σε υπεύθυνες θέσεις είναι πολύ επικίνδυνο.

Το ζητούμενο σήμερα δεν είναι μόνο να ακουστεί μια συγγνώμη, να ειπωθούν με ειλικρίνεια ορισμένα πράγματα, να παραιτηθεί επιτέλους κάποιος. Η υποβολή παραίτησης από τον αναπληρωτή υπουργό Προστασίας του Πολίτη που δεν έγινε δεκτή είναι μια εξίσου ανούσια πράξη με την ανάληψη της πολιτικής ευθύνης από τον Πρωθυπουργό μπροστά στο Υπουργικό Συμβούλιο. Οχι, το «Φύγετε!» δεν είναι αρκετό. Χρειάζεται κάτι παραπάνω, ένα ανθρώπινο κύμα που θα εκδηλώσει την απόφασή του να μη δεχθεί άλλες προκλήσεις από κανέναν, αριστερό ή δεξιό, εκλεγμένο ή διορισμένο, επηρμένο, αδίστακτο, εξουσιομανή ή απλώς ανόητο.

Το «Ώς εδώ!», που δεν βροντοφωνάξαμε όταν οι τρομοκράτες επέβαλλαν το δικό τους δίκαιο στους δρόμους, είναι πιο επίκαιρο από ποτέ. Οπως τότε, έτσι και τώρα αφορά τη βία, όλων των ειδών τη βία, σωματική, αισθητική, φραστική, ψυχολογική. Βία στο επίπεδο των λέξεων, των κατασκευών ή των συμβόλων. Αξίζουμε καλύτερη τύχη.