Το Μουντιάλ του 2018 τελείωσε με μια εντυπωσιακή σκηνή που θα μείνει αξέχαστη και δεν αναφέρομαι στα πανηγύρια των Γάλλων στο βάθρο ούτε στο λούσιμο με σαμπάνιες, το οποίο επιφύλαξαν οι παίκτες της Εθνικής Γαλλίας στον προπονητή τους Ντιντιέ Ντεσάν στη συνέντευξη Τύπου. Η μεγάλη σκηνή του τέλους ήταν αυτή που περιγράφει το σκίτσο της Εφης Ξένου: η στιγμή που ο Βλαντίμιρ Πούτιν δείχνει στην ανθρωπότητα ότι όλοι οι ηγέτες δεν είναι ίδιοι, φροντίζοντας να είναι ο μόνος που δεν βρέχεται τη στιγμή που πριν από την απονομή του Κυπέλλου ανοίγουν οι ουρανοί. Ο Πούτιν δεν κέρδισε το Κύπελλο, μολονότι ξόδεψε τα τριπλάσια εκατομμύρια από οποιαδήποτε άλλη χώρα διοργάνωσε Μουντιάλ: η Ρωσία του αποκλείστηκε στα πέναλτι από τους μαχητικούς Κροάτες. Ο ίδιος δεν πήγαινε στα γήπεδα για να δει τα ματς της εθνικής ομάδας της χώρας του –είδε μόνο το πρώτο, αυτό που οι Ρώσοι έπαιξαν με αντιπάλους τους αδύναμους Σαουδάραβες. Ο Πούτιν δεν πίστευε στις δυνατότητες της μαχητικής αλλά φτωχής σε ταλέντο ρωσικής ομάδας και δεν ήθελε ο κόσμος να τον ταυτίσει με την αναμενόμενη αποτυχία της. Πήγε, όμως, στον τελικό. Κι όταν γινόταν ο κατακλυσμός, έκανε και το κομμάτι του. Ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν έγινε μούσκεμα. Η πρόεδρος της Κροατίας Κολίντα Γκράμπαρ-Κιτάροβιτς μοίραζε αγκαλιές, ενώ η βροχή κατέστρεφε σε απευθείας μετάδοση το «μαλλί – υπερπαραγωγή» με το οποίο εμφανίστηκε στο γήπεδο. Ομως τον Πούτιν δεν τον άγγιξε σταγόνα: το όλο σκηνικό σε έκανε να πιστεύεις πως η βροχή προέκυψε με δική του παραγγελία –απλά για να γίνουν μούσκεμα οι υπόλοιποι λίγο πριν φύγουν από τη Ρωσία του.

Εξέδρα

Περισσότερο και από το ίδιο το σκηνικό μού έκανε εντύπωση ωστόσο το γεγονός ότι στην απονομή του Παγκοσμίου Κυπέλλου η εξέδρα που στήθηκε γέμισε πολιτικούς. Δεν θυμάμαι ποτέ σε μια απονομή τούς πρωθυπουργούς ή τους προέδρους των χωρών που έπαιξαν στον τελικό να ανεβαίνουν στην εξέδρα για να μοιράσουν παρηγοριές και συγχαρητήρια. Στα προηγούμενα Μουντιάλ, πολλοί ήταν στο γήπεδο, αλλά απλά παρακολουθούσαν τη διαδικασία εξ αποστάσεως: από την καλύτερη ίσως θέση του γηπέδου, αλλά χωρίς να παίρνουν μέρος τόσο ενεργά στο τελετουργικό.

Πανηγύρια

Ο κόσμος θυμάται απλά τα πανηγύρια τους. Η καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ π.χ. στη Βραζιλία σχεδόν χόρευε όταν ο Γκέτσε στην παράταση βρήκε το γκολ της νίκης που έψαχνε η ομάδα του Γιόαχιμ Λεβ. Οι πιο παλιοί θυμούνται το 1982 τον συμπαθέστατο Σάντρο Περτίνι, ένα πρώην παρτιζάνο, να πανηγυρίζει με υψωμένα τα χέρια το γκολ του Πάολο Ρόσι στον τελικό με τη Δυτική Γερμανία και να παίζει χαρτιά με τον Ντίνο Τζοφ στο αεροπλάνο της επιστροφής. Φυσικά ποτέ κανείς δεν θυμάται τον πρόεδρο της χώρας που διοργάνωσε το τουρνουά να καμαρώνει δίπλα στον εκάστοτε πρόεδρο της FIFA την ώρα της απονομής. Και να κοιτάζει τους καλεσμένους του να βρέχονται σε απευθείας τηλεοπτική μετάδοση.

Εικόνες

Μέχρι να δούμε τη μεγάλη σκηνή, όπου μια ομπρέλα έκανε τη διαφορά, οι εικόνες που είχαμε να θυμόμαστε από απονομές είχαν πάντα σχέση με ποδοσφαιριστές. Το 1994 οι Βραζιλιάνοι μπήκαν στο γήπεδο με ένα πανό αφιερωμένο στη μνήμη του μεγάλου Αϊρτον Σένα. Το 2002 είχαμε δει την προσευχή και τα ευχαριστώ του μεγάλου Ρονάλντο στον Θεό. Το 2006 θυμόμαστε τον Γκατούζο να σκαρφαλώνει στα δοκάρια και να κόβει τα δίχτυα με ψαλίδι, όπως κάνουν στους δικούς τους τελικούς οι παίκτες του μπάσκετ. Το 2010 πολλοί χάρηκαν με το αυθόρμητο φιλί που έδωσε σε απευθείας τηλεοπτική μετάδοση ο τερματοφύλακας της Ισπανίας Ικερ Κασίγιας στη σύντροφό του δημοσιογράφο της ισπανικής τηλεόρασης Σάρα Καρμπονέρο, την ώρα που αυτή τον πλησίασε με το μικρόφωνο για τις πρώτες δηλώσεις. Το 2014, οι Γερμανοί κατέβασαν στον αγωνιστικό χώρο του Μαρακανά τις γυναίκες τους. Και τώρα, ύστερα από όλα αυτά, θα θυμόμαστε απλά την ομπρέλα του Πούτιν.

Υποχρέωση

Γιατί η FIFA μετέβαλε τόσο δραστικά το τελετουργικό; Ειπώθηκε ότι ο πρόεδρός της Τζιάνι Ινφαντίνο ένιωθε προσωπικά υποχρεωμένος στον ρώσο πρόεδρο για την επιτυχία του τουρνουά: το Μουντιάλ έγινε σε άριστες συνθήκες, δεν υπήρχαν προβλήματα οργανωτικά, οι χούλιγκαν δεν τόλμησαν να εμφανιστούν, η FIFA έβγαλε και κάποια μικρά, αλλά σημαντικά κέρδη. Ομως όλα αυτά υπήρξαν και στη Βραζιλία, αλλά κανείς τότε δεν έδωσε το παλκοσένικο της απονομής στην πρόεδρο Ντίλμα Ρουσέφ, που το είχε και ανάγκη γιατί η δημοτικότητά της είχε πέσει στα τάρταρα. Δεν είναι μόνο η πληθωρική προσωπικότητα του Πούτιν που άλλαξε το τελετουργικό, είναι και η ανάγκη του ίδιου του Ινφαντίνο να παραχωρήσει στους πολιτικούς λίγη από τη λάμψη του Παγκοσμίου Κυπέλλου. Το κάνει με αντάλλαγμα και τη μελλοντική δυνατότητα της FIFA να βρίσκει πολιτικούς με διάθεση να ξοδεύουν τρομερά χρήματα για να το φιλοξενήσουν. Δίνει και παίρνει. Για την ακρίβεια δίνει, για να μπορεί να συνεχίζει να εισπράττει.

Περίπλοκο

Η διοργάνωση του Παγκοσμίου Κυπέλλου γίνεται μια ολοένα και περισσότερο περίπλοκη υπόθεση. Την επόμενη διοργάνωση την ανέλαβε (ορθότερο θα ήταν να λέγαμε την αγόρασε…) το Κατάρ, που σκοπό έχει να μεταδώσει ένα γιγάντιο τηλεοπτικό γεγονός: τα οκτώ γήπεδα που θα χρησιμοποιηθούν βρίσκονται σε απόσταση σαράντα χιλιομέτρων, ταξίδια δεν θα υπάρχουν –μένει να δούμε και πόσοι θα είναι οι ποδοσφαιρόφιλοι που θα βρεθούν στο Κατάρ καθώς σήμερα οι τουριστικές υποδομές της χώρας είναι ελάχιστες και προσφέρονται για λίγους. Το μεθεπόμενο Μουντιάλ θα έχει 48 ομάδες και θα είναι μια γιγάντια διοργάνωση, που θα φιλοξενηθεί σε τρεις χώρες: στο Μεξικό, τον Καναδά και τις ΗΠΑ. Μια τόσο μεγάλη διοργάνωση δεν θα μπορεί πια να τη φιλοξενήσει μια ευρωπαϊκή η μια λατινοαμερικανική χώρα –το κόστος της γίνεται ξαφνικά τεράστιο. Η FIFA μελλοντικά θα έχει όλο και μεγαλύτερη ανάγκη να βρει κάποιους Πούτιν, δηλαδή κάποιους που θα χρειάζονται το Μουντιάλ για να διαφημίσουν τη χώρα τους, δηλαδή τη δική τους ηγεσία. Ο Πούτιν, που προστατεύεται μόνο αυτός από την ομπρέλα του, είναι ένα μοναδικό διαφημιστικό σποτ. Οποιος θέλει να έχει αυτή τη σπάνια προβολή δεν έχει παρά να περάσει από το παγκάρι του Τζιάνι Ινφαντίνο να καταθέσει τον οβολό του. Ανοιχτά είναι και περιμένει.

Ζαμπέτας

Για πρώτη φορά στην Ιστορία το Παγκόσμιο Κύπελλο την ώρα της απονομής πέρασε από τα χέρια των πολιτικών: η κυρία Γκράμπαρ-Κιτάροβιτς το φίλησε κιόλας, σαν να είναι το ιερό δισκοπότηρο. Ενώ η βρόχα έπεφτε και στρέιτ και ράιτ θρου, που έλεγε κάποτε κι ο Γιώργος Ζαμπέτας…