Δεν είναι από εκείνες τις επετείους που αντέχουν στον χρόνο. Κι ο λόγος δεν είναι ότι αυτή η επέτειος θυμίζει ένα άσχημο γεγονός, τη χρεοκοπία της ελληνικής οικονομίας. Είναι ότι αυτή η χρεοκοπία δεν εγγράφηκε ως τέτοια ούτε στον δημόσιο λόγο ούτε στο συλλογικό υποσυνείδητο. Γιατί μπορεί να ήταν η οικονομική κατάρρευση που έστειλε τον Γιώργο Παπανδρέου στο Καστελλόριζο, όμως στο Καστελλόριζο δεν αποτυπώθηκε αυτή η πραγματικότητα, αλλά η υπαγωγή στο Μνημόνιο. Η χρεοκοπία ήταν τόσο απούσα από το σκηνικό ώστε το Μνημόνιο θεωρήθηκε ένα αυθύπαρκτο γεγονός και μάλιστα ένα γεγονός χωρίς πραγματική αιτία.

Μια χρεοκοπία πρέπει να τη θυμάται κανείς –και από αυτήν την άποψη η επέτειος του Καστελλόριζου θα είχε παιδευτικό ρόλο, θα συμβόλιζε το πάθημα που θα είχε γίνει μάθημα, το λάθος που δεν θα θέλαμε να επαναληφθεί επειδή θα είχαμε διδαχθεί από αυτό. Αλλά από το Μνημόνιο δεν έχει να μάθει κανείς τίποτε. Το Μνημόνιο δεν ερμηνεύτηκε ως προϊόν ενός λάθους, το αποτέλεσμα του παθήματος. Εισπράχθηκε ως επιβολή των ξένων, ως βαριά αλυσίδα μιας οικονομικής κατοχής, ως σκοτεινό σχέδιο με εγχώριους εκτελεστές τους Παπανδρέου, τους κερδοσκόπους Παπανδρέου, όπως ήθελε η θεωρία συνωμοσίας που διακίνησε ο Πάνος Καμμένος.

Αυτό ήταν το Καστελλόριζο τότε. Κι αν εξαιρέσει κανείς τη δικαίωση που αναζήτησαν και βρήκαν οι Παπανδρέου στα δικαστήρια, αυτό είναι και σήμερα. Οκτώ χρόνια από εκείνη την 23η Απριλίου και επτά χρεοκοπίες από τότε που συστάθηκε το ελληνικό κράτος, η επέτειος του Καστελλόριζου, μια επέτειος στερημένη από τη μνήμη των πραγματικών γεγονότων, δεν μπορεί παρά να ιδωθεί, εκτός από τοπόσημο μιας χρεοκοπίας που δεν κατάλαβε κανείς, και σαν προάγγελος ενός μελλοντικού γεγονότος: της επόμενης.