Ορισμένοι συγγραφείς είναι σφόδρα εθιστικοί. Οποτε υποπίπτει στην αντίληψή σου ένα δικό τους νέο πόνημα ή ένα παλαιότερό τους που σου είχε μέχρι τότε διαφύγει, εγκαταλείπεις πάραυτα όποιον άλλον γραφιά τυχαίνει να διαβάζεις. Προσωπικά θα ξεχώριζα εύκολα τους τρεις πιο εθιστικούς, με τη σειρά που εμφανίστηκαν στα γράμματα, καθώς και με τη σειρά που εθίστηκα εγώ μαζί τους: τον Γκράχαμ Γκριν (1904-1991), την Πατρίσια Χάισμιθ (1921-1995) και τον Φίλιπ Κερ (1956-2018). Μολονότι και οι τρεις θα μπορούσαν επιδερμικά να χαρακτηριστούν ως ψυχαγωγικοί συγγραφείς, ιδανική συντροφιά για όσους τρέφουν αδυναμία στο αστυνομικό/κατασκοπευτικό/ιστορικό μυθιστόρημα, οι κεντρικοί ήρωές τους (ακόμη και ο Τομ Ρίπλεϊ, ο ψυχωτικός δολοφόνος στην πενταλογία της Χάισμιθ) ταλανίζονται από ηθικά διλήμματα, άλλοτε σε συνάφεια με τις θρησκευτικές τους πεποιθήσεις (οι ήρωες του Γκριν) και άλλοτε σε πλήρη αντιδιαστολή ή αδιαφορία προς αυτές (οι ήρωες των άλλων δύο).

Τα βιβλία και των τριών μπορούν να διαβαστούν ως ιδιότυπα χρονικά, μαρτυρίες ανθρώπων που διεκδικούν το δικαίωμά τους στον αυτοσεβασμό. Προσεγγίζουν τον αυτοσεβασμό ή απομακρύνονται από τον αυτοσεβασμό –πάντοτε όμως από το δύσβατο μονοπάτι. Το «να κάνουν το σωστό» δεν είναι για εκείνους, όπως είναι για τους περισσοτέρους μας, ένας ερεθιστικός όσο και ακίνδυνος θεωρητικός γρίφος πάνω από ένα πληκτρολόγιο. Κυριολεκτικά βάζουν το κεφάλι τους στον ντορβά.

Ο Βενιαμίν της παρέας, ο σκωτσέζος Φίλιπ Κερ, είχε πολλούς φίλους στην Ελλάδα, καθώς ερχόταν συχνά στη χώρα μας, είτε για να παρουσιάσει κάποιο από τα βιβλία του (τα πιο πολλά έχουν εκδοθεί από τον Κέδρο) είτε, σπανιότερα, για να συγκεντρώσει πρωτογενές πραγματολογικό υλικό, δηλονότι δύο από αυτά –το Χέρι του Θεού και το, αδημοσίευτο ακόμη, κύκνειο άσμα του Greeks Bearing Gifts –διαδραματίζονται εν μέρει στην πατρίδα μας. Ομορφος σαν κινηματογραφικός αστέρας παλαιάς κοπής, πνευματώδης ομιλητής και μάλλον αθλητικός τύπος, δεν πρόδιδε επ’ ουδενί τα 62 του χρόνια, ούτε άφηνε να αιωρείται ως σκιά υποψίας ότι μπορεί να εγκατέλειπε εντελώς αναπάντεχα και απροειδοποίητα μια ζωή που τόσο φανερά απολάμβανε, όπως αλίμονο την εγκατέλειψε τα ξημερώματα του περασμένου Σαββάτου. Σε μια επίδειξη μαύρου χιούμορ, είχε φροντίσει η μούσα του και είχε δώσει σε ένα από τα πιο δημοφιλή βιβλία του, ήδη από το 2016, έναν προφητικό τίτλο, αντλημένο από τη σχετική ποδοσφαιρική ορολογία: Ξαφνικός θάνατος.

Ο Βερολινέζος Μπέρναρντ (Μπέρνι) Γκούντερ, το πιο γνωστό από τα δημιουργήματα του Φίλιπ Κερ, είναι ένα μυθιστορηματικό υβρίδιο που πατάει με το ένα πόδι στον κυνικό κόσμο των ιδιωτικών ντετέκτιβ, το νουάρ σύμπαν του Χάμετ και του Τσάντλερ, ενώ με το άλλο πόδι σεργιανίζει στην Ευρώπη και στη Νότια Αμερική καλύπτοντας χονδρικά μια πυρακτωμένη τριακονταετία, από τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 1930, όταν η Δημοκρατία της Βαϊμάρης ψυχορραγεί, έως τα τελευταία χρόνια της δεκαετίας του 1950, με τον Ψυχρό Πόλεμο στον κολοφώνα του.

Ο Γκούντερ προσπαθεί να διατηρήσει τον αυτοσεβασμό του σε ένα περιβάλλον αναξιοπρέπειας, να παραμείνει ακέραιος εν μέσω αχρείων. Δεν τα καταφέρνει πάντα, καθώς τον απασχολεί, εκτός από ηθικά αμόλυντος, να παραμείνει και ζωντανός, κάτι που συχνά μοιάζει με άλυτη εξίσωση. Εχει βάψει τα χέρια του με αίμα, έχει αντικρίσει ανείπωτες κτηνωδίες των συμπατριωτών του –κυρίως στο ανατολικό μέτωπο –κι έχει συνειδητοποιήσει σε πόσο βαθύ σκοτάδι μπορούν να οδηγήσουν τον άνθρωπο τα σαδιστικά του κέφια εάν του δοθεί ατιμωρητί η ευκαιρία. Το γεγονός ότι δεν συγκαλύπτει τις αποτυχίες του στην αέναη μάχη του για τον αυτοσεβασμό τον καθιστά διαχρονικά ανεκτίμητο και αξιολάτρευτο. Σε ευχαριστούμε, Φίλιπ.