Οι συνωμοσιολόγοι στους διαδρόμους της Βουλής αναζητούσαν ακόμη και χθες μια μεγαλύτερη εικόνα πίσω από το επεισόδιο στα Ιμια, η οποία να ξεπερνά τον «ανεξέλεγκτο Ερντογάν»: Θα μπορούσε η αναβάθμιση των F-16 που έταξε ο Τσίπρας στον Τραμπ και φαίνεται να έχει «κολλήσει» από εκείνη την ασυνήθιστα ηλιόλουστη μέρα στον κήπο του Λευκού Οίκου, να έχει παίξει τον ρόλο της; Στο μυαλό τους, η πίεση να προχωρήσει μια συμφωνία που μπορεί να φθάσει τα 2,4 δισ. δολάρια είναι ένας επαρκής λόγος για τον εμβολισμό του σκάφους του Λιμενικού από την τουρκική ακταιωρό. Το πρόσθετο επιχείρημα για να γίνει η εξήγηση περισσότερο λογικοφανής ήταν η παρέμβαση του Τζέφρι Πάιατ. Δύο εβδομάδες νωρίτερα, ο αμερικανός πρεσβευτής είχε προειδοποιήσει το πανελλήνιο (μέσω του Σκάι) για τον κίνδυνο ενός θερμού επεισοδίου στο Αιγαίο. Αυτό κι αν είναι απόδειξη ότι η Ουάσιγκτον γνώριζε τα μελλούμενα.

Στην πραγματικότητα, ο καλιφορνέζος διπλωμάτης δεν έκανε τίποτα περισσότερο από το να εκφράσει την ανησυχία του για τον κίνδυνο ενός ατυχήματος στο Αιγαίο, μέσα σε ένα πολύμηνο σκηνικό προστριβών. Δεν χρειάζεται να είναι κανείς μελλοντολόγος για να καταλήξει στο ίδιο συμπέρασμα, βλέποντας όσα διαδραματίζονται σε καθημερινή βάση σε αέρα και θάλασσα ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία. Πιθανότατα, μάλιστα, ο Πάιατ να μην είχε στο μυαλό του τον εμβολισμό της περασμένης Δευτέρας όταν δημοσιοποιούσε τους φόβους του για ένα ατύχημα –αλλά κάτι πολύ μεγαλύτερο. Αντίστοιχες ανησυχίες, άλλωστε, έχουν εκφράσει πολλάκις τους τελευταίους μήνες πλειάδα πολιτικών, διπλωματών και στρατιωτικών αναλυτών της ημεδαπής. Συνεπώς, ο πρεσβευτής δεν στήθηκε ως μάντης μπροστά στον τηλεοπτικό φακό.

Οπως δεν έφθασε χθες στην Αγκυρα για να μεσολαβήσει στην τουρκική ηγεσία για κινήσεις εκτόνωσης της έντασης στα ελληνοτουρκικά. Η ενεργειακή ατζέντα των ΗΠΑ και το πολεμικό σκηνικό στη Συρία και τον κουρδικό Βορρά του Ιράκ είναι σημαντικότερα ζητήματα για την Ουάσιγκτον. Οπως διαβεβαιώνει και η πρεσβεία, στην Αγκυρα ο Πάιατ δεν έκλεισε ραντεβού με τούρκους αξιωματούχους, αλλά έσπευσε για διαβουλεύσεις με τον προϊστάμενό του, υπουργό Εξωτερικών Ρεξ Τίλερσον και τον υφυπουργό Εξωτερικών Γουές Μίτσελ. Ακόμη κι αν τον δεξιωθούν στο Ακ Σαράι του Ερντογάν, η ατζέντα Πάιατ στην Αγκυρα δείχνει περισσότερο προσωπική.

Πίσω στα ελληνοτουρκικά, το ενδιαφέρον με τις ανησυχίες του πρεσβευτή είναι ότι δημοσιοποιούνται –και αυτή φαίνεται να είναι προσώρας η μόνη παρέμβαση της αμερικανικής διπλωματίας. Το 1996 ο Ρίτσαρντ Χόλμπουργκ είχε ξυπνήσει άγρια μεσάνυχτα τον Μπιλ Κλίντον για όσα είχαν συμβεί στα Ιμια, ενώ τον βρήκε το ξημέρωμα να συντονίζει τις εκατέρωθεν κινήσεις από Αθήνα και Αγκυρα για αποκλιμάκωση. Λίγες ώρες αργότερα, ο Κώστας Σημίτης ευχαριστούσε τους Αμερικανούς για την καταλυτική παρέμβαση, έστω κι αν τον λοιδορούσε σύσσωμη η αντιπολίτευση –και το ίδιο θα μπορούσε να κάνει ο Αλέξης Τσίπρας, εάν τα πράγματα είχαν πάρει ανάλογη τροπή και, κυρίως, εάν υπήρχε κάποια ουσιαστική αμερικανική διαμεσολάβηση. Από το Μαξίμου δεν προκύπτει να υπήρξε ούτε καν τηλεφωνική επικοινωνία με το Στέιτ Ντιπάρτμεντ.

Ζυμωμένος στην ουκρανική κρίση, ο Τζέφρι Πάιατ είναι προφανές ότι ξέρει να ελίσσεται και να διαβιβάζει τα κατάλληλα μηνύματα –είτε πρόκειται για τη βούληση της Ουάσιγκτον να επιλυθεί το Σκοπιανό είτε για το ενδιαφέρον να προωθηθούν οικονομικής φύσης ζητήματα, όπως η αναβάθμιση των πολεμικών αεροσκαφών ή η, «ναυαγισμένη» πλέον, εξαγορά της Εθνικής Ασφαλιστικής. Αυτά είναι ζητήματα που αφορούν άλλη μια μέρα στη δουλειά. Οι αναβαθμισμένες προσωπικές δημόσιες σχέσεις και η «διπλωματία του twitter» που εγκαινίασε ο Πάιατ στην Αθήνα δείχνουν ότι ετοιμάζει τα επόμενα βήματα –που μπορεί να περνούν από τη διπλωματική στην κυβερνητική σκηνή. Το είχε κάνει, άλλωστε, και ο εκ των προκατόχων του στη Βασιλίσσης Σοφίας Νίκολας Μπερνς. Υπό αυτό το πρίσμα, οι ώρες με τον Τίλεσρον στην Αγκυρα μπορεί να μην αλλάξουν τίποτα στα ελληνοτουρκικά, αλλά να αποδειχθούν πολύτιμες για τον Πάιατ.

Τελευταία Νέα