Ε, λοιπόν, σχεδόν τρεις δεκαετίες μετά, το όνομα των γειτόνων μας δεν το έχει ξεχάσει κανείς. Ισως πρόκειται για τη μεγαλύτερη πολιτική αστοχία του Κώστα Μητσοτάκη, ο οποίος γενικότερα ήταν από εκείνους της γενιάς του που έβλεπαν στο βάθος του ορίζοντα. Μπορεί να είναι το «δάκρυ του εθνάρχη» που εξακολουθεί να συνταράσσει το συντηρητικό ακροατήριο ιδίως στον Βορρά. Ή, μπορεί, να λειτουργούν τα αντανακλαστικά ενός αντικυβερνητισμού που συμβαδίζει με μια πατριωτική – εθνικιστική ατένιση των πραγμάτων –και προσφέρει χώρο να αναπτυχθεί και ο αντιπολιτευτικός σχεδιασμός της Πειραιώς. Σε κάθε περίπτωση, ωστόσο, το συλλαλητήριο της Θεσσαλονίκης έχει δημιουργήσει μια νέα κατάσταση που αντιλαμβάνονται και τρέχουν να διαχειριστούν από διαφορετικές αφετηρίες τόσο στην κυβέρνηση όσο και στην αξιωματική αντιπολίτευση.

Δεν πρόκειται εκ των προτέρων για ένα προνομιακό πεδίο για τη ΝΔ. Αλλά το Σκοπιανό μπορεί να αποτελέσει την κρίσιμη ύλη που αναζητούσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης για να συμβεί εκείνο που δεν είχαν καταφέρει οι «Φύγετε» και άλλες κινήσεις που την τελευταία διετία πριμοδοτούσε η αντιπολίτευση: να βγει ο κόσμος στον δρόμο όπως συνέβαινε στην εποχή των αντιμνημονιακών αγώνων. Οσα έγιναν στη Θεσσαλονίκη ήταν ένα πρώτο δείγμα, περισσότερα θα αποκαλύψει η κινητοποίηση της Αθήνας. Τα αντισυστημικά χαρακτηριστικά πολλών από εκείνους που γέμισαν τη Νέα Παραλία και απλώθηκαν ώς την οδό Νίκης και την Πλατεία Αριστοτέλους αναγκάζουν τα στελέχη της ΝΔ να κινηθούν διστακτικά. Ηταν φανερό και στη Θεσσαλονίκη –αρκετοί γαλάζιοι περιορίστηκαν σε μια βόλτα στα στενά πίσω από τον Λευκό Πύργο, τράβηξαν μερικές σέλφι για τις ιστοσελίδες (στη λογική του «ήμουν κι εγώ εκεί») και αποχώρησαν γρήγορα για να αποφύγουν τυχόν δυσάρεστες συναντήσεις.

Ο Κώστας Αχ. Καραμανλής αποτελούσε μια από τις εξαιρέσεις. Ο βουλευτής Σερρών εμφανίσθηκε οικογενειακώς στο συλλαλητήριο, κινήθηκε ανάμεσα στο πλήθος και, στο τέλος, μετά του πατρός Αχιλλέα, έβγαλε τις απαραίτητες φωτογραφίες μπροστά στο άγαλμα του Κωνσταντίνου Καραμανλή που γειτνιάζει με το άγαλμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Ενα πακέτο από συμβολισμούς που, προφανώς, έφθασε ώς την κομματική έδρα και άλλαξε και τη δοσολογία στη συνταγή του Κυριάκου Μητσοτάκη για το Σκοπιανό. Στις διαδοχικές συσκέψεις του Μητσοτάκη με τους βορειοελλαδίτες βουλευτές που είχαν προηγηθεί ήταν μάλλον ξεκάθαρο ότι δεν υπήρχε προεδρική βούληση για συμμετοχή στα συλλαλητήρια. Για λόγους αρχής αλλά και για να αποφευχθεί η σύνδεση του κόμματος με μία ακόμη εκδήλωση περιορισμένης μαζικότητας. Στην Πειραιώς δεν ήταν προετοιμασμένοι για κοσμοπλημμύρα. Η τελική απόφαση –οι βουλευτές να εμφανιστούν περισσότερο ως ιδιώτες και όχι συντεταγμένα –δείχνει ότι το αρχηγικό πλάνο, έστω και μερικώς, αναθεωρήθηκε. Ο Μητσοτάκης δοκίμασε τα συντηρητικά αντανακλαστικά και τα βρήκε ισχυρά.

Ο νεότερος βουλευτής της καραμανλικής οικογένειας ήθελε καθαρές αποφάσεις. Μια μεσοβέζικη λύση του στυλ όσοι επιθυμούν είναι ελεύθεροι να πάνε στο συλλαλητήριο θα ανάγκαζε όλους τους βουλευτές να συμμετάσχουν, αφού όσοι απείχαν θα αποτελούσαν στόχο για τους «πατριώτες». Η εισήγηση στον Μητσοτάκη ήταν ή να υπάρξει γενικό απαγορευτικό με την υποσημείωση ότι η ΝΔ στηρίζει την κινητοποίηση αλλά δεν συμμετέχουν οι βουλευτές της, ώστε να αποτραπούν κατηγορίες για «κομματικό καπέλωμα», ή να εκδοθεί ελευθέρας για όλους τους βουλευτές και τις οργανώσεις του κόμματος. Η κομματική ηγεσία, έστω και με αστερίσκους, άναψε το πράσινο φως. Οι καραμανλικοί το αντιλαμβάνονται ως επικράτηση σε έναν ιδιότυπο αγώνα, παραπέμποντας –και εδώ –στις αντιδράσεις του Αδωνη Γεωργιάδη. Οσο η εικόνα ήταν θολή ο αντιπρόεδρος διεμήνυε ότι «θα έχει δουλειά» και δεν θα βρίσκεται στο συλλαλητήριο. Το βράδυ της περασμένης Κυριακής διαπίστωνε «οργή Θεού» και πλέον κινητοποιεί κόσμο για τη συγκέντρωση της Αθήνας. Αν έχει σημασία για όσα ακολουθούν, στον βιότοπο των καραμανλικών εκτιμούν ότι «ο Μητσοτάκης έχει πλέον καταλάβει πως δεν ηγείται των ολλανδών Φιλελευθέρων αλλά είναι αρχηγός κόμματος με συντηρητική λαϊκή βάση».