«Επειδή, αφού είναι τόσο νωπό το πράγμα και έχει πέτσες και πληγές, δεν μπορείς να κάνεις κάτι. Το κάνεις, για να πουλήσεις ή επειδή νομίζεις ότι προσφέρεις. Αν θες να προσφέρεις, μπες στους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα και πήγαινε στη Συρία, εκεί προσφέρεις. Αλλά το να γράψεις έναν μονόλογο, για να σε χειροκροτεί ο κόσμος, τι; Ελυσες το Προσφυγικό; Ή δημιούργησες ένα συναισθηματικό πλαίσιο για το παιδάκι που πνίγηκε;».

Αυτό είπε σε πρόσφατη συνέντευξή στο Vice η Ρούλα Πατεράκη, ένα απ’ τα κορυφαία πρόσωπα του ελληνικού μας θεάτρου σε μια προφανώς λανθασμένη οπτική.

Κι αυτό αφού από όσο γνωρίζω κανείς καλλιτέχνης που ασχολήθηκε δραματουργικά με τα γεγονότα στα σύνορά μας – που πυροδοτούνται από τους εμφυλίους και τις παρεμβάσεις της Δύσης – δεν είπε πως θα άλλαζε κάτι με αυτό. Επίσης αν περιμέναμε από τις ΜΚΟ να επιλύσουν ένα τόσο σοβαρό ζήτημα, κάτι θα κάναμε πολύ λάθος. Δεκάδες δε καλλιτέχνες στάθηκαν αλληλέγγυοι με τους ξένους και αυτό δεν είναι λίγο. Εστω ως πολίτες απλά.

Για το Προσφυγικό ο λόγος ή για την ακρίβεια για την πρόσληψή του από τους καλλιτέχνες σήμερα. Γενικώς, μια συζήτηση γίνεται για το πού και πώς μπορούν να παρέμβουν οι καλλιτέχνες. Αν απλώς αρκεί να μιλούν με το έργο τους ή έχουν νομιμοποίηση να μιλούν αυτοτελώς για αυτά που μας συμβαίνουν. Μια συζήτηση μακρά που κρατά χρόνια.

Εντείνεται και όχι τυχαία, όταν η πολιτική ρευστοποιείται. Οταν το πολιτικό προσωπικό είναι ανεπαρκές για την επίλυση των ζητημάτων. Οι καλλιτέχνες που είναι και ταυτόχρονα παλμογράφοι των τάσεων και των ανθρώπων γύρω τους παρεξηγούνται περισσότερο σε τέτοιους καιρούς. Και αν πουν και καμιά κουβέντα, μπορεί και να μπουν στο στόχαστρο.

Η τέχνη όμως δεν επαναχαράσσει τα σύνορα. Ούτε σταματάει τις βόμβες επιτελεστικά. Φωτίζει. Επιδρά. Ανατέμνει τα γεγονότα. Φτιάχνει συνειδήσεις ή δεν κάνει τίποτε από τα παραπάνω, στέκεται με pop τρόπο. Και έτσι επιδραστική είναι. Οι καλλιτέχνες όμως μπορούν να έχουν άποψη. Και κρίνονται. Και ο νεοσυντηρητικός Μαρκουλάκης κρίνεται. Και η νεοαριστερή Μποφίλιου, που προσφάτως εμφανίστηκε και ευρωσκεπτικιστική. Και καλά έκανε, δεν χρειαζόταν και να ρωτήσει τους δημοσιολόγους αν θα της το επέτρεπαν.

Το θέμα είναι να μην περιμένουμε από τους καλλιτέχνες να επιλύσουν ζητήματα Πολιτικής. Και από τους πολιτικούς να σχολιάζουν ως καλλιτέχνες τα ζητήματα γύρω τους. Το θέμα είναι η Πολιτική να ανυψωθεί πάλι ως ύψιστη λειτουργία. Μακριά από τεχνοκράτες, σωτήρες και πεφωτισμένες δεσποτείες. Με όρους συλλογικότητας και Δημοκρατίας.